سيد ميلاد علوي: نتايج انتخابات كه اعلام شد، اصولگرايان كه يك به يك موفق به كسب جواز حضور در قوه مقننه شده بودند، 30 كرسي تهران كه بيكم و كاست به آنان رسيد، قابل پيشبيني بود كه محمدباقر قاليباف پس از سالها تلاش ناكام براي ورود به قوه مجريه، بالاخره ميتواند طعم رياست بر يكي از دو قوه انتخابي جمهوري اسلامي را بچشد. او البته در اين مسير كار آساني در پيش نداشت اما كارش چندان دشوار هم نبود. بدنه اجتماعي اصولگرايان انتظاري جز رياست قاليباف نداشت و شايد همين هم، سبب شد تا عليرضا زاكاني كه با قيام و قعودي ساده و بدون انتخاباتي رسمي، رياست فراكسيون نيروهاي انقلاب را در اختيار گرفته بود، حميدرضا حاجيبابايي را كنار بگذارد و مسير رياست قاليباف را هموارتر كند. حالا اما از آن زمان حدود 3ماه گذشته و رقابتهاي دروني اصولگرايان براي كرسيهاي برتر ساختمان هرميشكل ميدان بهارستان نيز پايان يافته و غنائم نيز به بهترين شكل ممكن ميان خردهجريانهاي جناح اصولگرا تقسيم شده ولي در اين ميان به اصطلاح ژنرالهاي اصولگرايان حاضر در پارلمان، دور از چشم ديگران رقابت بر سر اولين و از قرار معلوم آخرين فراكسيون سياسي پارلمان را آغاز كردهاند كه ميتواند برخي معادلات انتخابات 1400 را نيز تحت تاثير قرار دهد.
دقيقا 2 ماه و 23 روز قبل، هشتم خردادماه، بود كه فراكسيون نيروهاي انقلاب اسلامي اولين نشست خود را برگزار و قاليباف را رييس قوه مقننه كرد اما حاضر به تداوم برگزاري جلسات خود نشد. نه در ماجراي انتخاب روساي كميسيونها، نه در ماجراي بررسي اعتبارنامه غلامرضا تاجگردون، نه در ماجراي انتخاب روساي ديوان محاسبات و مركز پژوهشهاي مجلس، نه در ماجراي بررسي صلاحيت وزير پيشنهادي صمت خبري از برگزاري جلسات فراكسيوني و اتخاذ تصميم جمعي نبود و لابيهاي پنهان و رايزنيهاي پشت پرده، در اولويت اقدامات آناني قرار گرفت كه شعارشان شفافيت پارلمان بود. بالاخره و پس از تعطيلي به نسبت طولانيمدت، غروب چهارشنبه سرانجام نشست فراكسيون اكثريت بهارستان برگزار و طي آن اسامي 61 تن به عنوان اعضاي شوراي مركزي اين فراكسيون اعلام شدند.
«اكثريت» يعني چند نفر؟
پيش از آنكه با گستردهترين رد صلاحيت و كمترين مشاركت تاريخ جمهوري اسلامي كرسيهاي سبز ساختمان هرميشكل ميدان بهارستان به اصولگرايان واگذار شود، آنان با استفاده از هزار و يك ابزار رسانهاي خود، فراكسيون اميد مجلس دهم را به عدم شفافيت متهم كرده و از عدم اعلام تعداد دقيق آنان و اساميشان گلايه ميكردند ولي به محض ورود به پارلمان، خود نيز همان مشي را پي گرفتند و در شرايطي حاضر به شفافسازي سازوكارهاي حاكم بر فراكسيون خود نشده و نميشوند كه برخلاف اميديها، نه نگران رد صلاحيت دوره بعدي هستند و نه هزار و يك فشار نهادهاي انتصابي و غيرانتصابي. پيگيريهاي «اعتماد» از 8 نفر از اعضاي شوراي مركزي فراكسيون نيروهاي انقلاب براي اعلام تعداد دقيق اعضاي اين فراكسيون بينتيجه ماند و تقريبا تمام اين افراد با اتكا به كليدواژه «اكثريت»، خبر از عضويت قريب به اتفاق نمايندگان مجلس در اين فراكسيون دادند. در اين ميان الهام آزاد، نماينده اصولگراي اصفهان اما مدعي شد كه «همه نمايندگان مجلس در فراكسيون نيروهاي انقلاب حاضر هستند.» ادعايي كه باتوجه به حضور حدود 20 اصلاحطلب و چهره مستقل در پارلمان، احتمالا فاصلهاي اساسي با واقعيت دارد. آخرينبار عليرضا زاكاني بيست و هفتم ارديبهشتماه و در شرايطي كه حدود 10 روز تا آغاز به كار پارلمان باقي مانده بود، باتوجه به ليستهاي انتخاباتي اصولگرايان گفته بود كه «240 نفر» در فراكسيون نيروهاي انقلاب عضو خواهند بود ولي پس از آن، خبري از اعلام اعضاي اين فراكسيون نبود كه نبود.
