تاریخ انتشار
دوشنبه ۱۲ آبان ۱۳۹۹ ساعت ۱۰:۴۲
کد مطلب : ۴۲۷۱۱۸
آغاز شمارش معکوس برای انتخابات آمریکا /
ترامپ در سودای معجزه 2016 / زنگ جنگ خیابانی در آمریکا به صدا در آمد
۰
کبنا ؛سهشنبه انتخابات ريــاستجمهوري آمريــکا بـــرگزار ميشود؛ انتخابــاتي کــه رقابت ميان دونالد ترامپ، رئيسجمهور کنوني آمريکا و جو بايدن نماينده حزب دموکرات و معاون اول باراک اوباما خواهد بود. نظرسنجيها در آمريکا جمهوريخواهان را حسابي نگران کرده و حداقل روي کاغذ، اوضاع از چهار سال پيش که ترامپ با هيلاري کلينتون رقابت ميکرد، خرابتر است. گويا بايدن فعلا در نظرسنجيهاي پيشاانتخاباتي برتري قابلتوجهي نسبت به ترامپ دارد و همين دموکراتها را اميدوار کرده تا بعد از چهار سال به قدرت بازگردند. تحولات انتخابات آمريکا در ايران هم البته رصد ميشود. بسياري معتقدند وضعيت عجيب و غريب اقتصادي کشور که بهويژه در سال 99 شرايط ويژهتري به خود گرفته ميتواند با انتخابات آمريکا تغيير کند. دليل آن هم تحريمهاي فراوان و گستردهاي است که ترامپ عليه ايران اعمال کرده و درآمدهاي کشور را بهشدت کاهش داده است. از اين روي، رفتن ترامپ يا بايدن به کاخ سفيد در واشنگتن، ميتواند اينجا و در دل خاورميانه روي وضعيت اقتصادي ايران هم اثر بگذارد. بهجز تحريمها، بسياري بر اين باورند، انتخاب ترامپ يا بايدن ممکن است در سرنوشت مذاکرات دو طرف هم موثر باشد. برخي بايدن را در اين ميان گزينه مطلوبتري براي جهان ميدانند و بر اين باور هستند که با پيروزي او بسياري از کشورهاي جهان از جمله اروپاييان نيز نفس راحتي خواهند کشيد و ايران نيز راحتتر ميتواند گامهاي بعدي خود را در عرصه بينالمللي بردارد.
در صورت پيروزي ترامپ در انتخابات چه اتفاقاتي در ماههاي آتي رقم خواهد خورد؟
نصرت الله تاجيک، کارشناسارشد مسائل بينالملل و سفير سابق ايران در اردن در این باره به آرمان ملی میگوید: در ايران بهاي بيش از حد به دوگانه ترامپ - بايدن داده شده است. بايد توجه کرد که هر دو به دنبال منافع آمريکا هستند اما با دو رويکرد متفاوت اين منافع را دنبال ميکنند؛ يکي يکجانبهگراست که ميخواهد هرجومرج را نهادينه کند و در صورت ماندن در کاخ سفيد، دنيا را به لبه جنگ سوم جهاني ميکشاند و ديگري چندجانبهگرا و هنجارپذير است و ميخواهد همچنان روابط بينالمللي بر مدار تجربه بعد از دو جنگ جهاني اداره شود. سناريوي کمتر محتمل اين است که با اين وضعيت رقابت و چنانچه چند کرسي سرنوشتساز سنا در اين انتخابات به نفع دموکراتها جابهجا شود؛ اولا ترامپ در داخل مشکلات زيادي دارد. اما ترامپ به دنبال جنگ با ايران نيست بلکه با فشار اقتصادي دنبال تغيير رژيم حتي به قيمت تجزيه ايران است. ما هم اهرم بازي کم نداريم هم در منطقه و هم در داخل کشور براي انسجام ملي حداکثري در خنثي کردن فشار ترامپ. ترامپ از خطقرمزها عبور کرده و بعيد است ما بتوانيم با او کنار بياييم و چه بسا با انتخاب او درگيري محدودي هم داشته باشيم. مهم اين است که ترامپ قابل تحمل و هضم براي قدرتهاي بينالمللي مانند چين و روسيه و اروپا نيست و همين هم زمينه خوبي براي بازيگري ايران است. ترامپ در بهم زدن توازن منطقهاي ايران با رقبايش به سمت آنها چرخيده. ترامپ به دليل رويکرد يکجانبهگرايانهاش به دنبال مذاکرهاي است که هم شرايطش را او انتخاب کند و هم ميوهاش را بچيند و اين با روحيه ايراني سازگار نيست. اگر ترامپ برنده شود همين استراتژي کنوني حفظ همپيمان در برجام و تلاش براي قرار دادن دنيا در مقابله با تحريمها ادامه پيدا ميکند.
در صورت پيروزي بايدن در انتخابات چه اتفاقاتي رقم خواهد خورد؟
سناريوي بيشتر محتمل اين است که بايدن در انتخابات پيروز ميشود اما با بايدن ميتوانيم اگر ما اراده تعامل با آمريکا بهعنوان قدرت برتر اقتصادي و سياسي و نظامي را داشته باشيم راحتتر کنار بياييم. بايدن قابل اعتمادتر است اما نميتوانيم با رويکرد کجدار و مريز با وي رفتار کرد زيرا عليه ما اجماعسازي ميکند و همپيمانان ما را به سمت خودش ميکشاند. لذا در دوران او نه شمشير داموکلس بلکه شمشير اسنپبک و مکانيسم ماشه بالاي سر ايران است و از هماکنون بايد طراحي کنيم که با او چه کنيم؟ البته بايدن بهدليل رويکرد چندجانبهگرايانهاش خواهان مذاکرهاي است که قبلا در برجام آغاز شده و اگرچه خيلي راحت نيست اما به برجام برميگردد و طبعا کار سختي دارد تا تبعات اقدامات ضدبرجامي ترامپ را رفع کند اما اين مشکل اوست و مشکل ما رسيدن به انسجام فکري و عملياتي در زمينه تعامل با آمريکاست. روند و تحولات جهاني به ميزان زيادي ژلهاي شده و شتاب تغييرات زياد شده و اين ميتواند براي ما فرصتهاي فراهم کند که از خلأ ناشي از اين تحولات و سرعت تغييرات و نيز چالش رقابت قدرتهاي منطقهاي و بينالمللي استفاده کنيم. اگر بايدن برنده شود اقدامات شکلي و تشريفاتي نظير تلفن تبريک روحاني، توئيت تبريک انگليسي يا تحويل پيام تبريک به سفير سوئيس در ايران و نيز اقدامات رويکردي مانند پيدا کردن چهارچوب جديدي براي حل تدريجي مشکلات دو کشور در دستورکار قرار گيرد.
در صورت پيروزي هرکدام از نامزدها چه اتفاقاتي رقم خواهد خورد؟
بههرصورت در دوران بعدي چه ترامپ باشد و چه بايدن اتفاق خاص و سريعي ظرف چند ماه نخواهد افتاد اما ما هم نميتوانيم مانند گذشته رفتار کنيم. رقباي منطقهاي ما و قدرتهاي حاميان آنها در امنيتي کردن منافع ايران در سياست خارجياش منفعت دارند و منفعت ما در بيرون آوردن خودمان از اين وضعيت است. شرايط منطقهاي و بينالمللي به قدري مشکل شده و خواهد شد که همه به فکر خود هستند و اين ما هستيم که بايد رويکرد خود را تغيير دهيم تا به وزن و نقش خودمان برسيم و از منافع ان براي سرو سامان دادن به اوضاع داخلي استفاده کنيم.
