گزارش:
ماجرای تخریب تپه روستای گنجگان در کهگیلویه و بویراحمد / ابهام در بودونبود قلعهای با اشیای تاریخی
12 خرداد 1397 ساعت 14:09
روستای گنجگان مرکزی با طبیعتی زیبا و آبوهوای مطبوع در 30 کیلومتری یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد. با مردمانی مهربان و مهماننواز؛ اما این روزها روستانشینان حال خوشی ندارند. غم نان و بیکاری و مهاجرت جوانان یکطرف و تصاحب بخشی از زمین روستا از سوی فردی سودجو از طرف دیگر دلودماغ را از این مردمان ربوده است.
ماجرا ازاینقرار است که در کنار تنها رودخانه روستا که بشار نام دارد تپهای بود که به گفته مردمان روستا بر روی آن قلعهای قدیمی که یادگار تاریخ گذشته آبادی بود، قرار داشت. هرچند مدیرکل اداره میراث فرهنگی یاسوج در گفتوگو با ما منکر وجود چنین قلعهای در روستا شد اما مردمان منطقه معتقدند نیاکانشان از روزی که چشمباز کردهاند برایشان از قلعهای در روستا گفتهاند که کنارش درختانی پر از گردو با قدمتی هزارساله داشت؛ اما آنچه این روزها باقیمانده تلی از خاک است. به گفته اهالی روستا حدود 10 سال پیش فردی به بهانه ساخت هتل گردشگری بر روی این تپه تمامی آنها را ریشهکن کرد و این تپه که متعلق به منابع ملی بود به طول 8 متر توسط این شخص و همکاری برخی نهادهای مسئول خاکبرداری شد.
تخریب قلعه احتمالی و کشف 700 سکه نقره
اهالی روستا میگویند این شخص که کارمند بنیاد مسکن کهگیلویه و بویراحمد هم هست با توجه به مسئولیتی که در این اداره داشت توانست در سال 1385 زمینی به مساحت 2500 مترمربع را که عملاً بیش از هشت هزار مترمربع است مورد تملک خود قرار دهد. وی پس از تملک اقدام به خاکبرداری و اکتشاف در این قلعه کرد. به گفته همین اهالی که نخواستند نامشان فاش شود این کارمند حین عملیات خاکبرداری این قلعه را بهتمامی تخریب کرد. از آن گذشته در هشت متری این تپه نیز به مقادیری اشیای تاریخی ازجمله بیش از 700 سکه نقره بود برخورد کرد که مقداری از آنها را به اداره کل میراث فرهنگی استان تحویل داد.
طبق ادعای اهالی روستا این شخص از آن سال تا تاریخ آبان ماه 96 تمامی خاکبرداری آنجا را انجام داد و بدون مجوز از اداره کل منابع طبیعی این استان تمام درختان و بوتهزارهای دورتادور تپه را با بیل مکانیکی از میان برداشت تا اینکه اداره کل بازرسی استان کهگیلویه و بویراحمد و در پی شکایتهای مردمی در این قضیه ورود کرد و دستور توقف ادامه کار را صادر کرد و از اداره میراث فرهنگی و بنیاد مسکن استان نیز خواست که به علت اقدامات این فرد در تخریب منطقه مجوزهای صادرشده لغو شود. البته این فرد نیز بیکار ننشست و از اداره منابع طبیعی استان خواست تا تپه را به وی واگذار کنند که با موافقت این اداره قرار گرفت. هرچند در تاریخ 9-9-96 این حکم نیز لغو شد. فرد مذکور که نامش «ع» است نیز بیکار ننشست و این بار متقاضی واگذاری تپه به نام همسرش شد که تا لحظه تنظیم گزارش هنوز مورد موافقت مسئولان منابع طبیعی قرار نگرفت. اهالی روستا میگویند این شخص اگر ریگی به کفش ندارد چرا برای زمینی که خالی است اتاقک ساخته و نگهبان گذاشته است درصورتیکه این زمین متعلق به همه روستا است و نباید در اختیار شخص خاصی قرار گیرد از طرف دیگر این زمین خارج از طرح هادی است.
این فرد: زمین ملک پدری من است
اما ع مالک فعلی این زمین صحبتهای همولایتیهایش را قبول ندارد. وی زمین گفتهشده را متعلق به خودش دانست و گفت: این زمین ملک پدری ما است که نزدیک 80 سال پیش آن را خریداری کرد و از 20 سال گذشته در این زمین درختکاری کردهام.
وی درباره معترضان بومی این ملک نیز گفت: این افراد بیکار بوده و از روی بدخواهی با من این ادعاها را مطرح میکنند؛ زیرا من متقاضی این ملک برای ساخت هتل و ایجاد یک منطقه گردشگری در روستا هستم برای همین نیز درخواستم را به بنیاد مسکن دادم و این اداره طی استعلاماتی به اداره منابع طبیعی خواهان روند قانونی واگذاری این ملک به من است که با کسب پروانه ساخت به کمک شریک پیمانکارم در این منطقه آغاز به کارکردم تا کنون نیز برای خاکبرداری و انتقال آب و برق به این زمین 700 میلیون تومان هزینه کردهایم.
وی ادامه داد: همان سال حین خاکبرداری بیل مکانیکی به یک کوزه پر از سکه نقره برخوردم که بعدها فهمیدم متعلق به دوره ساسانی است. چیزی بیش از 700 سکه که خودم آنها را به اداره کل میراث فرهنگی استان تحویل دادم حتی بهپاس این اقدام از سوی این اداره لوح تقدیری به مبلغ 350 هزار تومان به من داده شد و صداوسیمای استان نیز با من گفتوگو کرد که از شبکههای محلی در همان زمان پخش شد.
