کبنانیوز - زنان در مدیریت یک گام جلوتر از مردان‌اند / گاهی وقت‌ها نمی‌دانیم با چه ادبیاتی با بانک‌ها صحبت کنیم

پروانه نیک‌مرام مدیرکل تعاون، کار و امور اجتماعی کهگیلویه و بویراحمد:

زنان در مدیریت یک گام جلوتر از مردان‌اند / گاهی وقت‌ها نمی‌دانیم با چه ادبیاتی با بانک‌ها صحبت کنیم

نمی‌خواهیم بگوییم اگر مدیریت‌ها در دست زنان باشد، بهتر است یا در دست مردان، ولی حرف ما این است که زن‌ها نشان داده‌اند که می‌توانند یک گام جلوتر از مردان باشند. البته در استان‌های لرنشین مردسالاری از قبل بوده، ولی واقعاً باید از استاندار فعلی تقدیر و تشکر داشت. الان آقای دکتر احمدی سه مدیر کل خانم در پست‌ها قرار داده است

پروانه نیک‌مرام (12 آذر 96) نخستین زن در تاریخ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که به سمت مدیرکلی منصوب شد و حدود 17 ماه از انتخاب او به عنوان مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد می‌گذرد. نیک مرام در شرایط بد مالی و اقتصادی توانست با مدیریت و برنامه‌ریزی دقیق، مدال رتبه دوم در زمینه جذب و پرداخت تسهیلات اشتغالزایی را بر قامت استان بنشاند. «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی» با ارسال نامه‌ای خطاب به استاندار کهگیلویه و بویراحمد کسب این موفقیت را به وی و تیم اقتصادی استان تبریک گفت و نوشت: «بدون شک کسب این جایگاه بیانگر تلاش، تدبیر و و هوشمندی مجموعه تیم مدیریتی و اقتصادی استان کهگیلویه و بویراحمد و گامی بزرگ در راستای تقویت اشتغالزایی و حمایت از تولید است. استان کهگیلویه و بویراحمد با عنایت به جمع‌بندی گزارش‌های اخذ شده از استان‌ها در خصوص آخرین عملکرد تسهیلات مشاغل روستایی تاکنون با 134 درصد پرداختی نسبت به سهمیه آن استان در بین 5 استان برتر قرار گرفته است.» این مسائل بهانه‌ای شد تا با پروانه نیک‌مرام اولین مدیرکل زن در تاریخ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به گفت‌وگو بپردازیم. پروانه نیک‌مرام در منطقه پشت کوه باشت چشم به جهان گشود و سه ساله بود که با مشکل جسمی روبرو شد، اما با این شرایط، او هیچ وقت در زندگی دست از تلاش و کوشش برنداشت. زندگی او پُر از مخاطره و خاطره‌های تلخ و شیرین بود. وی در سال 72 در آزمونی به عنوان نیروی «ماشین نویس» وارد اداره کار و امور اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد شد. بعد از سه ماه مسئولیت دبیرخانه ثبت و صدور امور اداری و بایگانی را به او سپردند. در سال ۷۴ و ۷۵ و ۷۶ و ۷۷ در حوزه اشتغال بعنوان کارشناس اشتغال و مسئول وام‌های خود اشتغالی فعالیت داشت.
