امروز ( دوشنبه، 12 خرداد ) نشستی با حضور نایب رئیس مجلس، نمایندگان استانهای زاگرسنشین و مسئولانی از محیط زیست، وزارت دفاع و مراتع و آبخیزداری به منظور بررسی علت آتشسوزیهای دامنهدار در جنگلهای بلوط زاگرس برگزار شد.
سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در ابتدای این نشست، گفت: علت برگزاری این جلسه بررسی آتش سوزیهای دامنه دار در جنگلهای مناطق زاگرس است و با توجه به اهمیت موضوع و شکل نگرفتن کمیسیون های تخصصی و جلوگیری از اتلاف وقت، نسبت به برگزاری این نشست با حضور مسئولان مربوطه اقدام کردیم.
نائب رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: نگران بودیم که تا تشکیل کمیسیونهای تخصصی مجلس، به وظیفه قانونی خود عمل نکنیم؛ بنابراین باید به این موضوع ورود می شد که چرا اطفای آتش سوزیها با کندی در حال انجام و حجم زیادی از منابع طبیعی در حال از بین رفتن است در این راستا لازم بود مجلس پیگیری لازم را داشته باشد و مقرر شد بنده این نشست را برگزار کنم که انتظار می رود کمیسیونها به زودی شکل بگیرد و کمیسیون تخصصی یعنی کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست این موضوع را پیگیری کند. به عبارت دیگر ما به نیابت از کمیسیون کشاورزی به این موضوع ورود و کار را جلو میبریم.
نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مساله آتش سوزی ها برای مجلس حساس است، گفت: این موضوع از حد طبیعی خارج شد؛ البته نکات زیادی در نشست امروز مطرح شده که تمامی آنها مستندسازی و به دستگاه ها ابلاغ می شود همچنین اعزام نیروهای رسمی باید بدون طی تشریفات قانونی انجام شود و همچنین 4 نفر از نمایندگان مامور شوند که این موضوع را پیگیری کنند.
بهمن افراسیابی، معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور در این نشست میزان عرصه های منابع طبیعی کشور را 135 میلیون هکتار دانست و گفت: از این میزان 48.2 میلیون هکتار عرصه مقطعی، 14.2 میلیون هکتار عرصههای جنگلی و 32.5 میلیون هکتار بیابان و مابقی سایر عرصهها از جمله چمن زارها محسوب می شود.
وی حریق و آتشسوزی را یکی از مهمترین عامل تهدیدکننده منابع طبیعی خواند و افزود: در سایر کشورهای دنیا آتشسوزی وجود دارد که در دنیا سالانه بخشی از عرصه های منابع طبیعی و جنگل های دنیا طعمه حریق می شود.
افراسیابی ادامه داد: در ایران به به طور متوسط طی یک دوره 13 ساله حدود 16 هزار هکتار در سال طعمه حریق شده که بخش زیادی از آن جزو عرصه های مقطعی و چیزی حدود 4 هزار هکتار هم عرصه های جنگلی را شامل می شود.
معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور یادآور شد: در سال های گذشته در بحث حریق سیاست های اجرایی را داشتیم و در سال 99 با توجه به بارندگی های مناسب و باران های بهاری انتظار این بود که پوشش های جنگلی زیاد باشد بنابراین احتمال افزایش آتش سوزی ها را می دادیم و به طور قطع امسال سال سختی برای محافظان طبیعت و جنگل بانان در عرصه های منابع طبیعی کشور است؛ در سال 99 سیاست های جدیدی را تعریف کردیم و به واحدهای اجرایی فرستادیم تا بتوانیم بر پایه بحث پیشگیری و توجه سازمان به این موضوع و با محوریت بومیان و ذینفعان منطقه گام مهمی برای کاهش آتش سوزی ها برداریم.
وی با یادآوری اینکه نقشههای مربوطه به ویژه مناطق بحرانی را به استانها دادهایم، گفت: با بلوکبندی و تقسیم منابع و اختصاص اعتبارات تجهیزاتی خریداری و ارسال شده است.
