کبنانیوز - پشت‌پرده رفت و آمد قطری‌ها به تهران

سفرهای مکرر مقام های قطری و در راس آنها، امیر این کشور، سوالاتی را درباره دلایل این سفرها و اهداف نهفته در پس آنها مطرح می کند.

روز گذشته (یک شنبه)، شبکه "المیادین" در خبری فوری از سفر شیخ "تمیم بن حمد آل ثانی"، امیر قطر به تهران خبر داد. المیادین هدف از این سفر را ملاقات امیر قطر با رئیس جمهوری اسلامی ایران و بحث و تبادل درباره مسائل دو جانبه و امور منطقه ای اعلام کرد.
سفر امیر قطر به تهران در حالی صورت می گیرد که تنش ‌های منطقه ‌ای در پی حملات موشکی تلافی جویانه ایران به پایگاه نظامیان آمریکایی "عین الاسد" در عراق به شکل چشمگیری افزایش یافته است.
افزون بر آن، این سفر در حالی صورت می گرفت که پیشتر "محمد بن عبدالرحمن آل ثانی"، معاون نخست ‌وزیر و وزیر أمور خارجه قطر، در یک سفر از پیش اعلام نشده، روز شنبه ۱۴ دی ماه جاری وارد تهران شد و با محمد جواد ظریف، وزیر أمور خارجه ایران در تهران دیدار و گفتگو کرد.

محمد بن جاسم آل ثانی، پس از این دیدار با حسن روحانی دیدار و گفتگو کرد. رییس ‌جمهوری ایران، در این دیدار خطاب به معاون نخست ‌وزیر قطر، گفت که "در شرایط کنونی از کشورهای دوست و همسایه توقع داریم، با لحن صریح، آمریکا را در این جنایت محکوم کنند، چراکه آمریکا یک فرمانده بزرگ نیروهای مسلح ایران را در کشور دیگری با جنایت ‌بارترین شکل به شهادت رسانده است".
وزیر خارجه قطر پس از این دیدار در توئیتی نوشت: "امروز در تهران با رییس جمهوری و وزیر امور خارجه ایران دیدار کردم و درباره تحولات عراق به طور خاص و منطقه به صورت عام بحث و تبادل نظر شد".
** هدف وزیر خارجه قطر از این سفر
علی رغم اینکه مقامات رسمی قطر هدف این سفر را تلاش برای کاهش تنش در منطقه عنوان کرده بودند، اما پیش از این سفر، یکی از دیپلمات‌ های سابق کشورمان مدعی شده بود، وزیر امور خارجه قطر حامل پیام "دونالد ترامپ"، رئیس ‌جمهور آمریکا برای ایران است.
امیر موسوی در حساب کاربریش در توئیتر نوشته بود: " وزیر خارجه قطر در سفر به تهران حامل پیامی از سوی ترامپ است" و افزوده بود: "ترامپ قطر را میانجی قرار داده تا مانع واکنش ایران به ترور سردار قاسم سلیمانی و همراهانش شود".
همزمان با حضور وزیر خارجه قطر در تهران، روزنامه "دیلی ‌میل" چاپ لندن با انتشار گزارشی ادعا می کند، "پهپادی که خودروی حامل سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس را هدف گرفته، از مقر ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا در پایگاه نظامی «العدید» قطر به پرواز درآمده بود".
به دنبال این ادعای دیلی میل برخی گمانه زنی ها، علت سفر وزیر خارجه قطر به تهران را در راستای ارائه توضیحاتی در این خصوص به تهران دانستند.