ترامپ بر لبه شمشیر
حسن هانیزاده تحلیلگر مسائل بینالملل نیز در یادداشتی در آرمان ملی به انتخابات امریکا پرداخت و نوشت: انتخابات آمريکا در اين دوره تفاوت اساسي با انتخابات سابق ايالاتمتحده خواهد داشت. دليلش اين است که دونالد ترامپ، رئيسجمهور آمريکا تحت هيچ شرايطي حاضر نيست در صورت شکست در انتخابات نتايج آن را بپذيرد و از هماکنون دونالد ترامپ و تيم وي تلاش دارند تا طرفداران خود را در صورت شکست وادار به شورشهاي خياباني بکنند و اين امر ميتواند به دوقطبي شدن جامعه آمريکا و تقابل طرفداران دو نامزد انتخاباتي منجر شود. از سوي ديگر، با توجه به اينکه محبوبيت دونالد ترامپ در طول سالهاي اخير بهشدت کاهش پيدا کرده لذا برآيند انتخابات طي روزهاي گذشته نشان داد که اکثر شرکتکنندگان در انتخابات به جو بايدن راي دادهاند اما از سوي ديگر انتخابات توسط مردم رقم زده نميشود بلکه سرنوشت نهايي انتخابات توسط صاحبان کارتهاي الکترال تعيين ميشود و از آنجايي که اکثريت صاحبان کارتهاي الکترال گرايش بيشتري به لابي صهيونيستي دارند، اين احتمال وجود دارد که دونالد ترامپ با تفاوت در کارتهاي الکترال به پيروزي برسد. اما از آنجايي که ايالتهاي مهم آمريکا مثل پنسيلوانيا و فلوريدا همچنان سرنوشتساز و تعيينکننده هستند، لذا نميتوان تا قبل از مشخص شدن نتايج انتخابات اين دو ايالت در مورد پيروزي هر يک از نامزدها گمانهزني دقيقي صورت داد. در عين حال پيروزي احتمالي دونالد ترامپ در انتخابات رياستجمهوري 2020 شرايط دشوارتري براي ايالاتمتحده ايجاد خواهد کرد زيرا دونالد ترامپ با ادامه شيوههاي تهاجمي در داخل و خارج، اين کشور را به سمت فروپاشي تدريجي سوق خواهد داد. پيروزي ترامپ اين گمانهزني را تقويت خواهد کرد که در سالهاي آينده تقابل شديد بين سياهپوستان و سفيدپوستان نژادپرست تقويت خواهد شد و اين به مفهوم بروز جنگ داخلي در ايالاتمتحده خواهد بود.
اما در صورت پيروزي جو بايدن، سفيدپوستان نژادپرست در انزوا قرار خواهند گرفت و نوعي وفاق و همگرايي بيشتري در جامعه آمريکا بهوجود خواهد آمد و جامعه جهاني هم اقبال بيشتري نسبت به پيروزي جو بايدن دارد. به همين دليل اکنون همه نگاهها متوجه آخرين ايالتهاي آمريکاست و در سيزده آبان جاري سرنوشت نهايي اين انتخابات پيچيده رقم خواهد خورد. اما نبايد فراموش کرد که دونالد ترامپ از هماکنون خود را براي رويارويي سنگين با رقيب دموکرات خود آماده ميکند. طبيعي است که پيروزي ترامپ به معني تقويت جايگاه رژيم صهيونيستي و افزايش فشار بر کشورها و رژيمهاي مرتجع عرب براي عاديسازي رابطه با اسرائيل خواهد بود. همچنين دونالد ترامپ سعي خواهد کرد که فشارهاي بيشتري به کشورهايي مانند ايران، روسيه، چين و کره شمالي وارد کند که همان سياستهاي گذشته است. اما در صورت پيروزي جو بايدن قطعا شرايط بهتري بر جهان و بهويژه منطقه غرب آسيا حاکم خواهد شد، زيرا ادبيات جو بايدن نسبت به ادبيات پرخاشگرايانه دونالد ترامپ ملايمتر است. اين احتمال نيز وجود دارد که بايدن در صورت پيروزي در انتخابات در نخستين گام به برجام بازگردد و اين امر موجب خواهد شد که فضاي مناسبتري براي تعامل جامعه جهاني با آمريکا در چارچوب برجام بهوجود آيد. از آنجايي که جو بايدن از پايگاه مردمي بالايي برخوردار است و کنگره نيز براي ايجاد و تصويب قوانين جديد با جو بايدن همراه خواهد بود، لذا بازگشت به توافقنامه برجام توام با چراغ سبز کنگره است، زيرا قوانين ايالاتمتحده اين اجازه را به رئيسجمهور آمريکا ميدهد که مسائل کلان را در صورت موافقت کنگره به مرحله اجرا بگذارد.
بایدن پیروز شود، تندروها در ایران رأی نمیآورند
علی مطهری نماینده سابق تهران نیز نظر دیگری در باره انتخابات آمریکا ارائه میدهد، او به شرق میگوید:سهشنبه انتخابات آمریکا برگزار میشود تا شاید شاهد تغییر رویکرد دولت جدید این کشور در حوزه بینالمللی از جمله در ارتباط با ایران باشیم؛ خاصه آنکه تا انتخابات ریاستجمهوری ایران نیز مدت زیادی باقی نمانده است و به گفته بسیاری از کارشناسان، احتمال آن وجود دارد که نتیجه انتخابات آمریکا بر انتخابات ایران هم اثرگذار باشد؛ بهخصوص که هیچ بعید نیست در صورت انتخابات جو بایدن دموکرات، اصلاحطلبان بتوانند افکار عمومی را قانع کنند که باز هم امکان مذاکره وجود دارد و این امید را در میان مردم زنده کنند که با احیای برجام و ازسرگیری دوباره مذاکرات، بسیاری از موانع اقتصادی رفع میشود و اوضاع داخلی ایران بهطور نسبی سامان مییابد. این در حالی است که در آن روی سکه، امکان چنین گفتمانی یعنی تأکید بر امکان مذاکره وجود ندارد و در صورت پیروزی ترامپ، شاید منفذی چه در داخل و چه در آمریکا، برای مذاکره وجود نداشته باشد. برای بررسی این موضوع، ساعتی را با علی مطهری، نماینده ادوار مجلس، به گفتوگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
در صورت پيروزي ترامپ در انتخابات چه اتفاقاتي در ماههاي آتي رقم خواهد خورد؟
نصرت الله تاجيک، کارشناسارشد مسائل بينالملل و سفير سابق ايران در اردن در این باره به آرمان ملی میگوید: در ايران بهاي بيش از حد به دوگانه ترامپ - بايدن داده شده است. بايد توجه کرد که هر دو به دنبال منافع آمريکا هستند اما با دو رويکرد متفاوت اين منافع را دنبال ميکنند؛ يکي يکجانبهگراست که ميخواهد هرجومرج را نهادينه کند و در صورت ماندن در کاخ سفيد، دنيا را به لبه جنگ سوم جهاني ميکشاند و ديگري چندجانبهگرا و هنجارپذير است و ميخواهد همچنان روابط بينالمللي بر مدار تجربه بعد از دو جنگ جهاني اداره شود. سناريوي کمتر محتمل اين است که با اين وضعيت رقابت و چنانچه چند کرسي سرنوشتساز سنا در اين انتخابات به نفع دموکراتها جابهجا شود؛ اولا ترامپ در داخل مشکلات زيادي دارد. اما ترامپ به دنبال جنگ با ايران نيست بلکه با فشار اقتصادي دنبال تغيير رژيم حتي به قيمت تجزيه ايران است. ما هم اهرم بازي کم نداريم هم در منطقه و هم در داخل کشور براي انسجام ملي حداکثري در خنثي کردن فشار ترامپ. ترامپ از خطقرمزها عبور کرده و بعيد است ما بتوانيم با او کنار بياييم و چه بسا با انتخاب او درگيري محدودي هم داشته باشيم. مهم اين است که ترامپ قابل تحمل و هضم براي قدرتهاي بينالمللي مانند چين و روسيه و اروپا نيست و همين هم زمينه خوبي براي بازيگري ايران است. ترامپ در بهم زدن توازن منطقهاي ايران با رقبايش به سمت آنها چرخيده. ترامپ به دليل رويکرد يکجانبهگرايانهاش به دنبال مذاکرهاي است که هم شرايطش را او انتخاب کند و هم ميوهاش را بچيند و اين با روحيه ايراني سازگار نيست. اگر ترامپ برنده شود همين استراتژي کنوني حفظ همپيمان در برجام و تلاش براي قرار دادن دنيا در مقابله با تحريمها ادامه پيدا ميکند.