افراسیابی با بیان اینکه از ابتدای سال چندین فقره در کشور آتشسوزی رخ داده که بیشتر مربوط به استانهای جنوبی بوده است، افزود: از این تعداد 115 مورد در مدت زمان کوتاه و متوسط اطفا شد و پنج مورد وسیع بوده که سه مورد آن اطفاء و دو مورد در حال خاموش شدن است البته دو مورد مربوط به کهگیلویه و بویراحمد و یک مورد برای خوزستان است که مبارزه با حریق ادامه دارد و در خوزستان کاملا آتش اطفاء و حریق خاموش شده است.
معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور یادآور شد: در استان کهگیلویه و بویراحمد به دلیل وزشهای باد آتشسوزی زیاد بوده و منطقه هم صعبالعبور و غیرقابل دسترس است که این مشکل اطفای حریق را به تعویق انداخت همچنین شش بالگرد با همکاری هوانیرو، سپاه و هلالاحمر و وزارت نفت برای اطفاء حریق فرستاده است.
افراسیابی ادامه داد: از نمایندگان مجلس انتظار می رود با ارائه طرحهایی، کمبود اعتبارات و نیرو را در سازمان محیط زیست و مراتع جبران کنند تا بتوان به بهترین شکل از این مناطق حفاظت کرد.
مسئولان وزارت دفاع در این نشست با تاکید بر ضروت اختصاص بودجه برای تامین تجهیزات اطفای حریق، تاکید کردند: هزینههای پروازی فوق العاده سنگین است؛ برای آتشسوزی مراتع گچساران 8 فروند بالگرد در دو مرحله اختصاص دادیم، در بوشهر نیز پرواز داشتیم، برای خوزستان هم 4 فروند بالگرد فرستادیم و امروز 6 فروند بالگرد در اختیار یاسوج قرار دادیم.
عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه این نشست با بیان اینکه آتشسوزی ممکن است اتفاق بیافتد که باید جلوی آن را گرفت و به حداقل ممکن رساند، گفت: دلیل آتشسوزی اخیر بارندگیها و رویش مناسب است که با شروع فصل گرما بستری مناسب را برای ایجاد آتش فراهم کرده است.
کلانتری با بیان اینکه آتشسوزیها عامل طبیعی، انسانی و عمدی دارد، افزود: در اکوسیستم جنگل ها و مراتع آتشسوزی بخشی از طبیعت است و در همه دنیا رخ میدهد که در این راستا سال گذشته جنگلها و مراتع استرالیا و کانادا با آن همه امکانات سوخت.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست یادآور شد: البته باید آمادگی لازم را برای به حداقل رساندن آتشسوزی ها داشته باشیم کما اینکه آتشسوزیهای کشور هم در مدت یک ماهه به هزار هکتار هم نرسیده است.
وی با تاکید بر اینکه ۲۷ هزار هکتار در خائیز سوخت، ادامه داد: از نظر طبیعی آتشسوزی در مراتع و جنگل در تمام دنیا رخ میدهد و در کشور ما هم در دو سه سال پیش در شمال کشورصدها هزار از اراضی جنگلی به خاطر بادهای گرم سوخت.
رئیس سازمان محیط زیست با تاکید بر اینکه آتشسوزی در کشورمان نسبت به ۱۰ سال گذشته کاهش پیدا کرده، گفت: کاهش آتش سوزی ها به دلیل افزایش تجهیزات نبوده بلکه آگاهی و هوشیاری مردم ارتقا پیدا کرده است و دولت در چند سال گذشته علیرغم تمامی مشکلات ریالی، ارزی و تحریمی چند هلیبورد و بالگرد تامین کرد تا جلوی خسارات را بگیرد.
