کبنانیوز - حق‌آبه لرستان؛ از حرف تا عمل

لرستان برای رسیدن به حق‌آبه خود نیازمند اعتبار برای تکمیل و بهره برداری از پروژه‌های عمرانی است

لرستان برای رسیدن به حق‌آبه خود نیازمند اعتبار برای تکمیل و بهره برداری از پروژه‌های عمرانی است
لرستان چهارمین استان پرآب کشور محسوب می‌شود اما فقط 25 درصد از اراضی آن آبی است و این در برابر 45 درصد میانگین کشوری عدد ناچیزی محسوب می‌شود. در چنین شرایطی مردم لرستان تأمین‌نشدن حق‌آبه استان را بزرگترین ظلم می‌دانند و آن را یک مطالبه جدی می‌دانند. قطعا در صورت تأمین حق‌آبه‌ای که روی کاغذ برای این استان تعریف شده، صنایعی مانند کشاورزی، پتروشیمی، فولاد، سدسازی، گردشگری آبی و... رونق و بیکاری و مهاجرت در این استان کاهش خواهد یافت.
رسانه‌های لرستان معتقدند دلایلی مانند کوتاهی مسئولان، اختلاف و ناهماهنگی نمایندگان سابق، نبود آمایش سرزمین و نداشتن آمار و اطلاعات دقیق مربوط به نیاز آبی استان سبب شده که وزارت نیرو زیر بار تخصیص حق‌آبه لرستان نرود و ساخت بزرگترین و مهم‌ترین سد این استان یعنی سد معشوره که بخش زیادی از مشکلات حق‌آبه لرستان را حل خواهد کرد، اندر خم کوچه اختلافات باشد. فراموش نکنیم اگر این سد به موقع ساخته شده بود، پلدختر را آب نمی‌برد.
سد معشوره یا سد گاشمار یک سد بتونی دوقوسی در دست احداث است که در شهرستان نورآباد دلفان قرار دارد. ساخت این سد مناقشه‌های زیادی بین خوزستان و لرستان به وجود آورده است.
حق‌آبه کاغذی
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان درباره علت ناراحتی مردم از تأمین‌نشدن حق‌آبه‌شان توضیح می‌دهد: لرستان روی کاغذ حق‌آبه‌ای دارد که تاکنون پروژه‌های عمرانی که باید این حق‌آبه را تأمین کنند، به مرحله بهره‌برداری نرسیده‌اند. لرستان در دو حوضه کارون و کرخه حق‌آبه دارد. در حوضه آبریز کرخه این حق‌آبه 677 میلیون مترمکعب است که از این میزان تعداد 7 طرح با جمع تخصیص آب 20/78 میلیون مترمکعب، در حال بهره‌برداری و 6 طرح اجرایی به میزان تخصیص آب 6/231 میلیون مترمکعب و 9 طرح‌ مطالعاتی به میزان 5/98 میلیون مترمکعب است.