در صورت پيروزي بايدن در انتخابات چه اتفاقاتي رقم خواهد خورد؟
سناريوي بيشتر محتمل اين است که بايدن در انتخابات پيروز ميشود اما با بايدن ميتوانيم اگر ما اراده تعامل با آمريکا بهعنوان قدرت برتر اقتصادي و سياسي و نظامي را داشته باشيم راحتتر کنار بياييم. بايدن قابل اعتمادتر است اما نميتوانيم با رويکرد کجدار و مريز با وي رفتار کرد زيرا عليه ما اجماعسازي ميکند و همپيمانان ما را به سمت خودش ميکشاند. لذا در دوران او نه شمشير داموکلس بلکه شمشير اسنپبک و مکانيسم ماشه بالاي سر ايران است و از هماکنون بايد طراحي کنيم که با او چه کنيم؟ البته بايدن بهدليل رويکرد چندجانبهگرايانهاش خواهان مذاکرهاي است که قبلا در برجام آغاز شده و اگرچه خيلي راحت نيست اما به برجام برميگردد و طبعا کار سختي دارد تا تبعات اقدامات ضدبرجامي ترامپ را رفع کند اما اين مشکل اوست و مشکل ما رسيدن به انسجام فکري و عملياتي در زمينه تعامل با آمريکاست. روند و تحولات جهاني به ميزان زيادي ژلهاي شده و شتاب تغييرات زياد شده و اين ميتواند براي ما فرصتهاي فراهم کند که از خلأ ناشي از اين تحولات و سرعت تغييرات و نيز چالش رقابت قدرتهاي منطقهاي و بينالمللي استفاده کنيم. اگر بايدن برنده شود اقدامات شکلي و تشريفاتي نظير تلفن تبريک روحاني، توئيت تبريک انگليسي يا تحويل پيام تبريک به سفير سوئيس در ايران و نيز اقدامات رويکردي مانند پيدا کردن چهارچوب جديدي براي حل تدريجي مشکلات دو کشور در دستورکار قرار گيرد.
در صورت پيروزي هرکدام از نامزدها چه اتفاقاتي رقم خواهد خورد؟
بههرصورت در دوران بعدي چه ترامپ باشد و چه بايدن اتفاق خاص و سريعي ظرف چند ماه نخواهد افتاد اما ما هم نميتوانيم مانند گذشته رفتار کنيم. رقباي منطقهاي ما و قدرتهاي حاميان آنها در امنيتي کردن منافع ايران در سياست خارجياش منفعت دارند و منفعت ما در بيرون آوردن خودمان از اين وضعيت است. شرايط منطقهاي و بينالمللي به قدري مشکل شده و خواهد شد که همه به فکر خود هستند و اين ما هستيم که بايد رويکرد خود را تغيير دهيم تا به وزن و نقش خودمان برسيم و از منافع ان براي سرو سامان دادن به اوضاع داخلي استفاده کنيم.
ترامپ بر لبه شمشیر
حسن هانیزاده تحلیلگر مسائل بینالملل نیز در یادداشتی در آرمان ملی به انتخابات امریکا پرداخت و نوشت: انتخابات آمريکا در اين دوره تفاوت اساسي با انتخابات سابق ايالاتمتحده خواهد داشت. دليلش اين است که دونالد ترامپ، رئيسجمهور آمريکا تحت هيچ شرايطي حاضر نيست در صورت شکست در انتخابات نتايج آن را بپذيرد و از هماکنون دونالد ترامپ و تيم وي تلاش دارند تا طرفداران خود را در صورت شکست وادار به شورشهاي خياباني بکنند و اين امر ميتواند به دوقطبي شدن جامعه آمريکا و تقابل طرفداران دو نامزد انتخاباتي منجر شود. از سوي ديگر، با توجه به اينکه محبوبيت دونالد ترامپ در طول سالهاي اخير بهشدت کاهش پيدا کرده لذا برآيند انتخابات طي روزهاي گذشته نشان داد که اکثر شرکتکنندگان در انتخابات به جو بايدن راي دادهاند اما از سوي ديگر انتخابات توسط مردم رقم زده نميشود بلکه سرنوشت نهايي انتخابات توسط صاحبان کارتهاي الکترال تعيين ميشود و از آنجايي که اکثريت صاحبان کارتهاي الکترال گرايش بيشتري به لابي صهيونيستي دارند، اين احتمال وجود دارد که دونالد ترامپ با تفاوت در کارتهاي الکترال به پيروزي برسد. اما از آنجايي که ايالتهاي مهم آمريکا مثل پنسيلوانيا و فلوريدا همچنان سرنوشتساز و تعيينکننده هستند، لذا نميتوان تا قبل از مشخص شدن نتايج انتخابات اين دو ايالت در مورد پيروزي هر يک از نامزدها گمانهزني دقيقي صورت داد. در عين حال پيروزي احتمالي دونالد ترامپ در انتخابات رياستجمهوري 2020 شرايط دشوارتري براي ايالاتمتحده ايجاد خواهد کرد زيرا دونالد ترامپ با ادامه شيوههاي تهاجمي در داخل و خارج، اين کشور را به سمت فروپاشي تدريجي سوق خواهد داد. پيروزي ترامپ اين گمانهزني را تقويت خواهد کرد که در سالهاي آينده تقابل شديد بين سياهپوستان و سفيدپوستان نژادپرست تقويت خواهد شد و اين به مفهوم بروز جنگ داخلي در ايالاتمتحده خواهد بود.
اما در صورت پيروزي جو بايدن، سفيدپوستان نژادپرست در انزوا قرار خواهند گرفت و نوعي وفاق و همگرايي بيشتري در جامعه آمريکا بهوجود خواهد آمد و جامعه جهاني هم اقبال بيشتري نسبت به پيروزي جو بايدن دارد. به همين دليل اکنون همه نگاهها متوجه آخرين ايالتهاي آمريکاست و در سيزده آبان جاري سرنوشت نهايي اين انتخابات پيچيده رقم خواهد خورد. اما نبايد فراموش کرد که دونالد ترامپ از هماکنون خود را براي رويارويي سنگين با رقيب دموکرات خود آماده ميکند. طبيعي است که پيروزي ترامپ به معني تقويت جايگاه رژيم صهيونيستي و افزايش فشار بر کشورها و رژيمهاي مرتجع عرب براي عاديسازي رابطه با اسرائيل خواهد بود. همچنين دونالد ترامپ سعي خواهد کرد که فشارهاي بيشتري به کشورهايي مانند ايران، روسيه، چين و کره شمالي وارد کند که همان سياستهاي گذشته است. اما در صورت پيروزي جو بايدن قطعا شرايط بهتري بر جهان و بهويژه منطقه غرب آسيا حاکم خواهد شد، زيرا ادبيات جو بايدن نسبت به ادبيات پرخاشگرايانه دونالد ترامپ ملايمتر است. اين احتمال نيز وجود دارد که بايدن در صورت پيروزي در انتخابات در نخستين گام به برجام بازگردد و اين امر موجب خواهد شد که فضاي مناسبتري براي تعامل جامعه جهاني با آمريکا در چارچوب برجام بهوجود آيد. از آنجايي که جو بايدن از پايگاه مردمي بالايي برخوردار است و کنگره نيز براي ايجاد و تصويب قوانين جديد با جو بايدن همراه خواهد بود، لذا بازگشت به توافقنامه برجام توام با چراغ سبز کنگره است، زيرا قوانين ايالاتمتحده اين اجازه را به رئيسجمهور آمريکا ميدهد که مسائل کلان را در صورت موافقت کنگره به مرحله اجرا بگذارد.