وی ادامه داد: سال گذشته در زمان بررسی بودجه جلسهای با آقای تاجگردون رییس وقت کمیسیون بودجه داشتم و به او گفتم که باید مسائل زاگرس را به عنوان پروژهای جدا دنبال کرد؛ حرف من این است که فکر نکنید صورت مساله چیز بزرگی است؛ گفتم صورت مساله را بدانید که چه کاری باید انجام دهیم در این رابطه پروژه زاگرس میانی اگر به صورت طرح مستقل در مجلس شورای اسلامی تصویب شود گامی رو به جلو است کما اینکه در دوره قبلی هم مطرح شد، اما به خاطر کرونا و اتفاقات بعد از مجلس دهم نتوانست آن را بررسی و تعیین تکلیف کند. ما در سازمان منابع طبیعی و محیط زیست هزاران مشکل داریم که تا زمانی که تصویب نشود نمیتوان برای آن کاری کرد.
رییس سازمان محیط زیست با تاکید بر اینکه زاگرس مرکزی و میانی به برنامهریزی مستقلی در دستگاهها نیاز دارد، افزود: میتوان آن را مثل پروژه دریاچه ارومیه دنبال کرد و بعد از آن چند پایگاه هوایی و آتشنشانی مشخص کرد ولی با این بودجه محیط زیست و سازمان جنگلها و مراتع پیشبرد کارها سخت است.
وی با اشاره به بودجه سازمان محیط زیست گفت: کل بودجه سازمان محیط زیست ۷۵۰ میلیارد تومان است که ۷۲۰ میلیارد تومان آن صرف حقوق و مزایا میشود یعنی حدود ۹۲ درصد بودجه برای حقوق و مزایا داده میشود وسع دولت هم نمیرسد زمانی که نفت هر بشکه ۱۰۰ دلار بود کاری نکردند الان که نمیتوانیم نفت بفروشیم و به خاطر کرونا مالیات قطع شده است پس تقاضاها را مبتنی بر واقعیات کشور ببینید؛ برای ما هم مهم است که حتی یک هکتار بسوزد و آن را هم زیاد میدانیم اما در طول یک ماه گذشته تنها ۹۹۰ هکتار آتش گرفته است.
در ادامه این نشست محمدجواد عسکری خطاب به رئیس سازمان محیط زیست گفت: ما نگران جنگل های زاگرس هستیم، زیرا بزرگترین بانک ژنی است و باید برای آیندگان حفظ شود. این آتش سوزی ها جبران ناپذیر است، چرا در زمان مناسب و به موقع برای اطفای حریق اقدام نمی شود؟
نماینده مردم داراب در مجلس یازدهم افزود: تمامی کشورها در حوزه مباحث علوم کشاورزی تلاش می کنند که بانک های ژنی خود را حفظ کنند، بنابراین ما هم باید نگران جنگل های بلوط باشیم و دستگاه های متولی موظف هستند در این راستا حرکت کنند.
وی بر ضرورت پیشگیری از آتش سوزی مراتع و جنگل ها تاکید کرد و گفت: اگر دستگاه های متولی در زمان مناسب ورود می کردند، به طور قطع خسارت ها کاهش می یافت، همچنین باید تامین تجهیزات و امکانات مناسب و آموزش نیروهای محلی در دستور کار قرار گیرد.
نوروزی، به عنوان نماینده تشکل های مردمی یادآور شد: رئیس سازمان محیط زیست باید تلاش زیادی برای حفظ جنگل ها و مراتع داشته باشد.
نماینده تشکل های مردمی بیان کرد: مدیرکل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد تاکید داشت که حتی یک ریال از اعتبارات استانی به منابع طبیعی اختصاص نیافته و حتی تامین هزینه سوخت خودروهای ماموران منابع طبیعی نیز برایمان مشکل است.
وی با تاکید بر اینکه 40 تا 50 درصد آب زیرزمینی کشور از طریق زاگرس تامین می شود، تاکید کرد: خطر بیابانی شدن حوزه زاگرس را تهدید می کند، از وزارت ارتباطات انتظار می رود شماره ای 3 رقمی را برای اعلام آتش سوزی مراتع و جنگل ها از سوی مردم اعلام کند. همچنین می طلبد تامین امکانات اولیه برای اطفای حریق و راه اندازی پایگاه اطفای حریق در دستور کار قرار گیرد.