او می‌گوید: سال ۷۸ تبدیل وضعیت شدم از قراردادی به رسمی و به عنوان کارشناس روابط کار در اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی گچساران پذیرفته شدم در سال ۷۸ تا ۸۰ ضمن حفظ سمت در حوزه‌های امور اجتماعی اشتغال و تسهیلات فعالیت داشتم ودر سال 81 به اتفاق همسرم که با هم همکار بودیم در اداره کار گچساران شروع بکار کردیم اما در حوزه بیمه بیکاری، سال ۸۴ تا ۸۶ در حوزه روابط کار که رسیدگی به حق و حقوق کارگران بود ابتدا در هیات بدوی و سپس بعنوان نماینده دولت در هیات تجدید نظر و تعیین صلاحیت شرکت خدماتی امور اداری و مسئول آمار و همچین صدور پروانه کسب تا اینکه بهمن ماه 86 آزمون قانون کار از سوی وزارتخانه و با حضور مسئولین وزارت بین کلیه کارکنان برگزار شد و من در استان کهگیلویه و بویراحمد رتبه اول قانون کار را کسب نمودم و از 100 نمره 99.5 را به دست آوردم. بعد از آزمون نظر وزارت خانه بر این بود که من را بگذارند رئیس اداره روابط کار. ابتدای 87 عملیاتی شد و من از گچساران به یاسوج آمدم به عنوان رئیس اداره روابط کار استان منصوب شدم. در سال 91 به پیشنهاد مدیرکل وقت به عنوان معاون روابط کار منصوب شدم، و به عنوان قائم مقام مدیرکل وقت بودم.
چطور شد که به شما پیشنهاد مدیرکلی داده شد؟
ابتدای مهر ماه ۹۶ از وزارت خانه با من تماس گرفتند و رزومه کاری از من خواستند، با نظر موافق نمایندگان استان و استاندار محترم و انجام مصاحبه توسط وزارت خانه و استاندار. و لطف خداوند در این جایگاه قرار گرفتم.
چطور با همسرتان آشنا شدید و ازدواج کردید؟ و چندتا فرزند دارید؟
دو فرزند دارم،. هر دو دانش آموز هستند. ایشان پسرخاله بنده هستند، پدر و پدربزرگش گچساران بوده‌اند. سال 79 ازدواج کردیم.
مدیریت زنان در این دوره را چطور ارزیابی می‌کنید؟
الان زنان این امتحان را پس داده‌اند. مثلاً خود من که می‌خواستم رئیس اداره روابط کار، اداره‌کل کار و امور اجتماعی شوم، نیروهای زیردست ما حدود 10، 12 نفر بودند، و این در ابتدا برایم سخت بود. ولی وقتی پای کار آمدم دیدم که همان کاری است که به عنوان کارشناس انجام می‌دهیم. ولی برای مدیر تخصص و تجربه نیز اهمیت پیدا می‌کند. اعتقادم براین است هرکسی آقا باشه یا خانم در هر حوزه‌ای که تخصصش هست، قرار بگیرد، قطعاً موفق خواهد شد و از طرفی هر گاه کاری را به کاردان بسپرید قطعاً آن فرد موفق خواهد شد.
به هر حال، الان هم هر کاری که به هر خانمی واگذار شده چه در مدیریت و معاونت، جایی کم نگذاشته و اعتقادمان براین هست که خانم‌ها بیش از این می‌توانند، رشد کنند. خوشبختانه الان در تهران به عنوان یک کلان شهر یک خانم مدیرکل هست، اینجا که به نسبت تهران شهر کوچکی است. باید از توان و ظرفیت زنان خوب استفاده شود. همین الان زنانی را داریم که می‌توانند کار کنند و حقشان پست‌های مدیریتی بوده است.
به دلیل غالب بودن تعداد مردان مدیر، شرایط حال حاضر استان و کشور نتیجه مدیریت مردانه است، به نظر شما اگر این مدیریت در دست زنان بود بهتر نبود؟
نمی‌خواهیم بگوییم اگر مدیریت‌ها در دست زنان باشد، بهتر است یا در دست مردان، ولی حرف ما این است که زن‌ها نشان داده‌اند که می‌توانند یک گام جلوتر از مردان باشند. البته در استان‌های لرنشین مردسالاری از قبل بوده، ولی واقعاً باید از استاندار فعلی تقدیر و تشکر داشت. الان آقای دکتر احمدی سه مدیر کل خانم در پست‌ها قرار داده است. اگر استانداران گذشته از پتانسیل خانم‌ها بیشتر استفاده می‌کردند، یکی دو تا مدیرکل زن می‌گذاشتند می‌توانستیم در دوره‌های بعد شاهد پیشرفت بیشتری برای خانم‌ها باشیم. الان استاندار بعدی می‌تواند از این ظرفیت به راحتی استفاده کند و زنان روند رو به رشدی در مدیریت داشته باشند
پس شما با مدیریت بانوان موافق هستید؟
100 در صد موافقم، بنده خودم دو پست مدیریتی را نیز به بانوان داده‌ام، رئیس امور اداری و رئیس اشتغال اداره کل استان کهگیلویه و بویراحمد، در حال حاضر خانم هستند، چیزی که در اداره ما اصلاً وجود نداشت. هیچگاه یک خانم پست مدیریتی نداشت.
