اولین گزارش اختصاصی از سلسلهگزارشهای میدانی کبنانیوز دربارهی شاخصهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد؛
هیچ سیاستگذاریِ مؤثری در سطحِ استان نخواهیم داشت، مگر تنها و مگر آن نوع از سیاستگذاری که به زینتِ علم مزین شده باشد/ سیاستگذاریای که مبتنی بر مطالعهی علمیِ جامعهی هدف خود باشد، بدون شک از قدرت تأثیرگذاری و اقناع بسیار بیشتری برخوردار خواهد بود.
«صدا و سیمای کهگیلویه و بویراحمد سومین شبکه استانی پربیننده در سطح کشور محسوب میشود.» این بخشی از گفتههای امیر رئوف مدیرکل صدا و سیمای کهگیلویه و بویراحمد است. او میگوید: «سال 98 سال خوبی برای سازمان صداوسیمای استان بود. با همکاریهای خوبی که انجام گرفت، میزان مخاطبان ما بر اساس آخرین نظرسنجی مرکز تحقیقات سازمان رشد خیلی خوبی داشت. شبکه دنا با رکورد 3/ 76 درصدی جذب مخاطب و با میزان رضایتمندی 80 درصدی، سومین شبکه استانی پربیننده در سطح کشور محسوب میشود و این میسر نمیشد مگر با تلاش همگانی مجموعه همکاران ما در حوزه سیما و برنامه ریزی برای تغییر در فرم و ساختار و محتوای برنامه.» در همین راستا، پایگاه خبری کبنانیوز بدون هیچ گونه غرض و سوء نیت صرفاً برای اطلاع مسئولان ذیربط و اقدام لازم به بررسی جایگاه شبکه دنا در بین مردم پرداخته است.
به گزارش کبنا، یکی از شاخصهای اساسیِ
حکمرانی خوب، سیاستگذاریِ علمی و دادهبنیاد است؛ سیاستگذاریای که مبتنی بر مطالعهی علمیِ جامعهی هدف خود باشد، بدون شک از قدرت تأثیرگذاری و اقناع بسیار بیشتری برخوردار خواهد بود.
در همین راستا در تحریریۀ کبنانیوز تصمیم گرفتیم که برخی از شاخصهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسیِ
استان کهگیلویه و بویراحمد را بهصورت آماری پیمایش کنیم. نتایج شاخصهای مختلفی را که بررسی کردهایم، ازاینپس در قالبِ گزارشهای آماری بهصورت پیوسته منتشر خواهیم کرد. هر یک از این شاخصها را نخست بر اساس دادههای آماریمان تحلیل خواهیم کرد و سپس برای توضیح و تفسیرِ بیشترِ نتایج، در راستای موضوعِ گزارشهای منتشر شده، با کارشناسان، صاحبنظران، اساتید دانشگاه و فعالان رسانهای در سطحِ استان، گفتوگوهایی انجام خواهیم داد؛ چرا که اعتقاد داریم علم بر دو بنیان استوار است؛ یک) تجربه و آزمایش. دو) تفسیر و نظریه.
افزون بر این معتقدیم که هیچ سیاستگذاریِ مؤثری در سطحِ استان نخواهیم داشت، مگر تنها و مگر آن نوع از سیاستگذاری که به زینتِ علم مزین شده باشد.
پیشاز بحث، لازم است که به شیوهی گردآوری دادههایمان نیز اشاره کنیم؛ دادههای ما بهوسیلۀ مجموعهای از پرسشنامههای محققساخته و استاندارد (بومیشده و متناسب با زیستبومِ ستان کهگیلویه و بویراحمد) گردآوری شدهاند. شروع گردآوری دادهها از اوایل خردادماه سال جاری بود و اتمام آن نیز تا هفتۀ آخر خردادماه طول کشید.
نمونۀ ما شامل ۱۹۶ نفر از شهروندان شهر یاسوج بودند. بر اساس فرمولهای آماری، حجم نمونۀ نمایا برای شهر یاسوج باید ۳۸۴ نفر باشد، اما بهدلیل شیوعِ بیماری کرونا و رعایت پروتکلهای بهداشتیِ ملازم با آن از سوی مردم، بسیاری از شهروندان حاضر به پاسخگویی به سؤالاتِ پرسشنامه نبودند. ازاینرو ما بههمین نمونۀ نسبتاً محدود بسنده کردیم؛ چرا که معتقدیم دادههای هر چند محدود، بسیار بهتر از طرحها و نوشتههایی است که بدون دادهها و تحقیقات تجربی صورت گرفتهاند.
سلسلهگزارشهایی که ازاینپس منتشر خواهند شد را با پیمایشِ نظر مردم دربارۀ برنامههای صدا و سیمای استان شروع میکنیم که نتایج آن در ذیل میآید و پس از آن در قالب گزارش بعدی، برای تحلیل نظریِ بحث، به سراغ چند تن از صاحبنظران رفته و با آنها مصاحبه خواهیم نمود.