در ادامه ایزدی نیز به عنوان نماینده تشکل های مردمی با بیان اینکه حیات و معیشت بخش زیادی از استان های جنوب وابسته به کوه های خاییز است، گفت: زیستگاه های ارزشمندی در این منطقه قرار دارد که نیروها با دستان خالی از آنها حفاظت می کنند. تمام هستی مردم ما در زاگرس قرار دارد، مگر می شود ما نگران آن نباشیم؟
وی با بیان اینکه نباید دست روی دست گذاشت تا جنگل های بلوط از دست بروند، ادامه داد: طی سه هفته آینده علوفه مناطق سرحد خشک می شود و خطر آتش سوزی مناطق زاگرس را تهدید می کند. ارزش اکولوژیک هر درخت بلوط یک میلیارد تومان است.
این نماینده تشکل های مردمی بر ضرورت تامین بالگرد اطفای حریف تاکید کرد و گفت: این مهم باید در قالب طرح ملی دیده شود و همچنین گروه های محلی نیز باید تجهیز شوند. آتش سوزی زاگرس باید جدی گرفته شود مسببان سهوی و عمدی این موضوع تحت پیگرد جدی قانون قرار گیرند.
جلال رشیدی نماینده مرودشت در مجلس یازدهم با بیان اینکه آتش سوزی جنگل های زاگرس قابل پیش بینی بود ، اما دستگاه ها نتوانستند جلوی آتش سوزی را بگیرند، گفت: کوه های حوزه انتخابیه شب گذشته دچار حریق شد، اما متاسفانه هیچ بالگردی برای اطفای حریق در اختیار نبود و تنها نیروهای مردمی و بسیج بدون داشتن تجهیزات مناسب، اقدام به اطفای حریق کردند.
وی ادامه داد: بخشی از آتش سوزی ها عمدی و بخشی غیرعمدی است؛ چرا سازمان محیط زیست و منابع طبیعی نمی توانند نیروی مناسب را برای حفاظت از مراتع و جنگل ها تامین کنند. متاسفانه حوزه انتخابیه اینجانب تنها دو نیروی حافظ محیط زیست دارد، بنابراین ضروری است افزایش نیروها و استفاده از ظرفیت ثمن ها و نیروهای مردمی در دستور کار قرار گیرد.
سارا فلاحی نماینده مردم ایلام در مجلس یازدهم نیز با بیان اینکه ما زاگرس نشینان مورد کم لطفی های زیادی قرار گرفته ایم، گفت: حداقل منابع طبیعی و جنگل هایی را که خداوند عنایت فرموده است، را حفظ کنید. امیدوار هستیم مسئولان مربوطه نگرانی بیشتری نسبت به حفظ محیط زیست و منابع طبیعی داشته باشند و برای حفاظت از جنگل ها نیروهای انسانی را افزایش و از لحاظ معیشت و حقوق به آنها رسیدگی کنیم؛ ایلام را با بلوطستان هایش می شناسیم و اگر بسوزند، هویت مردم این منطقه می سوزد.
وی با بیان اینکه ضروری است زیرساخت های لازم جهت حفاظت از این منابع طبیعی از سوی دولت تامین شود، ادامه داد: نیاز است دولت از واگذاری امکانات اطفای حریق جلوگیری نکند و همچنین در زمینه مدیریتی راهکارهای مدون داشته باشد، زیرا در زمینه مدیریت خطر نگاه سیستماتیک نداریم، در حالی که ما باید به طول سیستماتیک آن را بررسی کنیم.
فرهاد طهماسبی نماینده استهبان و نی ریز در مجلس یازدهم با انتقاد از عدم توجه کافی به نیروهای محیط بان و جنگل بان گفت: آتش سوزی مراتع و جنگل ها را باید جدی گرفت، متاسفانه ما حتی یک خودروی مجهز نداریم و نیاز است تجهیزاتی برای پارک ملی بختگان و بهرام پور در نظر گرفته شود.