زمانی که مسئولیت داشتید از کارگران حمایت خوبی می‌کردید، در حال حاضر چرا حقوق مدیران بدون دغدغه و به راحتی پرداخت می‌شود ولی کارگرانی که پایه و اساس اشتغال در جامعه هستند با تأخیر و بدون امنیت پرداخت می‌شود؟
ما دو بحث داریم، یکی عدم امنیت شغلی برای کارگران قرار دادی. دوم تصفیه حساب‌هایی که بصورت صوری از کارگران گرفته می‌شد. خوشبختانه با رآی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری این تصفیه حساب‌ها برداشته شد و اینطور نیست که کارفرما مراجعه کند و بگوید از کارگر تصفیه حساب گرفته‌ام. هیئت‌های رسیدگی کننده ما که خود بنده هم به این پرونده‌ها رسیدگی می‌کنم، در استان ما این تصفیه حساب‌ها را نمی‌پذیریم، مگر اینکه برای ما معرض شده باشد که حق و حقوق کارگر به حساب آنها پرداخت شده است.
یکی از دلایلی که کارگرها ممکن است برای اخذ حق و حقوق خود دیر مراجعه کنند و اینکه از کارفرما شکایت نمی‌کنند این هست که می‌ترسند از طرف کارفرما اخراج شوند. کارفرما استدلالش این است که من قرارداد مکتوب دارم و می‌توانم به راحتی او را اخراج کنم و اینکه برای ما کارگران هیچ فرقی با هم ندارند، در هر صورت برابر با قانون به حقوق کارگر و کارفرما رسیدگی می‌کنیم.
اما یک مشکلی که هست این است که رأیی که اداره کار صادر می‌کند، ممکن است توسط دادگستری دیرتر اجرا شود. شاید این سؤال پیش بیاید که اداره کار چکار کرده است؟ ما یک ماده قانونی داریم که بعد از اینکه پرونده از طرف ما مختومه شد و اجرای آن با دادگستری است.
چرا حقوق مثلاً شهرداران واریز می‌شود ولی حق کارگر دیر پرداخت می‌شود؟ چرا اصلاً باید این فرهنگ باشد و این مشکلات باشد که کارگر برای گرفتن حق و حقوقش شکایت کند؟
ما گله مندی مان بیشتر از کارفرماها است، چون به هرحال حقوق پیمانکاران را پرداخت نمی‌کنند و پیمانکاران نیز پولی ندارند که به کارگر بدهند. هر پیمانکاری را که اینجا دعوت می‌کنیم گله مندی اش از کارفرمایان اصلی است.
آیا اداره کار بر نوع قرارداد بستن‌ها نظارت دارد؟
طبق قانون 4 نسخه از قرارداد باید نوشته شود که یک نسخه به اداره کار باید تحویل داده شود. اداره کار هم به اینگونه مسائل نظارت و رسیدگی می‌کند. اگر پیمانکار نسخه قرار داد کارگر را تحویل اداره کار ندهد، رتبه و صلاحیت پیمانکار دست ما است، اگر طبقه بندی مشاغل را اجرا نکند یادر، بحث ایمنی، پرداخت حق و حقوق را رعایت نکند ما در اینجا اهرمی داریم که صلاحیت ایمنی ندهیم یا رتبه کارفرما را از او بگیریم.