داریوش حسن‌نژاد می‌افزاید: در حوضه کارون نیز 7 پروژه در حال بهره‌برداری است که مجموع حجم آب تخصیص‌یافته آن‌ها 1/132 میلیون مترمکعب است. همچنین در این حوضه 4 پروژه با مجموع حجم آب 4/167 میلیون مترمکعب در دست اجرا است و یک پروژه مطالعاتی که ۲۶ میلیون مترمکعب آب تخصیصی دارد.وی تأکید می‌کند: اما هنوز امکان استفاده صد در صدی از این میزان حق‌آبه فراهم نشده و تعدادی از پروژه‌ها هم که به بهره‌برداری رسیده‌اند هنوز شبکه‌های آبیاری آن‌ها تکمیل نشده است. طبیعتا مردم اعتراض می‌کنند در استانی که خروجی آب آن 5/12 میلیون مترمکعب است، چرا حق‌آبه این‌قدر کم است و از ۸۰۰ هزار هکتار اراضی قابل کشت فقط ۲۰۰هزار هکتار آن آبی است. بنابراین مردم لرستان بیشتر از این‌که از تخصیص‌ حق‌آبه ناراحت باشند از اجرا نشدن به موقع پروژه‌های عمرانی نگران هستند.
اعتبارات ناچیز
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان معتقد است: واقعیت این است که اعتبارات اختصاص‌یافته به پروژه‌های عمرانی لرستان ، اعتبارات قابل توجهی نیستند و بیشتر سدهای استان با 5 یا 6 میلیارد تومان اعتبار بسته شده‌اند که با این مبالغ نمی‌توان سد ساخت و نیاز به اعتبارات بیشتری است. هرچه پروژه‌های عمرانی استان زودتر به بهره‌برداری برسند، نفع آن به مردم می‌رسد و بر اشتغال و میزان درآمد مردم تاثیر خواهد داشت و باعث رضایتمندی خواهد شد.
اهمیت سدسازی در لرستان
حسن‌نژاد با اشاره به سالی که لرستان از سیل آسیب دید، می‌گوید: همان سال استان درگیر خشکسالی هم بود. این استان باید مخازنی برای نگهداشت و ذخیره آب داشته باشد که مهم‌ترین این منابع سدها هستند. آب رودخانه‌های استان در قعر دره‌هاست و اراضی کشاورزی در ارتفاعات قرار دارند و هزینه انتقال آب رودخانه‌ها بسیار بالاست. اگر بتوان سدهای بالادست را تکمیل کرد امکان آبیاری خیلی از زمین‌های کشاورزی و حتی تأمین آب آشامیدنی برخی شهرستان‌ها از این سدها امکان‌پذیر خواهد بود. این در حالی است که هیچیک از شهرهای لرستان از آب پایدار برخوردار نیستند و از آب سطحی سدها استفاده نمی‌کنند. احتمالا لرستان تنها استانی است که فقط از آب‌های زیرزمینی و چشمه‌ها برای تأمین آب خود استفاده می‌کند.

وی ادامه می‌دهد: تخصیص اعتبارات برای اجرای پروژه‌های عمرانی از عوامل مختلفی مانند تحریم و سایر موضوعاتی که کشور درگیر آن است، تأثیر می‌پذیرد. ایران دو سال است درگیر بیماری کروناست و در چنین شرایطی اولویت دولت تامین منابع مالی برای حوزه بهداشت و درمان است. یا سال قبل که باید در مناطق سیل و زلزله زده هزینه می‌کرد. از طرفی منابع دولت هم محدود است و در نتیجه بیشتر پروژه‌های عمرانی با تأخیر به بهره‌برداری می‌رسند.
سرنوشت نامعلوم سد معشوره
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان همچنین درباره سرنوشت سد معشوره می‌گوید: عمده‌ترین اعتراض مردم لرستان در تأمین حق‌آبه این سد است. سد معشوره قبلا برای کنترل سیلاب و بخش کشاورزی شهرستان‌های کوهدشت، چگنی، رومشگان و نورآباد تخصیص اعتبار گرفت اما به دلیل خشکسالی‌های مداومی که اتفاق افتاد، تخصیص آب آن کاهش یافت. در پیگیری دوباره، این پروژه با اعتبار 50 میلیونی احیا شد و بعدا تخصیص آب تا 130 میلیون مترمکعب افزایش یافت.
وی می‌افزاید: معشوره بزرگترین سد لرستان با تخصیص آب کشاورزی خواهد بود. مردم معتقدند این سد باید با همان تخصیص اولیه ساخته شود. وزارت نیرو در حال بازنگری پروژه است و با توجه به این‌که این سد در بالادست پلدختر تاثیر زیادی در کنترل سیلاب آن دارد، مطالعات کنترل سیلابی آن در حال انجام و تخصیص آن نیز در حال پیگیری است.
از حسن‌نژاد می‌پرسم مردم لرستان تا چه زمانی باید منتظر تحقق وعده‌های مسئولان این استان برای تأمین حق‌آبه باشند و وی توضیح می‌دهد: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بودجه در زمینه تخصیص اعتبار اصول خاص و اولویت‌بندی‌هایی دارد اما باید در این اولویت‌بندی استان‌های کم‌برخوردار مانند لرستان بیشتر دیده شوند زیرا آمار مهاجرت از لرستان بیشتر شده و این نشان می‌دهد مردم این استان نمی‌توانند در شهر خود شغلی پیدا کنند و مجبورند در استان‌های دیگر به مشاغل سطحی با درآمد پایین رضایت دهند و این حق مردم این دیار نیست.