سید محمد موحد نماینده مردم کهگیلویه و بهمئی نیز با ابراز تاسف از اینکه کوه خاییز نزدیک به 4 روز در آتش می سوخت، گفت: متاسفانه اقدامات مناسبی برای اطفای حریق انجام نشد و نزدیک به 18 ساعت هیچ دستگاهی آنجا حضور نداشت؛ از طریق فرماندهی سپاه و ارتش بالگردهایی فرستاده شد، اما متاسفانه امکانات آنها نیز محدود بود که در نهایت 40 هکتار از منابع طبیعی کاملا از بین رفت، 150 هکتار دچار آسیب شد و بخش زیادی از گونه های گیاهی و حیات وحش نیز از بین رفت؛ با هر مسئولی که برای امدادرسانی صحبت می کردیم، می گفت که مطالبات ما را ندادند و نمی توانیم کمک کنیم.
وی با انتقاد از اینکه زندگی مردم حوزه کوه خاییز دچار چالش های زیای شده، تصریح کرد: مشکلات به این زودی قابل ترمیم نیست، بنابراین عاجزانه تقاضا همراهی و مساعدت داریم.
علیزاده نماینده دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی نیز از رئیس سازمان محیط زیست خواستار اصلاح دیدگاهش نسبت به محیط زیست شد و گفت: متاسفانه درحوزه منابع طبیعی یک خودرو می خواستیم که اختصاص داده نشد، چگونه با دستان خالی باید آتش را خاموش کرد.
وی از نیروهای نظامی و مردم که برای اطفای حریق جنگل های زاگرس اقدام کردند، تشکر کرد و گفت: اگر حتی یک متر از منابع حفاظت شده دچار آتش سوزی شود، باید برای آن حسرت خورد. متاسفانه تنها مردم و نیروهای نظامی دغدغه حفظ محیط زیست را دارند، اما در سطوح بالای مدیریت و دولت این نگرانی و دغدغه وجود ندارد، به طور قطع ما این موضوع را در قالب طرح سوال از رئیس جمهور در دستور کار قرار خواهیم داد. حوزه زاگرس قلب حوزه انتخابیه من است و اگر جنگل را از دست دهیم، زندگی مان به خطر می افتد.
محمد خدابخشی نماینده مردم الیگودرز در مجلس یازدهم نیز گفت: براساس برآورد کارشناسان هر درخت بلوط 3 میلیارد تومان ارزش گذاری می شود و باید بررسی شود که آتش سوزی های اخیر چه خساراتی را به کشور تحمیل کرد؛ نتیجه نوع نگاه کلانتری رئیس سازمان محیط زیست، آتش سوزی های اخیر است و مایه تاسف است کسی که داعیه دار محیط زیست است، بی مسئولانه در مورد محیط زیست اظهارنظر می کند.
وی خطاب به رئیس سازمان محیط زیست گفت: افرادی در تشکیلات عریض و طویل محیط زیست با اجرای طرح هایی به دنبال به خطر انداختن سلامت مردم هستند؛ ضروری است از فعالیت افراد رانت خوار در محیط زیست جلوگیری شده و همچنین کمترین خواسته ما استعفای کسانی است که در آتش سوزی های زاگرس کوتاهی کرده اند.
محمدحسن آصفری نماینده مردم اراک نیز با انتقاد از اظهارات مطرح شده رئیس سازمان محیط زیست در این نشست گفت: آقای کلانتری می گوید آتش سوزی در همه کشورها وجود دارد در حالی که حتی در کشورهای همسایه مانند افغانستان و پاکستان چنین اتفاقی رخ نمی دهد.
غلامرضا تاجگردون منتخب مردم گچساران در این نشست گفت: بهتر بود در این جلسه ستاد بحران و مسئولان سازمان برنامه و بودجه حضور پیدا میکردند تا درباره تخصیص اعتبارات توضیح داده شود البته بحران و آتش سوزی از حوزه انتخابیه من شروع شد و امسال ۱۵۰ هکتار سوخت در حالی که این میزان سال گذشته ۴۰۰ هکتار بود.