بایدن پیروز شود، تندروها در ایران رأی نمیآورند
علی مطهری نماینده سابق تهران نیز نظر دیگری در باره انتخابات آمریکا ارائه میدهد، او به شرق میگوید:سهشنبه انتخابات آمریکا برگزار میشود تا شاید شاهد تغییر رویکرد دولت جدید این کشور در حوزه بینالمللی از جمله در ارتباط با ایران باشیم؛ خاصه آنکه تا انتخابات ریاستجمهوری ایران نیز مدت زیادی باقی نمانده است و به گفته بسیاری از کارشناسان، احتمال آن وجود دارد که نتیجه انتخابات آمریکا بر انتخابات ایران هم اثرگذار باشد؛ بهخصوص که هیچ بعید نیست در صورت انتخابات جو بایدن دموکرات، اصلاحطلبان بتوانند افکار عمومی را قانع کنند که باز هم امکان مذاکره وجود دارد و این امید را در میان مردم زنده کنند که با احیای برجام و ازسرگیری دوباره مذاکرات، بسیاری از موانع اقتصادی رفع میشود و اوضاع داخلی ایران بهطور نسبی سامان مییابد. این در حالی است که در آن روی سکه، امکان چنین گفتمانی یعنی تأکید بر امکان مذاکره وجود ندارد و در صورت پیروزی ترامپ، شاید منفذی چه در داخل و چه در آمریکا، برای مذاکره وجود نداشته باشد. برای بررسی این موضوع، ساعتی را با علی مطهری، نماینده ادوار مجلس، به گفتوگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
برخی نیروهای اصولگرا مدام بر این گزاره تأکید میکنند که نتیجه انتخابات آمریکا هیچ تأثیری بر سیاستورزی در ایران ندارد؛ آیا واقعا چنین است و تفاوتی میان ترامپ و بایدن در مناسبات سیاسی ایران وجود ندارد؟
این حرف به این معنا که نتیجه انتخابات آمریکا تأثیری در سیاستهای راهبردی ما در پیگیری اهداف انقلاب اسلامی ندارد و هیچیک از هدفهای ما را تغییر نمیدهد، حرف درستی است؛ ولی نمیتوان گفت تأثیری در وضع داخلی ما و برخی سیاستهای کوتاهمدت و بهاصطلاح تاکتیکهای ما ندارد. اگر ترامپ انتخاب شود، کار سختتر میشود؛ اما اگر بایدن پیروز انتخابات آمریکا باشد، فضا قدری تغییر میکند؛ گرچه او هم موانع زیادی برای لغو تحریمهایی که ترامپ برقرار کرده، پیشرو دارد؛ زیرا ترامپ بسیاری از تحریمهای ایران را زیرمجموعه حقوق بشر و مبارزه با تروریسم قرار داده است که لغو آنها نیاز به تأیید کنگره دارد و اگر کنگره تأیید نکند، امکان لغو آنها وجود ندارد. اگر اکثریت نمایندگان سنا جمهوریخواه باشند، تأیید سنا و در نتیجه کنگره حاصل نمیشود. از سوی دیگر، اگر تصمیم آقای بایدن بازگشت به برجام است، شرط اولیه ما لغو همه آن تحریمهاست و او برای لغو آنها با چنین موانعی روبهرو است؛ اما بههرحال اگر بایدن رئیسجمهور شود، بهطور طبیعی و بر اثر عوامل روانی، گشایشی برای ما ایجاد میشود. به نظر من موضع ایران باید چنین باشد که ابتدا همه تحریمهایی که ترامپ برقرار کرده است، لغو شده و شرایط مانند آنچه پیش از ترامپ وجود داشت، شود و بعد از آن آمریکا به برجام بدون هرگونه تغییری بازگردد و پس از این مراحل، اگر آنها اصرار به مذاکره داشته باشند، شخصا معتقدم مذاکره با آنها در آن شرایط درباره منطقه و نه مسائل موشکی مشکلی ندارد. موضع ما در منطقه، آزادی فلسطین و خروج نیروهای آمریکا از منطقه است و این موضع هیچوقت تغییر نمیکند. با تکیه بر چنین اصلی، ایرادی ندارد درباره مسائلی همچون سوریه، عراق و یمن گفتوگو صورت گیرد. البته همه اینها بستگی به تصمیم کل نظام دارد.
تأثیر نتیجه انتخابات آمریکا بر انتخابات ایران در سال آینده را چگونه ارزیابی میکنید؟
اگر ترامپ انتخاب شود و همین راهش را دنبال کند و مشکلات ما هم پابرجا باشد، فضای سرد سیاسی ادامه مییابد و کاهش چشمگیر حضور مردم در انتخابات مجلس تکرار میشود. بخشی از مردم به این نتیجه رسیدهاند که انتخاب ما تأثیری بر وضعیت کنونی ندارد و به همین دلیل مشارکت پایین خواهد بود؛ اما اگر بایدن پیروز شود، فکر میکنم با توجه به اینکه گشایش هرچند اندکی در وضع اقتصادی ایجاد میشود و حداقل شرایط سختتر نمیشود و مقداری تأثیر برجام احساس خواهد شد، مردم به بهبود وضع معیشت خود امیدوار میشوند و مشارکت بیشتری در انتخابات سال آینده خواهند داشت و اگر مشارکت بالا باشد و قشر خاکستری وارد انتخابات بشوند، طبعا تندروها رأی نمیآورند و فرد معتدلی رأی میآورد. البته ما نباید مسیر کلی خود را متأثر از انتخابات آمریکا بدانیم؛ اما به هر حال انتخابات این کشور بر همه دنیا و بهخصوص ایران تأثیر میگذارد.
نیروهای رادیکال همیشه نسبت به مذاکره با غربیها به سختی انتقاد کردهاند. اگر بایدن رئیسجمهور آمریکا شود، آیا شاهد چنین مقاومتهایی از داخل خواهیم بود؟
به نظر من، چون مردم با همه وجود خود سختیهای تحریمها را احساس کردهاند و اگر بایدن رئیسجمهور آمریکا شود میزان فشارها حداقل افزایش نمییابد و امیدی برای مردم ایجاد میشود، تندرویها خیلی مؤثر نخواهد بود و مردم تندرویها را نمیپذیرند و به دنبال ایجاد گشایشی در وضع زندگیشان خواهند بود. بنابراین خطر تندروها جدی نیست و اگر دولت آینده ایران هم یک دولت معتدل باشد، نمیتوانند کار مؤثری انجام دهند.
در صورت پیروزی ترامپ، نیروهای اصلاحطلب میتوانند با بهرهگیری از گفتمان مذاکره- مقابله در انتخابات به توفیقی دست یابند؟
مهمترین نکته این است که مردم از ناامیدی خارج شوند. مردم به اینجا رسیدهاند که نمیشود با انتخابات تغییری ایجاد کرد. اگر همین روحیه در مردم باقی بماند، قاعدتا مشارکت پایین خواهد بود و فرد معتدلی پیروز انتخابات نخواهد شد؛ اما اگر این ناامیدی از بین برود و مردم احساس کنند راهی برای اصلاح امور باز شده و باید ادامه پیدا کند، وارد میدان میشوند و نتیجه انتخابات را تغییر میدهند.
در صورت پیروزی ترامپ، چقدر گزینه جنگ را محتمل میدانید؟
از آنجا که ترامپ فردی نامتعادل و غیرقابل پیشبینی است، هر دو احتمال وجود دارد؛ هم ممکن است ناگهان تصمیمی خلاف سیاستهای امروزش بگیرد و بهبودی برای اقتصاد ایران حاصل شود و هم ممکن است مشکلات جدیدی ایجاد کند و حتی به جنگ برسیم.
درصورتیکه یک دولت رادیکال در ایران روی کار بیاید و از آن سو ترامپ رئیسجمهور شود، چقدر این همسویی در تندروی، میزان تنش موجود میان دو کشور را بالا میبرد و ایران و آمریکا را به جنگ نزدیک میکند؟
احتمال آن ناچیز است. اتفاقا دولتهای تندرو بیشتر مایل به مذاکره با آمریکا و قهرمانسازی از خود هستند. در دولت دهم شاهد این پدیده و نامهنگاریها به رئیسجمهور آمریکا بودیم، ولی مقام معظم رهبری صلاح دیدند مذاکره به دولت بعد موکول شود.
بهعنوان سؤال پایانی، بفرمایید با همه اینها آیا این امکان وجود دارد که اصلاحطلبان باز هم با سیاست ائتلافی مانند آنچه در دو انتخابات ریاستجمهوری سالهای 92 و 96 دیدیم، وارد انتخابات 1400 شوند؟
با توجه به اینکه براساس رفتار گذشته شورای نگهبان این شورا صلاحیت نامزدهای اصلاحطلب را رد میکند، اصلاحطلبان چارهای جز این ندارند که از نامزد معتدل حمایت کنند؛ زیرا تحریم انتخابات آثار خوبی ندارد.
هواداران ترامپ و بایدن به جان هم افتادند
وضعیت در خیابان شهرهای بزرگ آمریکا، مثل واشنگتن، نیویورک، لس آنجلس، فیلادلفیا و پورتلند شدیدا مشتنج گزارش شده است.
کیهان نوشت: بر اساس گزارشهای تصویری، طرفداران و مخالفان هر یک از نامزدها با خشم و نفرت به جان هم افتادند و نیروهای امنیتی نیز برای سرکوب تظاهرکنندگان، وارد عمل شدند.
عصر دیروز شبکه فاکس نیوز اعلام کرد که طبق نظرسنجیها، حدود 75 درصد مردم آمریکا منتظر وقوع یک جنگ داخلی پس از برگزاری انتخابات هستند.