از بدو ورود به عنوان مدیر کل بیش از 17 ماه می‌گذرد، در این مدت چه کار شاخصی انجام داده‌اید؟ به طور مثال ما در گذشته شاهد حواشی عجیب و غریب در این اداره‌کل بودیم، الان چه کارهای انجام گرفته است.
یک موضوع مهم بحث آرامش است، شما اگر در خانه خودتان آرامشی نداشته باشید نمی‌توانید کاری انجام دهید. بحث آموزش به کارگران، پیمانکاران و مسئولین ایمنی داشتیم. همین آموزش‌ها باعث شد کاهش حادثه و کاهش فوتی را داشته باشیم. کلاس‌های آموزشی زیاد بوده است. این را یک نقطه قوت برای خودم می دانم که توانستم در جایی کار کنم و از چنین اتفاقی جلوگیری کنم. وقتی آمدم در حوزه اشتغال روستایی یک ریال پرداختی نداشتیم، از برج 9 سال 96، 129 میلیارد تومان را در حوزه اشتغال روستایی و عشایری جذب کردیم و اتفاقاً با این تسهیلاتی که الان پرداخت کردیم باعث شد رتبه‌های خوبی را در سطح کشور کسب کنیم.
در بحث نظارت نیز اعلام کردم و امروز عملیاتی شد شفاف سازی‌ای صورت بگیرد و در سایت اداره تعاون و رفاه اجتماعی اسامی تمام وام گیرندگان قرار داده شوند و همه می‌توانند ببینند که افرادی که دستگاه‌های اجرایی به ما معرفی کرده‌اند و مشمول این تسهیلا شده‌اند چه کسانی هستند و اگر انحرافی هست اعلام شود ضمن اینکه کمیته نظارت با ریاست معاون اقتصادی استانداری وبا نظارت سازمان مدیریت و برنامه ریزی است، هر هفته استانداری، اداره کار و دستگاه‌های اجرایی بر طرح‌ها نظارت دارند
فاز اول تسهیلات اشتغال 107 میلیارد تومان ابلاع و جذب شد. فاز دوم نیز به ما 107 میلیارد ابلاغ شده، خوشبختانه به دلیل اینکه در فاز اول توانستیم سهمیه استان را خوب جذب کنیم، بیش از آنچه سهم ما بود پرداخت کردند.
بر اساس آخرین آمار با پرداخت افزون بر یک هزار و 772 میلیارد ریال به طرح‌های اشتغالزایی روستایی و عشایری در این استان، زمینه اشتغال پنج هزار و 546 نفر فراهم شده است. این میزان تسهیلات به 2 هزار و 11 طرح اشتغالزایی روستایی و عشایری در کهگیلویه و بویراحمد پرداخت شده است.
به تفکیک شهرستانی؛ در بویراحمد 886 طرح، بهمئی 229 طرح، گچساران 187 طرح، کهگیلویه 257، دنا 159، باشت 86، لنده 100 و چرام 88 طرح اجرا شده است.
آمار طرح‌های منعقد شده در شهرستان‌های کهگیلویه و بویراحمد در مجموع 2 هزار و 115 طرح با اشتغال 6 هزار و 36 نفر به مبلغ 2 هزار و 50 میلیارد ریال بوده است.
همچنین آمار طرح‌های مصوب شده 2 هزار و 251 طرح با اشتغال 6 هزار و 275 نفر بوده است.