عجالتاً در گزارشِ امروز، به بحث دربارۀ ادراک مردم از برنامههای صدا و سیمای استانی بسنده میکنیم.
سؤال اولی که از شهروندان یاسوجی پرسیدیم به این صورت بود: «
شما شبکه استانیِ دنا را به چه میزان در طول شبانهروز تماشا میکنید؟» نتایج پاسخ به این سوال در نمودار زیر آمده است.
همانگونه که از نمودار میلهای زیر مشخص است، ۴۰/۳ درصد از پاسخگویان (معادل ۷۹ نفر) گفتهاند که به میزان کم در طول شبانهروز برنامههای شبکۀ دنا را تماشا میکنند. ۳۹/۸ درصد (۷۸ نفر) متوسط و تنها ۱۹/۹ درصد (۴۱ نفر) گزینۀ زیاد را انتخاب کردهاند. بنابراین میتوان گفت که میزان تماشای برنامههای این شبکه در بین مردم متوسط و روبهپایین است.
سؤال بعدی پژوهش: «
شما تا چه میزان از برنامههای شبکۀ استانیِ دنا رضایتِ خاطر دارید؟» بر اساس نتایج ارائه شده در نمودار زیر، میزان رضایت مردم از برنامههای شبکۀ دنا متوسط رو به پایین است. ۳۷/۳ درصد گزینۀ کم، ۴۶/۹ درصد گزینۀ متوسط و تنها ۱۵/۷ درصد گزینۀ زیاد را انتخاب کردهاند.
سؤال بعدی پژوهش این بود: «
به نظر شما تا چه میزان شبکۀ استانیِ دنا در بخش اخبار و گزارشها صادقانه عمل میکند؟» که در نمودار زیر نتایج آن به تفصیل آمده است.
اینکه به نظر مردم، شبکۀ دنا تا چه میزان صادقانه عمل میکند از مهمترین سؤالاتی است که میتوان در راستای سیاستگذاریها از آن استفاده کرد. نتایج متأسفانه نشان میدهد که به نظر مردم میزان رفتار صادقانۀ این شبکه پایین است. تنها ۲۱ درصد از پاسخگویان (۴۱ نفر) گفتهاند که این شبکه به میزان زیادی صادقانه عمل میکنند. در مقابل، حدود دو برابر این پاسخگویان، یعنی ۴۱/۳ درصد (۷۹ نفر) گفتهاند که این شبکه به میزان کمی صادقانه عمل میکند. این نتیجه نشان میدهد که شبکۀ استانیِ دنا حتماً باید در زمینۀ سیاستهای اتخاذ شدۀ خود، دست به تأمل و بازاندیشی بزند و از در این راستا از خود بپرسد: «چرا مردم، چنین نظری دربارۀ برنامههای این شبکه دارند؟».
و اما سؤال بعدی ما از مردم این بود: «
به نظر شما تا چه میزان شبکۀ استانیِ دنا در برنامههایش منطقی و مستدل عمل میکند؟». بر اساس نتایج به دست آمده میتوان گفت که مردم تا حدود زیادی معتقدند که این شبکه در برنامههایش مستدل و منطقی عمل میکند. این داده نشان میدهد که به نظر مردم، رفتار عقلانی در این شبکه، از وضعیتِ نسبتاً خوبی برخوردار است.
و اما در نهایت، آخرین سؤال ما دربارۀ
تناسب برنامههای پخش شده در شبکه دنا با نیازها و علایق مردم استان بود. نتایج پاسخ به این سؤال نشاندهندۀ وضعیت بسیار نامطلوبی است؛ ۴۲/۸ درصد (۸۴ نفر) از پاسخگویان گفتهاند که به میزان کمی برنامههای این شبکه با نیازها و علایق مردمِ استان تناسب دارند. در مقابل تنها ۱۹/۹ درصد (۳۹ نفر) این میزان را زیاد دانستهاند.
نتایج ارائه شده خود گویای همه چیز است. در این گزارش بیش از این در تحلیل دادهها جلو نمیرویم. در گزارش بعدی که در ادامۀ همین گزارش خواهد بود، با افراد صاحبنظر در این زمینه مصاحبه و گفتوگو خواهیم داشت. کبنانیوز از افرادی که در این زمینه صاحبنظر هستتد تقاضا دارد که در صورت تمایل، در تکمیل این گزارشها ما را یاری کنند. واضح است مسئولین صدا و سیما و صاحبنظران حوزۀ رسانه، برای مصاحبه و پاسخگویی به وضعیت حال حاضر، از اولویت بیشتری نسبت به سایرین برخوردار خواهند بود. شایان ذکر است که هم فایلهای خام (SPSS) و هم نتایج تحلیلشدۀ این یافتهها موجود است و در صورت درخواست، به سازمانهای مربوطه تقدیم خواهند شد.