«دالاس نیوز» نیز گزارش داد، مردم در مورد اتفاقات پس از انتخابات، نگران بوده و با سوء ظن به یکدیگر مینگرند. پیش از این نیز نشریه «فارین پالیسی» از احتمال وقوع جنگ داخلی در آمریکای پس از انتخابات خبر داده بود.
اداره پلیس شهر «بورلی هیلز» کالیفرنیا اعلام کرد، شماری از مخالفان ترامپ به تجمع حامیان او در این شهر حملهور شدند و این مسئله، سبب ایجاد درگیریهایی میان آنها شد.
نیروهای پلیس ضد شورش مقابل معترضانی قرار گرفتند که به تجمع حامیان ترامپ نزدیک میشدند. در این میان، ترامپ و بایدن هم علیه یکدیگر خط و نشان میکشند و فضا را بیش از پیش ملتهب میکنند.
ترامپ با تاکید مداوم بر این مسئله که رایگیری پستی مستعد تقلب است، به تازگی استدلال کرد که تنها نتایجی که در شب انتخابات به دست آمده است، باید شمارش شوند.
کمپین او هم به دنبال محدود کردن رایگیری غیابی است.بایدن در گردهمایی میشیگان گفت: اهمیتی نمیدهم که چقدر ترامپ تقلا میکند. او نمیتواند هیچ کاری برای متوقف کردن مردم این کشور از رای دادن در تعداد بالا انجام دهد و این دموکراسی را بگیرد. آمریکا از هرج و مرج دولت ترامپ خسته است.
ترامپ در تجمع« نیوتاون» پنسیلوانیا، رقیب دموکراتش را بابت انتقاد از وضعیت مبارزه با کووید-۱۹، مورد تمسخر قرارداد وگفت: حرفهای دیروز بایدن را شنیدم، همه آنچه او در موردش حرف میزند، کووید و کووید است. او حرف دیگری برای گفتن ندارد.
بایدن هم در آخرین استدلالهایش، ترامپ را به قلدری متهم کرد و فقدان استراتژی او برای مقابله با این پاندمی را به باد انتقاد گرفت. بایدن گفت: وقت آن است که ترامپ ساکها را ببندد و راهی خانه شود. ما از این هرج و مرج، توئیتها، عصبانیتها، ناکامیها، و سلب مسئولیتها خسته شدهایم.
همزمان گزارش شدکه پلیس در شهر «گراهام» ایالت کارولینای شمالی برای سرکوب کسانی که علیه نژادپرستی تظاهرات میکردند، از گاز اشکآور استفاده کرده است. در این تظاهرات، دستکم ۱۲ تن بازداشت شدند.
آخرین وضعیت ترامپ و بایدن
طبق آخرین نظرسنجیها، بایدن چیزی بیش از 51 درصد آراء را به خود اختصاص خواهد داد و سهم ترامپ نیز از آراء، حدود 43 در صد پیشبینی شده است.
با این حال، وضعیت ترامپ در سه ایالت سرنوشت ساز فلوریدا، آیووا و پنسیلوانیا از بایدن بهتر گزارش شده است.
«آرون شیسلی» مسئول برگزاری انتخابات در شهر «باتلر» ایالت پنسیلوانیا، عصر دیروز اعلام کرد، تعداد نامعلومی از ورقههای رای، که قرار بود به رأی دهندگان احتمالی تحویل داده شود، مفقود شدهاند.
شیسلی گفته است، بیش از 10 هزار تماس از طرف مردم داشته که به دنبال اطلاعات درباره برگههای رای هستند.
گم شدن آرای باتلر در حالی است که ایالت پنسیلوانیا از اهمیت زیادی در تعیین سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دارد؛ سال 2016 نیز ترامپ خیلی از بیشتر «هیلاری کلینتون» در شهر باتلر رای آورده بود.در این شهر، 66 درصد آراء به ترامپ و 29 درصد نیز به کلینتون داده شده بود.
سایر رویدادها
*گفته شده است ارزش قمار و شرط بندی بر سر پیروزی ترامپ و بایدن، به بیش از یک میلیارد دلار رسیده است.
*باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا، جهت جمعآوری رای برای بایدن، به خانههای مردم نیز رجوع کرده است.
ترامپ در سودای معجزه 2016
این حرف به این معنا که نتیجه انتخابات آمریکا تأثیری در سیاستهای راهبردی ما در پیگیری اهداف انقلاب اسلامی ندارد و هیچیک از هدفهای ما را تغییر نمیدهد، حرف درستی است؛ ولی نمیتوان گفت تأثیری در وضع داخلی ما و برخی سیاستهای کوتاهمدت و بهاصطلاح تاکتیکهای ما ندارد. اگر ترامپ انتخاب شود، کار سختتر میشود؛ اما اگر بایدن پیروز انتخابات آمریکا باشد، فضا قدری تغییر میکند؛ گرچه او هم موانع زیادی برای لغو تحریمهایی که ترامپ برقرار کرده، پیشرو دارد؛ زیرا ترامپ بسیاری از تحریمهای ایران را زیرمجموعه حقوق بشر و مبارزه با تروریسم قرار داده است که لغو آنها نیاز به تأیید کنگره دارد و اگر کنگره تأیید نکند، امکان لغو آنها وجود ندارد. اگر اکثریت نمایندگان سنا جمهوریخواه باشند، تأیید سنا و در نتیجه کنگره حاصل نمیشود. از سوی دیگر، اگر تصمیم آقای بایدن بازگشت به برجام است، شرط اولیه ما لغو همه آن تحریمهاست و او برای لغو آنها با چنین موانعی روبهرو است؛ اما بههرحال اگر بایدن رئیسجمهور شود، بهطور طبیعی و بر اثر عوامل روانی، گشایشی برای ما ایجاد میشود. به نظر من موضع ایران باید چنین باشد که ابتدا همه تحریمهایی که ترامپ برقرار کرده است، لغو شده و شرایط مانند آنچه پیش از ترامپ وجود داشت، شود و بعد از آن آمریکا به برجام بدون هرگونه تغییری بازگردد و پس از این مراحل، اگر آنها اصرار به مذاکره داشته باشند، شخصا معتقدم مذاکره با آنها در آن شرایط درباره منطقه و نه مسائل موشکی مشکلی ندارد. موضع ما در منطقه، آزادی فلسطین و خروج نیروهای آمریکا از منطقه است و این موضع هیچوقت تغییر نمیکند. با تکیه بر چنین اصلی، ایرادی ندارد درباره مسائلی همچون سوریه، عراق و یمن گفتوگو صورت گیرد. البته همه اینها بستگی به تصمیم کل نظام دارد.
تأثیر نتیجه انتخابات آمریکا بر انتخابات ایران در سال آینده را چگونه ارزیابی میکنید؟
اگر ترامپ انتخاب شود و همین راهش را دنبال کند و مشکلات ما هم پابرجا باشد، فضای سرد سیاسی ادامه مییابد و کاهش چشمگیر حضور مردم در انتخابات مجلس تکرار میشود. بخشی از مردم به این نتیجه رسیدهاند که انتخاب ما تأثیری بر وضعیت کنونی ندارد و به همین دلیل مشارکت پایین خواهد بود؛ اما اگر بایدن پیروز شود، فکر میکنم با توجه به اینکه گشایش هرچند اندکی در وضع اقتصادی ایجاد میشود و حداقل شرایط سختتر نمیشود و مقداری تأثیر برجام احساس خواهد شد، مردم به بهبود وضع معیشت خود امیدوار میشوند و مشارکت بیشتری در انتخابات سال آینده خواهند داشت و اگر مشارکت بالا باشد و قشر خاکستری وارد انتخابات بشوند، طبعا تندروها رأی نمیآورند و فرد معتدلی رأی میآورد. البته ما نباید مسیر کلی خود را متأثر از انتخابات آمریکا بدانیم؛ اما به هر حال انتخابات این کشور بر همه دنیا و بهخصوص ایران تأثیر میگذارد.
نیروهای رادیکال همیشه نسبت به مذاکره با غربیها به سختی انتقاد کردهاند. اگر بایدن رئیسجمهور آمریکا شود، آیا شاهد چنین مقاومتهایی از داخل خواهیم بود؟
به نظر من، چون مردم با همه وجود خود سختیهای تحریمها را احساس کردهاند و اگر بایدن رئیسجمهور آمریکا شود میزان فشارها حداقل افزایش نمییابد و امیدی برای مردم ایجاد میشود، تندرویها خیلی مؤثر نخواهد بود و مردم تندرویها را نمیپذیرند و به دنبال ایجاد گشایشی در وضع زندگیشان خواهند بود. بنابراین خطر تندروها جدی نیست و اگر دولت آینده ایران هم یک دولت معتدل باشد، نمیتوانند کار مؤثری انجام دهند.