** انتشار گزارش شبکه "ان بی سی نیوز"
چند روز بعد از سفر وزیر خارجه قطر به تهران و مطرح شدن این ادعاها، روز شنبه برابر با 21 دی ماه جاری، شبکه آمریکایی "ان بی سی نیوز" (NBC News) گزارش مشروحی منتشر کرد که جزئیات جدیدی از ترور سردار سلیمانی را افشا می کرد.
در این گزارش ان بی سی نیوز مدعی شده بود که این جزئیات را از دو منبع مطلع آمریکایی و مسئولان آمریکایی دیگری که از این موضوع مطلع بوده‌ اند، به دست آورده است.
بنابر آنچه ان بی سی در گزارش خود آورده است: عملیات ترور سردار سلیمانی از دمشق آغاز شده بود، جایی که اطلاعات آمریکا حاکی از حرکت سردار از فرودگاه دمشق به فرودگاه بغداد بوده و آمریکایی‌ ها در انتظار وی بوده ‌اند.
بنابر ادعای ان بی سی، پس از فرود آمدن هواپیمای خطوط "اَجنِحة الشام" (ایرباس A320) در فرودگاه بغداد، درحالی که جاسوسان سازمان "سیا" در فرودگاه حضور داشتند، سه پهپاد آمریکایی، هریک مجهز به چهار موشک "هل فایر" به پرواز درمی آیند و بدون هیچ مشکلی وارد آسمان عراق می شوند.
پس از شناسایی خودروها در فرودگاه بغداد و تأیید هویت سرنشینان آنها، اتاق عملیات ترور سردار سلیمانی، مستقر در مقر فرماندهی نیروهای مرکزی آمریکا موسوم به "سنتکام"، در "دوحه"، پایتخت قطر دستور شلیک به خودروها را صادر می کنند.
البته هنوز ابهاماتی در خصوص مکان پروازی پهپادها وجود دارد که از کدام کشور منطقه حرکت کرده اند؛ اما طبق این گزارش چیزی که قطعی است، اتاق فرمان عملیات، در دوحه بوده است.

** گزارش وبگاه قطرلیکس
گزارش شبکه ان بی سی آمریکا درحالی منتشر می شود که پیشتر وبگاه موسوم به "قطرلیکس" که افشاگری های خاندان حاکم بر قطر را برعهده دارد، در گزارش خود ادعا می کند که پهپادهایی که سردار سلیمانی را در فرودگاه بغداد هدف قرار دادند، 4 ساعت قبل از رسیدن سردار سلیمانی به فرودگاه بغداد از پایگاه العدید قطر برخاسته بودند.
این وبگاه در ادامه ادعاهایش می نویسد: حضور وزیر خارجه قطر در تهران برای دلجویی از دولت ایران و حصول اطمینان از در امان بودن از حملات تلافی جویانه سپاه پاسداران است.
قطرلیکس در این گزارش ادعا کرده است، از آنجا که دوحه از واکنش ایران در قبال این اقدام به خوبی خبر داشته، لذا 48 ساعت پیش از انجام عملیات ترور، با هدف فریب افکار عمومی منطقه به طور عام و دولت ایران به طور خاص، با دولت عراق تماس گرفته و اعلام می کند که آماده وساطت برای کاهش تنش و بحران حاکم بر عراق است.
اگر این ادعای قطرلیکس صحت داشته باشد، بنابراین به نظر می رسد، دوحه پیشتر از ترور سردار سلیمانی خبر دار بوده است.
همچنین در بخش دیگری از این گزارش می خوانیم که یک روز قبل از ترور سردار سلیمانی، "مایک پمپئو"، وزیر خارجه آمریکا در تماسی تلفنی از همتای قطری خود به خاطر حمایت و پیشتیبانی دوحه از سیاست های منطقه ای آمریکا در مواجهه با گسترش نفوذ ایران در منطقه تشکر می کند.
علاوه بر اینکه ارتش آمریکا ژوئیه گذشته اقدام به ارسال نظامیان و هواپیماهای ترابری و بمب افکن های جدیدی از نوع B1 و B52 به پایگاه نظامی العدید در قطر می کند.
** آیا بیم از این گزارش ها امیر قطر را به تهران کشاند
ساعاتی پس از انتشار گزارش شبکه ان بی سی نیوز، خبرگزاری المیادین در خبری فوری اعلام کرد که شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر در سفری از قبل اعلام نشده تا ساعاتی دیگر برای گفتگو "درباره مسایل دو جانبه و منطقه ای" با مقامات ایرانی وارد تهران می شود.
اَگَرچه تا زمانی که مقامات رسمی ایران مطالب مندرج در گزارش نشریه انگلیسی دیلی میل و شبکه آمریکایی ان بی سی نیوز و سایر رسانه ها، درباره مشارکت پایگاه های قطر در عملیات ترور سردار سلیمانی را تأیید نکنند، فاقد اعتبار و مصداقیت هستند و در حد یک ادعا باقی می مانند، اما انتشار این گزارش ها، گمانه زنی هایی را در داخل و خارج درباره ارتباط بین این ادعاها و سفرهای مقامات رسمی قطر به تهران مطرح کرده اند.