چطور شدند «شوراي مركزي»؟
اگر عضويت 240 نفر در فراكسيون نيروهاي انقلاب ملاك عمل قرار گيرد، پرسش اصلي آن است كه روند طي شده براي انتخاب اعضاي شوراي مركزي اين فراكسيون به چه شكل بوده كه امروز اكثريت چهرههاي «بهارستان» به عنوان اعضاي شوراي مركزي اين فراكسيون انتخاب شدهاند؟ بنابر پيگيريهاي روزنامه «اعتماد» و براساس اظهارات علي بابايي و الهام آزاد، 2 تن از اعضاي شوراي مركزي فراكسيون نيروهاي انقلاب، نوزدهم مردادماه نشستي با حضور «اكثر» اعضاي فراكسيون نيروهاي انقلاب در «مجلس شوراي اسلامي» برگزار شد كه طي آن در شرايطي رايگيري براي انتخاب اعضاي شوراي مركزي صورت گرفت كه بنابه اذعان يكي از اعضاي شوراي مركزي اين فراكسيون -كه نخواست نامش فاش شود- «هيچيك از نمايندگان حاضر در جلسه از سقف و كف تعداد افرادي كه ميتوانند به عضويت شوراي مركزي در بيايند، باخبر نبودند.» در همين راستا بابايي، نماينده اصولگراي مازندران در اظهاراتي جداگانه درباره جزييات رايگيري صورت گرفته و تعداد كانديداهاي عضويت در شوراي مركزي فراكسيون نيروهاي انقلاب به «اعتماد» گفت كه «حدود 120 نفر براي عضويت در شوراي مركزي فراكسيون نيروهاي انقلاب كانديدا شده بودند كه حاضران در جلسه ميان آنان اقدام به انتخاب كردند.» براساس اظهارت نماينده مازندران، «هريك از اعضاي حاضر در جلسه ميتوانست به 59 نفر براي ورود به شوراي مركزي فراكسيون نيروهاي انقلاب راي دهد.»
بدينترتيب به نظر ميرسد ابتدا قرار بر آن بوده كه 59 نفر از اعضاي فراكسيون نيروهاي انقلاب به عنوان شوراي مركزي اين فراكسيون انتخاب شوند ولي همانطور كه پيشتر گفته شد، غروب چهارشنبه 61 تن معرفي شدند و جالب آنكه الهام آزاد، نماينده اصفهان در جريان گفتوگوي خود با خبرنگار ما از چرايي و چگونگي تغيير اين عدد ابراز بياطلاعي كرد ولي بابايي تاكيد كرد كه «اعضاي فراكسيون نيروهاي انقلاب ميتوانستند به 59 نفر راي دهند، نه بيشتر.» اينكه چطور اين 2 تن به اعضاي شوراي مركزي فراكسيون اضافه شدهاند، امريست نامشخص ولي حال پرسش اصلي آن است كه تكليف كرسيهاي هيات رييسه اين فراكسيون چگونه رقم خواهد خورد.