فراهم کردن زیرساخت‌های توسعه روستایی و عشایری و ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی در این مناطق سبب کاهش بخش عمده‌ای از آسیب‌های اجتماعی می‌شود. بر اساس آخرین آمار، افزون بر یک هزار و 420 میلیارد ریال در قالب یک هزار و 674 طرح اشتغال روستایی و عشایری این استان پرداخت شده در سال گذشته به متقاضیان پرداخت شد. با پرداخت این میزان تسهیلات روستایی و عشایری زمینه اشتغال حدود چهار هزار و 804 نفر نیز فراهم شده است. تاکنون حدود 2 هزار میلیارد ریال تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری در این استان به بانک‌های عامل ابلاغ شده است که با کمترین میزان انحراف از منابع و دستورالعمل‌ها پرداخت شده‌اند. به گونه‌ای که از مجموع چهار هزار و 795 طرح اشتغال کهگیلویه و بویراحمد که وزارت کار رصد کرده تنها 6 طرح دارای انحراف بوده است. با توجه به اینکه کهگیلویه و بویراحمد دارای وسعت کمی است باید تمام توان برای کمترین انحراف در پرداخت تسهیلات روستایی و عشایری بکار گرفته شود. یک هزار و 420 میلیارد ریال تسهیلات اشتغال روستایی در استان به یک هزار و 674 طرح اخصاص یافته است. اشتغالزایی این تعداد طرح چهار هزار و 804 نفر بوده است.
در مجموع می‌توان گفت از یک هزار و 960 میلیارد ریال تسهیلات اشتغال روستایی که به بانک‌های استان ابلاغ شده تاکنون یک هزار و 420 میلیارد ریال معادل 72 درصد پرداخت شده است. تا زمان مشخص شدن و تعیین تکلیف وضعیت طرح‌های دستگاه‌های اجرایی که در بانک‌ها مانده‌اند، طرح جدیدی از آنها پذیرفته نخواهد شد. هم اینک 648 واحد در زمینه کارورزی در این استان فعال و مشارکت دارند.
در آذز ماه سال 1396 با 54 نفر کارورز در کهگیلویه و بویراحمد قرار داد بسته شد و این تعداد هم اینک به 448 نفر رسیده است.
مجموعه رزشی گچساران را به پیمانکار واگذار کرده‌ایم که خدمات ارائه می‌دهد. مجموعه ورزشی دنا نیز با پیگیری‌هایی که در وزارتخانه انجام شده، پیگیر هستیم که به سرمایه گذار داده و به بخش خصوصی واگذار شود. مجموعه ورزشی یاسوج نیز فعال است و به بخش خصوصی واگذار شده و فعالیت خوبی دارد. و چند تیم ورزشی را نیز به مسابقات مختلف اعزام کرده‌ایم.
چه قولی به مردم می‌دهید که هیچ انحرافی در وام‌های اشتغال زایی به وجود نیاید؟
نمی‌توان گفت، 100 درصد انحرافی وجود ندارد، اما با توجه به اینکه کمیته نظارتی داریم و شفاف سازی کرده‌ایم و اسامی را روی سایت زده‌ایم، کمیته نظارت بر مواردی از این قبیل که افراد از وام در جای خود استفاده نکرده باشند، یا وام به کسی داده شده که حق او نبوده، یا فرد وام را عملیاتی نکرده است نظارت وجود دارد. اگر انحرافی وجود داشته باشد در طرح‌های ریز است و در طرح‌های درشت انحرافی دیده نشده است.
مهم‌ترین کاری که در دستور کار دارید؟
برنامه‌های جدیدی در دستور کار هست از جمله کارورزی، کارآموزی، یارانه دستمزد، مشوق‌های بیمه‌ای. اگر این‌ها واقعاً عملیاتی شود و دستگاه‌های اجرایی نیز حمایت کنند، قطعاً روند اشتغال در استان چشمگیر می‌شود و هم در حوزه اشتغال و هم در حوزه تسهیلات روستایی.
تا به حال نماینده یا مدیری از شما درخواست پرداخت های سفارش شده و پرداخت وام به افراد خاصی را داشته‌اند؟ خوشبختانه مدیران ما هم اهل درایت در همه زمینه‌ها هستند، چون این وام‌ها هم حق الناس است و تا به حال نماینده‌ای چنین درخواستی که در آن قانون رعایت نشده باشد نداشته است.