منتخب مردم گچساران و باشت در مجلس یازدهم یادآور شد: ضروری است در این موضوع مدیریت بحران و راههای جلوگیری از آن بررسی شود؛ پس از وقوع آتش سوزی در گچساران با رئیس منابع طبیعی استان صحبت کردم که ایشان تاکید کرد که موضوع را به تهران منتقل میکند و چیزی هم در دست آنها نیست سپس با وزارت کشور تماس گرفتم که گفت به آنها مربوط نیست و باید به منابع طبیعی گفته شود مسئولان وزارت دفاع هم دوستانه به من گفتند سال گذشته برای مدیریت اطفای حریق تلاشهایی صورت گرفت و سازمانی هم تشکیل شد اما تعطیل شده است و دلیل آن این است که قراردادی با دستگاههای مسئول مثل محیط زیست و منابع طبیعی منعقد شده که برای اطفای حریق اما آنها پول را به وزارت دفاع ندادند. که در نهایت با امیر حاتمی صحبت کردم و ایشان بالگرد به منطقه فرستادند.
وی با تاکید براینکه مردم در اطفای حریق حضور پررنگ داشتند، تصریح کرد: اگر مردم نبودند وضعیت بدتر و وخیم تر می شد در این رابطه با فرمانده هوانیروز هم صحبت کردم و او توضیح داد که اگر بخواهد بالگرد برای خاموش کردن آتش به فارس و خوزستان و سایر مناطق بفرستد باید از فرماندهی منطقه تا تهران و بعد از آن پروسهای طی شود که این فرآیند اداری زیادی را طی میکند و به طور قطع این روند طولانی درست نیست و نباید در مدیریت بحران رخ دهد.
وی یادآور شد: البته سال گذشته هم آقای کلانتری به من گفت که باید موضوع زاگرس را جدا دید بنابراین در بودجه امسال ۱۰۰ میلیارد تومان را برای منابع طبیعی در منطقه زاگرس اختصاص دادیم که باید در طول این سال پرداخت شود.
در ادامه عیسی جعفری نماینده کبودرآهنگ در این نشست، با انتقاد از اینکه مردم نمی توانند با دستان خالی آتش را خاموش کنند، گفت: اگر اقدام به موقع صورت میگرفت وسعت آتش سوزی ها کاهش می یافت نیاز است تامین تجهیزات و امکانات اطفای حریق در دستور کار قرار گیرد.
وی تاکید کرد که سازمان محیط زیست باید از لابیهای خطرناک سیاسی دوری کند.
ابراهیم رضایی نماینده دشتستان گفت که دهها هکتار در بوشهر و دشتستان آتش گرفته و نماینده باید دنبال کپسول آتش نشانی و بالگرد باشد در حالی که این کار وظیفه دولت است؛ متاسفانه هیچ پروازی در استان برای اطفای حریق انجام نشد و در این رابطه نیاز است پرداخت خسارات کشاورزان و دامداران مورد توجه قرار گیرد و با مسئولانی که به وظیفه خود به درستی عمل نکردند برخورد جدی و فکری برای پیشگیری از این حوادث شود.
در ادامه علیرضا ورناصری، نماینده مسجدسلیمان یادآور شد: با توجه به اینکه در گذشته هم شاهد این آتش سوزیها بودیم باید فکر اساسی صورت می گرفت که این اتفاق رخ نداد؛ تنها نیروهای نظامی و مردمی کمک کردند و خبری از نیروهای دولتی نبود؛ انتظار می رود مجلس به این موضوع ورود و با نظارت مناسب ریل گذاری مناسب را انجام دهد.
حسین بامیری نماینده لردگان در ادامه افزود: هر ساله در حوزه زاگرس شاهد وقوع این آتش سوزیها هستیم بنابراین دیگر نمیتوان نام آن را بحران گذاشت و این سوء مدیریت است نه بحران؛
وی خواستار تجمیع ایستگاه های آتش نشانی شد و ادامه داد: باید امکانات لازم تامین شود زیرا مناطق زاگرس نشین از حداقل امکانات بی بهره هستند.
به گزارش خانه ملت؛ در پایان این نشست برخی از نمایندگان تاکید داشتند که باید نشست دیگری با حضور رئیس سازمان برنامه و بودجه و مسئولان مدیریت بحران برگزار شود که در نهایت مقرر شد نشست دیگری برگزار شود.