سهم زنان؟
اين ميان اما حضور 6 زن در ميان اعضاي شوراي مركزي فراكسيون نيروهاي انقلاب موضوعي قابلتوجه بود كه حداقل در فراكسيون ولايي مجلس دهم سابقه نداشت. حميدرضا حاجيبابايي طول 4 سال مجلس دهم بدون برگزاري انتخابات به سبك و سياق مرسوم آن، رييس فراكسيون ولايي بود و ميان اعضاي هيات رييسهاش نيز جايي براي زنان نبود ولي از قرار معلوم فراكسيون نيروهاي انقلاب قصد شكستن اين سنت را دارد و چنانكه الهام آزاد به «اعتماد» گفته، «تصميمگيرندگان فراكسيون نيروهاي انقلاب قصد دارند در هيات رييسه اين فراكسيون سهمي را براي زنان اختصاص دهند تا از ميان 6 زن عضو شوراي مركزي فراكسيون نيروهاي انقلاب، يك نفر در هيات رييسه حاضر باشد.» او البته اعلام كرد كه خود قصد كانديداتوري براي ورود به هيات رييسه را ندارد ولي اگر بهراستي چنين قصدي در ميان جمع زاكاني و ياران وجود داشته باشد، سميه رفيعي و زهره الهيان، نماينده اصولگراي تهران در مجلس دهم باتوجه به اسم و رسم و نوع روابطشان با چهرههاي برون و درونپارلماني، ميتوانند گزينههاي احتمالي ورود به هيات رييسه اين فراكسيون محسوب شوند.
حقراي به خوديترها
آنچه در اين ميان قابلتامل است، بياطلاعي اعضاي شوراي مركزي فراكسيون نيروهاي انقلاب از تعداد كرسيهاي هيات رييسه اين فراكسيون و كانديداهاي نهايي هر يك از آنهاست؛ بهطوريكه هنوز مشخص نيست تعداد دقيق اعضاي هيات رييسه فراكسيون نيروهاي انقلاب چند نفر خواهد بود. محمد خدابخشي، نماينده اصولگراي لرستان در مجلس دليل اين بياطلاعي را عدم برگزاري جلسه در اين فراكسيون دانسته و همچون محمد آشوري، نماينده اصولگراي هرمزگان هم تاكيد ميكند كه «همهچيز پس از پايان تعطيلات دو هفتهاي مجلس و برگزاري جلسه فراكسيون نيروهاي انقلاب مشخص خواهد شد.» بنابراين به نظر ميرسد حداقل جداي از كرسي رياست اين فراكسيون كه مدعيان جدي و خاص خود را دارد، ساير كرسيهاي هيات رييسه چندان مورد توجه قرار نگرفتهاند. جالب آنكه انتخاب رييس فراكسيون نيروهاي انقلاب نيز همچون سازوكارهاي موجود در فراكسيونهاي سياسي مجلس دهم نيست و از قرار معلوم اصولگرايان تنها حق راي را براي خوديترها محترم شمردهاند؛ چنانكه بنابر اظهارات الهام آزاد، علي بابايي، محمد آشوري و محمد خدابخشي، قرار بر آن است كه رييس و ساير اركان هيات رييسه فراكسيون نيروهاي انقلاب با راي اعضاي شوراي مركزي اين فراكسيون انتخاب شوند و ساير اعضاي فراكسيون دخالتي در اين روند نداشته باشند.