در صورت پیروزی ترامپ، نیروهای اصلاحطلب میتوانند با بهرهگیری از گفتمان مذاکره- مقابله در انتخابات به توفیقی دست یابند؟
مهمترین نکته این است که مردم از ناامیدی خارج شوند. مردم به اینجا رسیدهاند که نمیشود با انتخابات تغییری ایجاد کرد. اگر همین روحیه در مردم باقی بماند، قاعدتا مشارکت پایین خواهد بود و فرد معتدلی پیروز انتخابات نخواهد شد؛ اما اگر این ناامیدی از بین برود و مردم احساس کنند راهی برای اصلاح امور باز شده و باید ادامه پیدا کند، وارد میدان میشوند و نتیجه انتخابات را تغییر میدهند.
در صورت پیروزی ترامپ، چقدر گزینه جنگ را محتمل میدانید؟
از آنجا که ترامپ فردی نامتعادل و غیرقابل پیشبینی است، هر دو احتمال وجود دارد؛ هم ممکن است ناگهان تصمیمی خلاف سیاستهای امروزش بگیرد و بهبودی برای اقتصاد ایران حاصل شود و هم ممکن است مشکلات جدیدی ایجاد کند و حتی به جنگ برسیم.
درصورتیکه یک دولت رادیکال در ایران روی کار بیاید و از آن سو ترامپ رئیسجمهور شود، چقدر این همسویی در تندروی، میزان تنش موجود میان دو کشور را بالا میبرد و ایران و آمریکا را به جنگ نزدیک میکند؟
احتمال آن ناچیز است. اتفاقا دولتهای تندرو بیشتر مایل به مذاکره با آمریکا و قهرمانسازی از خود هستند. در دولت دهم شاهد این پدیده و نامهنگاریها به رئیسجمهور آمریکا بودیم، ولی مقام معظم رهبری صلاح دیدند مذاکره به دولت بعد موکول شود.
بهعنوان سؤال پایانی، بفرمایید با همه اینها آیا این امکان وجود دارد که اصلاحطلبان باز هم با سیاست ائتلافی مانند آنچه در دو انتخابات ریاستجمهوری سالهای 92 و 96 دیدیم، وارد انتخابات 1400 شوند؟
با توجه به اینکه براساس رفتار گذشته شورای نگهبان این شورا صلاحیت نامزدهای اصلاحطلب را رد میکند، اصلاحطلبان چارهای جز این ندارند که از نامزد معتدل حمایت کنند؛ زیرا تحریم انتخابات آثار خوبی ندارد.
هواداران ترامپ و بایدن به جان هم افتادند
وضعیت در خیابان شهرهای بزرگ آمریکا، مثل واشنگتن، نیویورک، لس آنجلس، فیلادلفیا و پورتلند شدیدا مشتنج گزارش شده است.
کیهان نوشت: بر اساس گزارشهای تصویری، طرفداران و مخالفان هر یک از نامزدها با خشم و نفرت به جان هم افتادند و نیروهای امنیتی نیز برای سرکوب تظاهرکنندگان، وارد عمل شدند.
عصر دیروز شبکه فاکس نیوز اعلام کرد که طبق نظرسنجیها، حدود 75 درصد مردم آمریکا منتظر وقوع یک جنگ داخلی پس از برگزاری انتخابات هستند.
«دالاس نیوز» نیز گزارش داد، مردم در مورد اتفاقات پس از انتخابات، نگران بوده و با سوء ظن به یکدیگر مینگرند. پیش از این نیز نشریه «فارین پالیسی» از احتمال وقوع جنگ داخلی در آمریکای پس از انتخابات خبر داده بود.
اداره پلیس شهر «بورلی هیلز» کالیفرنیا اعلام کرد، شماری از مخالفان ترامپ به تجمع حامیان او در این شهر حملهور شدند و این مسئله، سبب ایجاد درگیریهایی میان آنها شد.
نیروهای پلیس ضد شورش مقابل معترضانی قرار گرفتند که به تجمع حامیان ترامپ نزدیک میشدند. در این میان، ترامپ و بایدن هم علیه یکدیگر خط و نشان میکشند و فضا را بیش از پیش ملتهب میکنند.
ترامپ با تاکید مداوم بر این مسئله که رایگیری پستی مستعد تقلب است، به تازگی استدلال کرد که تنها نتایجی که در شب انتخابات به دست آمده است، باید شمارش شوند.
کمپین او هم به دنبال محدود کردن رایگیری غیابی است.بایدن در گردهمایی میشیگان گفت: اهمیتی نمیدهم که چقدر ترامپ تقلا میکند. او نمیتواند هیچ کاری برای متوقف کردن مردم این کشور از رای دادن در تعداد بالا انجام دهد و این دموکراسی را بگیرد. آمریکا از هرج و مرج دولت ترامپ خسته است.
ترامپ در تجمع« نیوتاون» پنسیلوانیا، رقیب دموکراتش را بابت انتقاد از وضعیت مبارزه با کووید-۱۹، مورد تمسخر قرارداد وگفت: حرفهای دیروز بایدن را شنیدم، همه آنچه او در موردش حرف میزند، کووید و کووید است. او حرف دیگری برای گفتن ندارد.
بایدن هم در آخرین استدلالهایش، ترامپ را به قلدری متهم کرد و فقدان استراتژی او برای مقابله با این پاندمی را به باد انتقاد گرفت. بایدن گفت: وقت آن است که ترامپ ساکها را ببندد و راهی خانه شود. ما از این هرج و مرج، توئیتها، عصبانیتها، ناکامیها، و سلب مسئولیتها خسته شدهایم.
همزمان گزارش شدکه پلیس در شهر «گراهام» ایالت کارولینای شمالی برای سرکوب کسانی که علیه نژادپرستی تظاهرات میکردند، از گاز اشکآور استفاده کرده است. در این تظاهرات، دستکم ۱۲ تن بازداشت شدند.
آخرین وضعیت ترامپ و بایدن
طبق آخرین نظرسنجیها، بایدن چیزی بیش از 51 درصد آراء را به خود اختصاص خواهد داد و سهم ترامپ نیز از آراء، حدود 43 در صد پیشبینی شده است.
با این حال، وضعیت ترامپ در سه ایالت سرنوشت ساز فلوریدا، آیووا و پنسیلوانیا از بایدن بهتر گزارش شده است.
«آرون شیسلی» مسئول برگزاری انتخابات در شهر «باتلر» ایالت پنسیلوانیا، عصر دیروز اعلام کرد، تعداد نامعلومی از ورقههای رای، که قرار بود به رأی دهندگان احتمالی تحویل داده شود، مفقود شدهاند.
شیسلی گفته است، بیش از 10 هزار تماس از طرف مردم داشته که به دنبال اطلاعات درباره برگههای رای هستند.
گم شدن آرای باتلر در حالی است که ایالت پنسیلوانیا از اهمیت زیادی در تعیین سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دارد؛ سال 2016 نیز ترامپ خیلی از بیشتر «هیلاری کلینتون» در شهر باتلر رای آورده بود.در این شهر، 66 درصد آراء به ترامپ و 29 درصد نیز به کلینتون داده شده بود.
سایر رویدادها
*گفته شده است ارزش قمار و شرط بندی بر سر پیروزی ترامپ و بایدن، به بیش از یک میلیارد دلار رسیده است.
*باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا، جهت جمعآوری رای برای بایدن، به خانههای مردم نیز رجوع کرده است.