** گمانه ها چه می گویند
غرامت 3 میلیارد دلاری: سفر امیر قطر به تهران در مقطع زمانی صورت می گیرد که تهران به شدت درگیر بررسی ماجرای سقوط هواپیمای مسافربری اکراینی است که سحرگاه پنج شنبه و همزمان با آغاز حملات تلافی جویانه سپاه پاسداران به پایگاه نظامی عین الاسد آمریکایی در غرب عراق به اشتباه هدف پدافند هوایی قرار گرفته و پس از سرنگون شدن تمام سرنشنیان آن جان باختند.
اگرچه سپاه پاسداران در بیانیه ای رسمی مسئولیت سرنگونی هواپیمای مسافربری اکراینی را برعهده گرفته است، اما از زمان اعلام خبر تا زمان نگارش این مطلب، سوالات بسیاری درباره نحوه سرنگونی این هواپیما مطرح شده و همچنان بی پاسخ مانده است، موضوعی که سبب شده این قضیه با ابهامات بسیاری همچنان مواجه باشد.

در این شرایط امیر قطر در سفری از قبل اعلام نشده و در راس هیأتی بلند پایه وارد تهران می شود، صرف نظر از زمانبندی سفر که علامت سوال های زیادی را ایجاد کرده است، انتشار خبری در وبگاه "میدل ایست انلاین" باعث شده، تا این علامت سوال ها پر رنگ تر شوند.
خبر میدل ایست انلاین کوتاه، اما بسیار تامل برانگیز است: "پیشنهاد پرداخت غرامت ۳ میلیارد دلاری امیر ‎قطر به ایران بابت سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی".
"میدل ایست آنلاین" با انتشار خبر سفر روز گذشته (یک شنبه) شیخ تمیم بن حمد آل ثانی به تهران، مدعی شده بود، انگیزه سفر غیر منتظره امیر قطر در بحبوحه تنش های منطقه ای جاری بین ایران و آمریکا ارائه پیشنهاد پرداخت غرامت ۳ میلیارد دلاری این کشور به حسن روحانی بابت سرنگونی هواپیمای اوکراینی است.
در این مطلب هیچ اشاره ای به دلیل این اقدام قطر نشده است. در عین حال، این ادعا در حالی مطرح می شود که طبق برآوردهای صورت گرفته از سوی مقامات ذیربط کشوری، مجموع غرامت پرداختی ایران بابت این سانحه حدود ۱۵۰ میلیون دلار است.
سوالی مهمی که در ذهن مطرح می شود، این است که " آیا جنگ الکترونیک و شبیه‌ سازی شلیک موشک کروز در شب حادثه سقوط هواپیمای مسافربری اکراینی، از پایگاه ‎آمریکایی‌ العدید در قطر علت ارائه چنین پیشنهادی از سوی امیر قطر شده است".

دومین نکته قابل تامل، توئیت "امیر موسوی"، دیپلمات سابق وزارت خارجه جمهوری اسلامی و مدیر مرکز تحقیقات و پژوهش های بین المللی وابسته به وزارت خارجه است که همزمان با سفر امیر قطر به تهران در صفحه شخصی خود در توئیتر به زبان عربی چنین نوشت: "اولین سفر امیر قطر به تهران برای ادای توضیحات درباره موضوع استفاده از پایگاه نظامی العدید در عملیات ترور شهید قاسم سلیمانی و شهید ابو مهدی المهندس و همرزمانشان و عمل به وعده اش مبنی بر بستن آن لانه و مرکز تروریستی صورت می گیرد .. و انتظار چنین می رود"

همان طور که گفته شد، آنچه تاکنون در رسانه های مختلف درباره ترور سردار قاسم سلیمانی به طور کلی و نقش داشتن قطر در این عملیات به طور خاص مطرح شده، تا وقتی از سوی مقامات جمهوری اسلامی تایید نشود، در حد یک ادعا باقی می ماند.
اما توئیت امیر موسوی می تواند، تایید ضمنی بر همراهی و مشارکت قطری ها با آمریکایی ها نه تنها در ترور سردار قاسم سلیمانی و ابو مهدی المهندس و همرزمانشان باشد، بلکه تایید ضمنی دیگری بر دست داشتن قطری ها در سرنگونی هواپیمای مسافربری اکراینی و کشته شدن تمام سرنشینان آن باشد