ک درباره ساخت اتاقک و دیوارکشی زمین نیز گفت: بعد از شکایت اهالی روستا اداره منابع طبیعی استان اجازه ادامه کار در تپه مذکور را به من و شریکم نمیدهد و کارمان نیز فعلاً تعطیلشده است. ساخت اتاقک روی تپه و نگهبان هم به دلیل وجود مصالح ساختمانی ازجمله سیمان و میلگردهایی است که در آنجا قرار دارد. بالاخره باید کسی بهعنوان نگهبان ازآنجا محافظت کند جدا از این در جوار این تپه نیز باغهایی دارم که نیاز به مراقبت دارند. در تمام مدت خاکبرداری هم یک نفر از نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی در محل برای کنترل کار ما همیشه حضور دارد. البته ما نیز برای ادامه روند کاری به تهران آمدیم و توضیحاتی درباره این ملک به بنیاد مسکن و وزارت راه و شهرسازی دادیم که امیدوارم بهزودی حل شود.
جلوی کار گرفته شد
در حال حاضر جلوی کار مالک فعلی زمینهای مشرفبه تپه سید محمد شفیع واقع در روستای گنجگان که مدتی است توسط یکی از کارمندان دولتی استان حصارکشی شده، گرفتهشده است.
اینها بخشی از صحبتهای مدیرکل اداره منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد است. عزتالله بهشتی فر افزود: آقای ک برای واگذاری تپهای که در این روستا است درخواست پروانه کارکرد که این اداره کل با این تقاضا مخالفت کرد و از کار وی جلوگیری به عمل آمد؛ زیرا فرد متقاضی واجد شرایط واگذاری این زمین نیست و به دلیل اینکه کارمند یکی از ادارات دولتی است زمینهای زیادی از منابع ملی در این روستا به وی واگذار شد درصورتیکه افراد زیادی بدون زمین و مسکن در اولویت واگذاری قرار دارند ضمناً طبق قانون ماده 52 حفاظت از این اراضی متعلق به دولت است.
میراث منکر قلعه تاریخی است
اما محمود باقری، مدیرکل اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان کهگیلویه، درباره موضوع تپه گنجگان نظر دیگری دارد: 10 سال پیشهنگام خاکبرداری از تپه روستای گنجگان این فرد به یک کوزه تاریخی مربوط به دوره ساسانی بیل مکانیکی برخورد میکند که کوزه شکسته میشود و 780 سکه نقره از آن به دست میآید که ک همه را به اداره کل میراث تحویل داد.
وی عنوان کرد: پسازاین ماجرا یکی از کارشناسان باستانشناسی اداره کل میراث فرهنگی یاسوج به این منطقه رفت و پس از بررسی اعلام کرد که هیچگونه داده فرهنگی دیگری در این تپه وجود ندارد.
باقری در پاسخ به این پرسش که مردم محلی ادعا کردند درگذشته یک قلعه تاریخی بر روی این تپه وجود داشته است گفت: خیر هیچگونه قلعه تاریخی درروی تپه تاریخی سید محمد شفیع روستای گنجان وجود نداشته است.
وی گفت: کارشناس کاوش اداره میراث از بهمنماه سال گذشته تا آخر اردیبهشتماه سال جاری به این منطقه رفت و تپه را موردبررسی قرارداد و بر اساس بررسیها اعلام کرد هیچگونه داده فرهنگی در این تپه وجود ندارد. این تیم به همراهی خودم نیز از بهمنماه تاکنون سه بار این منطقه را موردبررسی قراردادیم و تا کنون نیز تمامی ساختوسازها و خاکبرداریها با حضور یگان حفاظت میراث انجامشده است.
وی درباره نگهبان گذاشتن این فرد بر روی تپه گفت: این اقدام به درخواست ک و با هماهنگی یگان حفاظت اداره میراث منطقه انجامشده است. تنها هدف فرد مذکور از خاکبرداری تپه و زمینهای اطراف نیز ساخت یک هتل گردشگری در مسیر یاسوج - شیراز است چراکه این روستا دارای آبوهوای خوب برای منطقه گردشگری است و در کنار جادهای قرار دارد که چشمانداز آن درختان زیبا و رودخانه بشار است.
این ملک مال ک است
ابراهیم فرزانه مدیرکل بنیاد مسکن و شهرسازی استان کهگیلویه و بویراحمد نیز درباره چگونگی خاکبرداری و ساختوساز تپه مذکور توسط کارمند اداره بنیاد عنوان کرد: این ملک از خیلی سال قبل به این فرد تعلق داشته است. این فرد از بنیاد مسکن نیز درخواست پروانه ساخت یک هتل گردشگری در این محدوده دارد که این تقاضا در کمیسیون مربوط مطرح شد و در دست بررسی است. اگرچه مشابه این نمونه زیاد است و بسیاری متقاضی چنین ساختوسازی درزمینهٔ گردشگری در محدوده زمینهای خود هستند. طبق استعلاماتی هم که از سوی اداره منابع طبیعی به اداره میراث فرهنگی و بنیاد مسکن داده شد این فرد به دلیل نداشتن مدارک لازم در حال حاضر حق هیچگونه ساختوسازی در زمین نامبرده ندارد.
--------------------------------------
گزارش از مریم بازوند- (منبع ایلنا)
-----------------------------------------
کد مطلب: 400450