مدعيان 1+2
بهرغم تمام نادانستهها و سازوكارهاي نه چندان عيان فراكسيون نيروهاي انقلاب، به نظر ميرسد تنها موضوعي كه اكثر اعضاي شوراي مركزي اين فراكسيون بر سر آن اتفاق نظر دارند، گزينههاي رياست است. تا اينجاي كار و باتوجه به قدرتنماييهاي زاكاني در پارلمان، به نظر ميرسد او جديترين گزينه رياست فراكسيون نيروهاي انقلاب باشد ولي الهام آزاد، نماينده اصفهان بدون ذكر ساير گزينهها، اين مهم را تكذيب و در جريان گفتوگوي خود با «اعتماد» تاكيد كرد كه «زاكاني تنها گزينه رياست فراكسيون نيروهاي انقلاب نيست.» علي بابايي، نماينده مازندران اما در جريان گفتوگوي خود با «اعتماد» جزييات بيشتري ارايه داد و گفت كه «حميدرضا حاجي بابايي، عليرضا زاكاني و محمدباقر قاليباف مهمترين گزينههاي رياست فراكسيون نيروهاي انقلاب به شمار ميروند ولي احتمال دارد چهرههاي ديگري نيز قصد رقابت با اين افراد را داشته باشند اما باتوجه به عدم برگزاري جلسه فراكسيون و تعطيلي 2 هفتهاي قوه مقننه، بنده از اسامي آنان بياطلاع هستم ولي ميدانم كه قاليباف و زاكاني و حاجيبابايي در حال تلاش براي كسب كرسي رياست اين فراكسيون هستند» تا دوباره «بهارستان» باشد و «مثلث رقبا»؛ مثلثي كه ميتوانست با حضور چهرههايي چون مصطفي ميرسليم و فريدون عباسي به پنجضلعي مدعيان تبديل شود ولي عدمعضويت آنان در فراكسيون نيروهاي انقلاب، از قرار معلوم جديترين دليل غيبتشان است. در اين ميان غيبت مرتضي آقاتهراني، نفر اول جبهه پايداري در مجلس ميان اعضاي شوراي مركزي فراكسيون نيروهاي انقلاب نيز موضوع قابلتوجهي است و ميتواند نشاني باشد از علاقه او به حضور در پشت پرده و دوري از حواشي.
بازي 1400
بدينترتيب و با درنظرگيري تمام كش و قوسهاي فراكسيون نيروهاي انقلاب، مهمترين پرسش آن است كه چرا رييس مجلس شوراي اسلامي كه طبيعتا دارنده بيشترين اختيارات ممكن در ساختمان هرميشكل ميدان بهارستان است، عزم خود را براي رياست فراكسيون نيروهاي انقلاب جزم كرده و برخلاف سبك و سياق علي لاريجاني، ميكوشد خود مستقيما رياست اين فراكسيون را برعهده بگيرد. پاسخ شايد به نيمنگاه شهردار روزهاي نه چندان دور پايتخت به انتخابات رياستجمهوري 1400 نهفته باشد. براساس آنچه فريدون عباسي، نماينده اصولگراي كازرون پيشتر به «اعتماد» گفته، قاليباف براي آنكه موفق به جلبنظر نمايندگان براي رياست بر پارلمان شود، در اولين جلسه فراكسيون نيروهاي انقلاب به آنان «قول» ميدهد كه در انتخابات رياستجمهوري 1400 كانديدا نشود ولي «سردار» به خوبي ميداند اگر در سال جاري رياست اين فراكسيون را برعهده بگيرد، در صورت حضور در كارزار انتخابات، با كمترين مخالفت ممكنه مواجه خواهد شد و از اين رو بعيد است به سادگي از اين فرصت صرف نظر كند. موضوع براي زاكاني نيز تا حد زيادي انتخاباتي است. عليرضا زاكاني ميخواهد نفر اول پارلمان بدون رياست بر قوه مقننه باشد و باتوجه به تكيهاش بر مركز پژوهشها، براي نيل به اين مهم تنها رياست فراكسيون اكثريت بهارستان را نياز دارد. رياستي كه ميتواند در آينده سياسي زاكاني و احتمال حضورش در انتخابات رياستجمهوري نيز تاثير بسزايي بگذارد. در اين ميان حاجي بابايي اما نهتنها در قياس با 2 رقيب خود شانس كمتري دارد، بلكه اهداف كوچكتري را نيز در ذهن ميپروراند. حاجيبابايي آرزوي رياست بر پارلمان را دارد و در اين مسير حاضر به تعامل با قاليباف نيست؛ بنابراين درصورت رياست بر فراكسيون به خوبي ميتواند قدرت خود را بر رييس مجلس ديكته كند. حال بايد منتظر ماند و ديد طمع قدرت سردار توانايي شكستن اهداف دور و دراز زاكاني و حاجيبابايي را دارد يا اينكه پارلمان يكدست تحويل مردي خواهد شد كه از همين حالا مواجهه با مخالفانش را در راس اقدامات خود قرار داده است. (منبع: اعتماد )