با همه این جلسات اشتغال زایی و فعالیت‌های صورت گرفته، به شکل بارز و برجسته کار خاصی در سطح استان مشاهده نمی‌شود، طرح‌هایی برای اشتغال زایی اجرا می‌شوند که تکراری هستند، طرح نو و جدید و نوآورانه‌ای صورت نمی‌گیرد، همینطور اینکه طرحی اجرا نمی‌شود که تعداد زیادی از افراد را به کار گرفته شوند و این طرح‌های کوچک به نظر می‌آید خیلی دردی از جامعه دوا نمی‌کنند. نظر شما به عنوان کارشناس چیست؟
در استان ما واحدهای تولیدی داریم، ما از دو بعد به واحدهای مشکل دار نگاه می‌کنیم. یکی درون کارگاهی و برون کارگاهی. درون کارگاهی به مدیریت، سرمایه در گردش، نوع فعالیت برمی گردد. برون کارگاهی یک مشکلاتی دارند که به شرایط خاص استان برمی گردد. شما استحضار دارید یکی از اهداف ما تداوم حیات اقتصادی این بنگاه‌ها است. دوست داریم یک شرکت تولیدی و واحد تولیدی در زمینه اقتصادی استمرار پیدا کند. از طرفی نتیجه این وام‌ها و طرح‌های اشتغال زایی که در حال حاضر ایجاد کرده‌ایم در آینده دیده می‌شود. چون در حال حاضر، فرد وام گیرنده تازه شروع به فعالیت می‌کند و فرایندی را باید طی کند تا بتواند کارگاهی را ایجاد و شروع به فعالیت کند. به هرحال هر طرحی برای اینکه به بار بنشیند زمان می‌برد و ما امیدواریم این طرح‌ها در درازمدت ظرفیت اشتغال زایی خوبی را در استان ایجاد کند.
گاهی میان بانک‌ها و واحدهای تولیدی همکاری خوبی صورت نمی‌گیرد و کارآفرین و این امکان وجود دارد که صاحب فکر تولید درگیر فضای ناامیدکننده‌ای شود، شما برای فرهنگ سازی در این حوزه که مدیران بانک‌ها همکاری بیشتری داشته باشند کمتر ورود کرده‌اید دلیلش چیست؟
ما طرحی را فرستاده‌ایم، می گویند دانه درشت است و می‌گذارند کنار. دانه ریز را می‌فرستیم می گویند نمی‌تواند کار کند چون سهم آورده را نمی‌تواند پرداخت کند. به نظر شما با چه ادبیاتی باید با بانک‌ها صحبت کنیم! ضمن اینکه در جلسه کارگروه اشتغال از برخی بانک‌ها این گله مندی را داشتم. انتظار ما این است که اگر دانه درشت می‌خواهد کاری انجام دهد، بگذارید انجام دهد. آیا آیین نامه‌ای که ما داریم با آیین نامه‌ای که در کشور هست دو تا است. تمام آیین نامه‌های ما یکی است. این انتظار را داریم کاری به اینکه طرح مال چه کسی هست نداشته باشیم، اینکه برخی بانک‌ها برای سهم آورده درصد می‌گیرند درست نیست، به هرحال این انتظار هست که اگر این فرد کننده کار هست کمک کنند، اشکالی ندارد، خیلی‌ها به هر حال از این تسهیلات استفاده کرده‌اند و بگذارید افراد کار انجام دهند کاری نداشته باشید به اینکه فرد چه کسی هست و یا کجا بوده، همین که از عهده کار بربیاید مهم است.
یک بحث مهم بحث اشتغال است، سال‌ها معاون اداره بودم و وقتی کسی به من مراجعه می‌کرد، قانون را خم می‌کردیم ولی آن را نمی‌شکستیم، الان کسی که به من مراجعه می‌کند امیدش به من است و برای کار می‌آید. ناراحتم از اینکه چرا باید برای جامعه ما این اتفاق بیفتد. دستگاه‌های متولی، بانک‌ها باید همگی به هم کمک کنند، چون یک دست صدا ندارد، وضعیت اشتغال جوانانی که بیکار هستند، اگر نمی‌توانیم کاری انجام دهند لااقل سنگ اندازی نکنند.