ترامپ در سودای معجزه 2016
یک روز مانده به انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، همه نظرسنجیها از پیروزی «جو بایدن» دموکرات حکایت میکند؛ اما «دونالد ترامپ»، رئیسجمهوری آمریکا که نمیخواهد تنها یک دوره در کاخ سفید اقامت کند، به معجزه انتخابات 2016 و هواداران خجالتی خود و رأیدهندگان مردد چشم دوخته و حتی کابینه دوم خود را هم تعیین کرده است. واقعیت این است که اما و اگرهایی باید دست به دست هم دهند تا ترامپ جمهوریخواه همچنان رئیسجمهور آمریکا باقی بماند؛ اما و اگرهایی که تحقق آنها چندان دور از ذهن نیست؛ پیروزی در ایالتهای کمربند آفتاب (ایالتهای جنوبی) و پنسیلوانیا میتواند دوره ریاستجمهوری ترامپ را چهار سال دیگر تمدید کند. این اتفاق در سال 2016 با وجود نظرسنجیهایی که به سود «هیلاری کلینتون»، نامزد دموکراتها بود، به سود ترامپ رخ داد. در انتخابات امسال استقبال از رأیگیری زودهنگام فراتر از انتظار بود و نزدیک به صد میلیون آمریکایی تاکنون رأی دادهاند؛ درحالیکه کل آرای انتخابات سال 2016 رقمی حدود 140 میلیون رأی بود. شاید بهطور سنتی بتوان گفت معمولا رأیدهندگان دموکرات در رأیگیری زودهنگام و پستی شرکت میکنند، اما آمارها نشان میدهد که جمهوریخواهان زیادی قبل از روز انتخابات ثبتنام کردهاند. این موج ورود جمهوریخواهان به انتخابات و آرای خاموش و مردد میتواند عدم اطمینان به نتیجه انتخابات را حتی از سال 2016 نیز بیشتر کند. مشارکت احتمالی حامیان ترامپ در روز انتخابات میتواند برگ برنده ترامپ و جمهوریخواهان در لحظه آخر باشد و تصور حضور رأیدهندگان سیاهپوست و لاتینتبار به سود ترامپ، کابوس جو بایدن را رقم خواهد زد. استراتژیستهای جمهوریخواه عقیده دارند ترامپ برای پیروزی در انتخابات نیاز مبرمی به پیروزی در ایالتهای جنوبی دارد و برای محققشدن چنین اتفاقی باید با موج قرمز در روز انتخابات، استقبال درخور توجه رأیدهندگان دموکرات در رأیگیری زودهنگام را شکست داد. ترامپ برای تحقق این معجزه چندان ناامید نیست و اعضای دولت دوم خود را هم تعیین کرده است. روز گذشته رسانههای آمریکا گزارش دادند دولت احتمالی دوم ترامپ با زلزلهای اساسی بر سر کار میآید و تمام مقامهای بهداشتی و امنیتی که در چهار سال اخیر در برابر ماجراجوییهای ترامپ ایستادگی کردند، جایی در دولت دوم نخواهند داشت. در آن سو نیز جو بایدن که ظاهرا وضعیت بسیار بهتری از هیلاری کلینتون در سال 2016 دارد، در آخرین تلاش خود باراک اوباما را مجاب کرد تا تنها یک بار در کمپین انتخاباتیاش در میشیگان حضور یابد تا محبوبیتش بتواند ورق را به سود بایدن برگرداند. هفت ایالت نقشی تعیینکننده در نتیجه انتخابات امسال دارند.
فلوریدا تعداد آرای الکترال: 29
ایالت فلوریدا، سنتیترین میدان نبرد نامزدهای دموکرات و جمهوریخواه محسوب میشود. 20 سال پیش فلوریدا تعیینکننده برنده رقابت «جورج دبلیو بوش» فرماندار تگزاس و «ال گور» معاون «بیل کلینتون» رئیسجمهوری وقت آمریکا بود و بوش جمهوریخواه در رقابتی نزدیک توانست با رأی دادگاه رقیب خود را شکست داده و راهی کاخ سفید شود. در سالهای 2008 و 2012 «باراک اوباما» رئیسجمهوری سابق آمریکا با اختلاف اندکی رقبای خود را در این ایالت شکست داد؛ اما در سال 2016 دونالد ترامپ بهسختی با اختلاف 113 هزار رأی و حدود 1.2 درصد برتری «هیلاری کلینتون» رقیب دموکراتش را در فلوریدا مغلوب کرد تا باز هم رنگ ایالت فلوریدا قرمز شود. جالب اینکه هیلاری کلینتون تا سه روز قبل انتخابات با 1.2 درصد اختلاف جلوتر از ترامپ بود.
در انتخابات امسال هم فلوریدا نقش سنتی و تعیینکننده خود را ایفا خواهد کرد. میانگین نظرسنجیهای انجامشده حاکی از برتری حدود دودرصدی بایدن بر ترامپ است که فاصله درخورتوجهی نیست. در نظرسنجی مؤسسات محافظهکار مثل «راسموسن» و «ترافالگار» هم ترامپ سه درصد از رقیب دموکراتش جلوتر است. این نظرسنجی برای ترامپ بسیار مطلوب است و میتواند نشاندهنده این باشد که «رأیدهندگان خجالتی» (اصطلاحی که به آن دسته از حامیان ترامپ اشاره دارد که در نظرسنجیها نمیگویند از او حمایت میکنند) ممکن است در آخرین لحظه ورق را در این ایالت جنوبی برگرداند.لاتینتبارهایی که یا خودشان یا نسل قبلی آنها از رژیمهای سوسیالیستی و کمونیستی ونزوئلا و کوبا گریختهاند، اغلب در این ایالت سکونت دارند و 47 درصد آنها گفتهاند که از ترامپ حمایت میکنند. این گروه نقشی تعیینکننده در تعیین برنده انتخابات امسال ایفا میکنند.
میانگین نظرسنجیها: بایدن 48.7 – ترامپ 46.9
اعلام نتیجه: به دلیل تعداد زیاد آرای زودهنگام در هفتههای اخیر و عدم پذیرش آرای پستی پس از روز انتخابات، به طور معمول نتیجه انتخابات فلوریدا به فاصله چند ساعت پس از پایان انتخابات مشخص میشود؛ مگر آنکه رقابت بسیار نزدیک باشد.
آریزونا تعداد آرای الکترال: 11
آریزونا دهههاست که در انتخابات ریاستجمهوری از جمهوریخواهان حمایت میکند. از سال 1952 تاکنون تنها بیل کلینتون بود که در سال 1996 توانست رأی این ایالت را به دست بیاورد؛ اما ترامپ چهار سال پیش تنها با 91 هزار رأی بیشتر و 3.6 درصد برتری بر هیلاری کلینتون توانست این ایالت را همچنان قرمز نگه دارد. سوءمدیریت دولت ترامپ در بحران کرونا باعث شده تا جو بایدن مانند فلوریدا امیدوار باشد در این ایالت هم به برتری دست یابد؛ اما امید جمهوریخواهان به 145 هزار رأی محافظهکاران این ایالت است که سلاح مخفی آنها محسوب میشود و در انتخابات 2016 به ترامپ رأی ندادند. در سال 2016 حدود 75 هزار نفر در مناطقی با اکثریت مسیحی انجیلی، کاتولیک و مورمون در انتخابات کنگره شرکت کردند؛ اما حاضر نشدند به ترامپ رأی دهند. جمهوریخواهان امیدوارند این 75 هزار نفر و همچنین 70هزارنفری که چهار سال قبل به نامزد حزب «لیبرترین» رأی دادند، این بار به سود ترامپ به میدان بیایند. بایدن در 13 نظرسنجی از 16 نظرسنجی این ایالت برتری داشته و نظرسنجیهای مؤسسات محافظهکار مانند راسموسن و ترافالگار از صدرنشینی ترامپ حکایت میکنند؛ اما در تمام نظرسنجیهای این ایالت اختلاف بایدن و ترامپ به اندازهای ناچیز است که نمیتوان از قبل حاشیه امنی برای پیروزی هیچکدام در نظر گرفت.
میانگین نظرسنجیها: بایدن: 48.9 – ترامپ: 45.7
اعلام نتیجه: بخش زیادی از آرا بعد از پایان انتخابات مشخص میشوند؛ اما اعلام نتیجه کامل چند روز طول میکشد. نتایج آرای زودهنگام و غیابی هم در همان روز انتخابات مشخص میشود. اگر رقابت نزدیک باشد، اعلام نتیجه نهایی تا جمعه طول میکشد.
