توقف مسابقه«برنده باش»؟

کبنا ؛«برنده‌باش» چند صباحی است با اجرای محمدرضا گلزار از شبکه سه سیما پخش می‌شود. از همان روزهای ابتدایی هم منتقدین و صاحب‌نظران اعتقاد داشتند این مسابقه با جوایز میلیونی‌اش شبهه‌برانگیز است که این هزینه‌ها را از کجا به‌دست می‌آورد و دستمزد میلیونی هر برنامه‌ای که مجری (محمدرضا گلزار) پرداخت می‌کند نیز حاشیه‌ برانگیز بود.
«نامه نیوز» نوشت؛ اصولا چرا باید چنین جایزه‌هایی بدهند که راه کار کردن و کارآفرینی بسته شود و فرد از صبح تا شب در این اپلیکیشن‌ها فعالیت کنند تا به پول‌های هنگفت برسند؟ ناراحت‌کننده‌تر اینکه چنین مسابقه‌ای در روی آنتن رسانه‌ملی اتفاق می‌افتد. فلسفه برنامه‌سازی و اجرای مسابقه، سرگرمی است و با بخت‌آزمایی تفاوت دارد. مردم انتقادهای دیگری هم داشتند که در این موقعیت سخت و شرایط اقتصادی، فقرا پای گیرنده‌های تلویزیون می‌نشینند و چنین فضاهای اصطلاحا لاکچری‌ واقعا زیبنده نیست. چندی پیش در گفت‌وگویی با مهدی سالم رئیس شبکه امید هم این نکته عنوان شد که «حضرت آقا در سال 83 یک مصاحبه‌ای دارند و در آن مصاحبه اعلام می‌کنند مسابقه‌هایی از این جنس را تأیید نمی‌کنند و این گفتار معظم‌له در همه‌جا وجود دارد و در عیان توضیح دادند و پیگیری کردند». ایشان به صراحت فرمودند: «شخصی تماس می‌گیرد و به خاطر هیچی، به او جایزه می‌دهند. یک روز من دیدم در یک برنامه‌ تلویزیونی پنج میلیون تومان به یک نفر جایزه دادند؛ برای اینکه به چند سؤال جواب داد! این سرگرمىِ خیلی جالبی نیست. پنج میلیون تومان، تقریبا حقوق دو سه سال یک کارمند متوسط است (سخنان مربوط به سال 1383 است). استفتاء و پاسخ حضرت آیت‌ا... مکارم شیرازی درباره برنامه «برنده باش» از روز گذشته در فضای مجازی منتشر شده و دست به دست می‌شود که با پیگیری‌های دفتر نمایندگی خبرگزاری تسنیم در استان قم صحت این استفتاء تایید شد. سوال این بود: «مسابقه‌ای حضوری با عنوان «مسابقه بزرگ برنده‌باش» از طریق شبکه سه سیمای جمهوری اسلامی ایران در حال اجرا و پخش است که به شرکت‌کنندگان در این مسابقه به ازای پاسخ صحیح به هر سوال، مبلغ قابل توجهی به صورت پلکانی (تا سقف 100 میلیون تومان) اعطا می‌کند که با کمک مجری برنامه و فرصت‌هایی که در اختیار هر شرکت‌کننده قرار می‌گیرد، مبلغ جایزه غالبا از 5 میلیون تومان کمتر نیست. شرط حضور در این برنامه خرید سوال و پاسخ درست به آنها از طریق اپلیکیشن مخصوص است و در صورت درست بودن جواب‌ها، در یک رقابت فشرده، 4 نفر به مسابقه حضوری دعوت خواهند شد. آیا برگزاری این نوع مسابقات جایز است؟ آیا شرکت در این نوع مسابقات جایز است؟ آیا شرکت کننده، مالک شرعی جایزه خواهد شد؟ پاسخ آیت‌ا... مکارم شیرازی: «بسمه‌تعالی؛ این کار قمار است و کسانی که شرکت می‌کنند مالک آن جوایز نمی‌شوند. همیشه موفق باشید». البته پیش از این‌ هم استفتاهای دیگری از مراجع انجام شده بود و اغلب مراجع اعتقاد دارند این بخت‌آزمایی و شیوه اجرای چنین مسابقاتی اشکال دارد. اینگونه است که دفاتر مراجع معظم تقلید، این شیوه اعطای جایزه به برندگان را از کل یا بخشی از پول جمع شده شرکت‌کنندگان دارای اشکال دانستند و حتی برخی نیز آن را به قمار یا امری نزدیک به قمار تشبیه کردند.