کبنانیوز - افزایش نرخ سود بانکی، منتفی شد

رئیس کل بانک مرکزی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: در شرایط حاضر افزایش نرخ سود، کارکردی جز افزایش هزینه‌های تولید و فشار بیشتر بر ترازنامه بانک‌ها نخواهد داشت.

عبدالناصر همتی در این واکنش، بانک‌هایی که قصد افزایش نرخ سود دارند را خطاب قرار داد و به این وسیله مخالفت خود را با هرگونه افزایش نرخ سود بانکی در مقطع کنونی ابراز کرد. او تاکید کرده است که قطعا کمک دولت در ارائه منظم اوراق در بازار و شکل‌گیری عملیات بازار باز نتایج خوبی را در سال جاری برای نظام بانکی به‌دنبال خواهد داشت.
نرخ سود بانکی برای سپرده های بلندمدت در حال حاضر حداکثر ۱۵‌درصد و برای سپرده‌های کوتاه‌مدت حداکثر ۱۰‌درصد است. در سال گذشته نرخ سود روزشمار نیز حذف و اکنون تنها به مانده حساب‌ها در پایان ماه سود تعلق می‌گیرد. تابستان سال گذشته بود که پیشنهاد افزایش نرخ سود بانکی با هدف ایجاد شرایطی آرامتر در بازارهای ارز، طلا و سکه مطرح شد اما رای لازم را نیاورد. حالا اما مدتی‌ست زمزمه‌هایی درباره بازنگری نرخ سود بانکی به گوش می‌رسد. گفته می‌شود موضوع نرخ سود بانکی بار دیگر در اردیبهشت‌ماه در دستور کار قرار خواهد گرفت. اغلب صاحب‌نظران افزایش نرخ سود سپرده در شرایط کنونی را به نفع اقتصاد کشور نمی‌دانند؛ خلق پول و افزایش نقدینگی که یکی از عوامل تورم‌زا تلقی می‌شود یکی از نتایج افزایش سود سپرده است. از سوی دیگر به‌دلیل مشکلات سیستم بانکی و ناترازی حساب‌ها، بانک‌ها توان پرداخت سودهای بالا را ندارند و در حقیقت این سودها به سود موهومی تبدیل خواهند شد که خود سبب بروز مشکلات عدیده‌ای در سیستم بانکی می‌شود. همچنین در صورت افزایش نرخ سود تسهیلات نیز، فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان وارد شده و بخش دیگری از اقتصاد را درگیر مشکلات جدی خواهد کرد. از همین رو اغلب کارشناسان حوزه پولی و بانکی، افزایش نرخ سود بانکی اعم از سپرده و تسهیلات را به نفع اقتصاد ایران در شرایط کنونی نمی‌دانند. در مقابل باید گفت کاهش نرخ سود نیز در شرایط کنونی مشکل‌آفرین خواهد بود؛ چرا که موجب کوچ مجدد سپرده‌های بانکی به بازارهای دیگر از جمله سکه و ارز شده و ثبات این بازارها را نیز مجددا بر هم خواهد زد.
پیگیری اصلاح نظام بانکی
اکنون رئیس کل بانک مرکزی در واکنش به زمزمه‌های افزایش نرخ سود بانکی به شایعات پاسخ داده و آن را قویا رد کرده است. او با تاکید بر ناترازی بانک‌ها که در پی این اقدام شدت خواهد گرفت، افزایش هزینه‌های تولید را نیز گوشزد می‌کند. اصلاح نظام بانکی از سال گذشته به‌صورت جدی‌تری آغاز شده که شامل اصلاح ناترازی بانک‌ها، جلوگیری از اضافه برداشت آن‌ها از بانک مرکزی و کنترل نقدینگی است. به‌نظر می‌رسد برنامه‌های سخت‌گیرانه بانک مرکزی در دوره همتی بتواند روند اصلاحات را تسریع کرده و به یکی از بزرگترین مشکلات اقتصاد ایران یعنی نظام ناکارآمد بانکی پایان دهد. عبدالناصر همتی در ادامه یادداشت خود تصریح کرده است: بانک مرکزی در سال جاری بر تغییر ترکیب ترازنامه خود (پایه پولی) تاکید دارد؛ همزمان با کنترل اضافه برداشت بانک‌ها، افزایش خالص ذخایر ارزی بانک مرکزی به‌دلیل تعدیل نرخ‌ها، افزایش فروش ارز توسط صادرکنندگان و... تحقق خواهد یافت. این شیوه می‌تواند منابع ریالی لازم جهت کارکرد بهتر اقتصاد و رونق تولید از ناحیه رشد پایه پولی را فراهم آورد. روز گذشته نیز یک نماینده مجلس از تدوین طرحی برای کاهش سود تسهیلات و سپرده‌های بانکی خبر داد. امری که البته به باور برخی از کارشناسان، ممکن است در شرایط کنونی به صلاح نباشد. محمدرضا منصوری- نماینده مردم ساوه و زرندیه- تصریح کرد: در صورتی که نرخ سود بانکی کاهش پیدا کند انقلاب عظیمی در تولید رخ می‌دهد، در حال حاضر بانک‌ها روزانه یک‌هزار‌میلیارد تومان سود پول به مردم پرداخت می‌کنند که با طرح مذکور سود پول کاهش پیدا می‌کند، در نتیجه انگیزه مردم برای سرمایه‌گذاری در تولید و صنعت افزایش پیدا می‌کند. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، با بیان اینکه تسهیلات بانکی با سود ۱۸‌درصد کمر تولیدکننده را شکسته است، گفت: نقدینگی در جامعه باید با اخذ تدابیر ویژه به سمت تولید سوق داده شود.
کنترل بانک مرکزی بر بازار ارز
همتی همچنین در ادامه این یادداشت درباره برداشت از صندوق توسعه ملی برای سیل‌زدگان نیز نوشته است: نیاز به برداشت از منابع صندوق توسعه ملی برای تامین بخشی از خسارت‌های سیل اجتناب‌ناپذیر است؛ فروش این منابع موجب عرضه بیشتر ارز در بازار شده و منابع ریالی لازم را تامین می کند. او می‌افزاید: برای تسهیل این فرآیند، بانک مرکزی نقش ثبات‌سازی در بازار را ادامه خواهد داد و منابع حاصل را صرف کنترل هدفمند نرخ و تنظیم عرضه و تقاضا خواهد کرد. پیش از این نیز همتی با اشاره به حضور جدی بانک مرکزی در بازار، ثبات در بازار ارز را مهمتر از قیمت ارز دانسته و بر کنترل و تثبیت آرامش تاکید کرده بود. گفتنی‌ست قیمت دلار که در اواسط هفته گذشته با افزایش روبه‌رو بود و توانست از سد 14هزار تومان هم عبور کند، به سرعت به کانال 13هزار تومان بازگشت تا حضور بازارساز در معاملات ارز را به خوبی اثبات کند. این روند نزولی در حالی رخ داد که برخی سودجویان بازار ارز به بهانه برخی تحولات سیاسی، نرخ‌های خارج از عرف ارائه‌ کرده و می‌کوشیدند با ایجاد جو منفی روانی، قیمت دلار را مجددا افزایش دهند./ آرمان