کارولینای شمالی تعداد آرای الکترال: 15
رقابت در کارولینای شمالی بین نامزدهای دموکرات و جمهوریخواه همواره نزدیک و سرنوشتساز بوده است. اوباما در سال ۲۰۰۸ با برتری ناچیزی توانست «جان مککین» جمهوریخواه را در این ایالت شکست دهد و ریاستجمهوری خود را قطعی کند؛ اما چهار سال بعد، «میت رامنی» نامزد جمهوریخواه توانست با حدود دو درصد آرا باراک اوباما را شکست دهد؛ اما این مانع پیروزی مجدد اوباما نشد. نظرسنجیها در آستانه انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۱۶ نشان میداد که ترامپ با حدود 0.8درصد از هیلاری کلینتون پیش است. در نهایت ترامپ با 173 هزار رأی بیشتر و 3.6 درصد برتری توانست این ایالت را از آنِ خود کند. میانگین نظرسنجیها در روزهای اخیر از برتری خفیف بایدن بر ترامپ حکایت میکند؛ اما حاشیه امنی برای پیروزی نامزد دموکراتها وجود ندارد. از ماه مارس تا سپتامبر امسال حدود 84 هزار نفر به رأیدهندگان جمهوریخواه در این ایالت افزوده شده و این آمار برای دموکراتها در همین زمان کمتر از نصف بوده است.
میانگین نظرسنجیها: بایدن : 49.2 – ترامپ : 46.6
اعلام نتیجه: تخمین زده میشود که نتیجه حدود 80 درصد آرا ازجمله آرای زودهنگام و غیابی بلافاصله پس از پایان رأیگیری مشخص شود و شاید رعایت مسائل بهداشتی به دلیل شیوع کرونا باعث کمی تأخیر در اعلام نتیجه این ایالت شود. براساس قوانین ایالت کارولینای شمالی آرای پستی که تا 12 نوامبر ارسال شود، معتبر خواهد بود؛ بنابراین نتیجه دقیق 9 روز بعد از انتخابات مشخص میشود.
پنسیلوانیا تعداد آرای الکترال: 20
چهار سال پیش ترامپ اولین نامزد جمهوریخواه بعد از جورج بوش پدر در سال 1988 بود که توانست در پنسیلوانیا پیروز شود. برتری ترامپ بر هیلاری کلینتون با کمتر از 50 هزار رأی بیشتر و با اختلافی حدود یک درصد به دست آمد؛ اما نقشی مهم در پیروزی نهایی نامزد جمهوریخواهان داشت. بایدن برای پیروزی در این ایالت انگیزه شخصی هم دارد. چند سال از دوران نوجوانی خود را در این ایالت سپری کرد و در مدت نزدیک به چهار دهه حضور در سنا بهعنوان سناتور ایالت «دلاور» به او لقب سناتور سوم ایالت پنسیلوانیا داده بودند.سالمندان نقشی مهم در آرای این ایالت دارند و همهگیری کرونا بزرگترین نگرانی آنها محسوب میشود و عملکرد ترامپ هم در این زمینه تردیدهای زیادی ایجاد کرده است. محبوبیت ترامپ در میان این قشر حدود 18 درصد افت کرده و این میتواند به قیمت شکست ترامپ در پنسیلوانیا تمام شود. بایدن در میان رأیدهندگان 65 سال به بالا در این ایالت برتری حدود 9درصدی بر ترامپ دارد؛ اما ترامپ امیدوار است سیاهپوستان پنسیلوانیا که در چهار سال اخیر از وضعیت اقتصادی خود راضی بودند، به سود او ورق را برگردانند.
میانگین نظرسنجیها: بایدن: 49.9 – ترامپ: 45
اعلام نتیجه: به زمان نیاز دارد و اولین نتایج چهارشنبه صبح مشخص میشود. انتظار میرود حدود نیمی از رأیدهندگان این ایالت به صورت غیابی رأی دهند و این آرا زودتر از صبح سوم نوامبر خوانده نمیشوند. مقامهای ایالتی انتظار دارند تا صبح جمعه اکثریت آرا شمارش شوند. فرصت نهایی برای شمارش آرا در این ایالت 23 نوامبر است.
ویسکانسین تعداد آرای الکترال: 10
ویسکانسین هم مانند پنسیلوانیا ایالتی بود که ترامپ با پیروزی در آن در سال 2016 به سلطه 25ساله دموکراتها در آن پایان داد. در آن انتخابات 23 هزار رأیدهنده مردد به سود ترامپ وارد میدان شدند تا هیلاری کلینتون نتواند مانند همسرش در این ایالت پیروز شود. نیروی کار سفیدپوست بخش درخورتوجهی از این ایالت را در بر میگیرد و بههمیندلیل در ماههای گذشته دموکراتها امید چندانی به ویسکانسین نداشتند؛ اما بهتازگی وضعیت تغییر کرده است؛ اما ترامپ در ویسکانسین ازجمله در حومه شهرها وضعیت مناسبی ندارد. موج جدید ویروس کرونا که این ایالت را هم تحت تأثیر قرار داده، میتواند کاملا به ضرر ترامپ عمل کند. نظرسنجیها نشان میدهد که حدود شش درصد رأیدهندگان هنوز درباره انتخاب خود تردید دارند. شاید مانند 2016 امید ترامپ به این رأیدهندگان مردد باشد.
میانگین نظرسنجیها: بایدن: 52 – ترامپ: 43
اعلام نتیجه: انتظار میرود تا صبح چهارشنبه نتایج مشخص شود.
میشیگان تعداد آرای الکترال: 16
دموکراتها به مدت 25 سال حاکم این ایالت در انتخابات ریاستجمهوری بودند و ترامپ در سال 2016 این پایگاه دموکراتها را هم با 11 هزار رأی بیشتر از هیلاری کلینتون فتح کرد؛ اما شرایط در مقایسه با چهار سال قبل تغییر کرده است. نیروی کار سفیدپوست در میشیگان که عمدهترین حامیان ترامپ محسوب میشدند، دیگر مثل چهار سال قبل حامی ترامپ نیستند و از طرف دیگر سیاهپوستانی که در سال 2016 مشارکت درخورتوجهی در میشیگان نداشتند، دوباره برای شرکت در انتخابات اشتیاق دارند. چهار سال پیش هیلاری کلینتون نتوانست رأیدهندگان سیاهپوست را برای رأیدادن به خود مجاب کند و تعداد آرایش در میان این گروه در مقایسه با باراک اوباما حدود 12 درصد کاهش را نشان میداد. بایدن روز شنبه با حضور باراک اوباما کمپین انتخاباتی در این ایالت برگزار کرد تا شاید رأیدهندگان مردد بیشتری که شامل سیاهپوستان هم میشود، به سود دموکراتها به میدان بیایند و خیالش از فتح میشیگان راحت شود؛ اما نظرسنجیها نشان میدهد که الزاما تمام سیاهپوستان این ایالت حامی بایدن نیستند و ترامپ محبوبیتی 18درصدی میان آنها دارد.
میانگین نظرسنجیها: بایدن: 51.5 درصد- ترامپ: 42.5 درصد
اعلام نتیجه: احتمالا تا روز جمعه نتیجه نهایی آرای این ایالت مشخص میشود.
مینهسوتا
این ایالت کمترین نظرسنجیها را برگزار کرده و شاید علامت سؤال بزرگی درباره نتیجه انتخابات این ایالت وجود داشته باشد. در معدود نظرسنجیهای انجامشده بین 10 تا 13 درصد رأیدهندگان اعلام کردهاند که هنوز تصمیم نگرفتهاند و این امر میتواند هر دو حزب را نگران کند. «ریچارد نیکسون» در سال 1972 آخرین جمهوریخواهی بود که در این ایالت پیروز شد. در انتخابات کنگره هم از سال 2006 هیچ جمهوریخواهی از این ایالت راهی کنگره نشده است. اما چهار سال پیش ترامپ درحالیکه هیچ کمپینی در مینهسوتا نداشت، در رقابتی نزدیک با اختلاف 45 هزار رأی به هیلاری کلینتون باخت؛ اما در یک سال اخیر جمهوریخواهان تلاش کردهاند تا این ایالت را از سلطه دموکراتها خارج و ساکنان حومه شهرها را برای رأیدادن به ترامپ ترغیب کنند. مینهسوتا در ماههای اخیر شاهد شورشها و ناآرامیهای پس از قتل «جورج فلوید» بوده و ترامپ نامزدی است که در مخالفت با این شورشها گفته از نظم و قانون حمایت میکند. با اینکه میانگین آخرین نظرسنجیها از برتری بایدن حکایت میکند؛ اما ترامپ در حال کاهش فاصله است.
میانگین نظرسنجیها: بایدن: 51.2 درصد – ترامپ: 42.3 درصد
اعلام نتیجه: با وجود رقابت نزدیک انتظار میرود بخش درخورتوجهی از نتیجه در همان ساعات اولیه پس از رأیگیری یا نهایتا تا روز چهارشنبه مشخص شود.