جزييات برنامه دولت براي يارانه نان اعلام شد
تغییر یارانه آراد به صورت پلکانی و تدریجی اعمال شود / ادعای قاچاق آرد بیشتر شبیه توجیه است / روزانه 250 گرم نان يارانهاي
18 ارديبهشت 1401 ساعت 12:00
یک کارشناس اقتصادی اظهار داشت: چرا اعلام نمیکنند 3 میلیون تن قاچاق آرد و گندم به چه صورتی انجام شده است و با چند کامیون و در کدام منطقه مرزی؟ آیا کولبران امکان این میزان قاچاق را دارند و مگر در کشور چقدر الاغ وجود دارد که این میزان قاچاق از طریق الاغها و از مرزهای غیرقانونی انجام شود.
یک کارشناس اقتصادی اظهار داشت: چرا اعلام نمیکنند 3 میلیون تن قاچاق آرد و گندم به چه صورتی انجام شده است و با چند کامیون و در کدام منطقه مرزی؟ آیا کولبران امکان این میزان قاچاق را دارند و مگر در کشور چقدر الاغ وجود دارد که این میزان قاچاق از طریق الاغها و از مرزهای غیرقانونی انجام شود.
مرتضی عزتی درباره اقدامات دولت نسبت به حذف یارانه گندم برای برخی از مواد غذایی اظهار داشت: با توجه به اظهارات ضد و نقیض مسئولان دستگاههای مختلف اجرایی، مشخص است که هنوز برنامه دولت درباره این سیاستگذاری و تصمیم، روشن نیست. یک روز اعلام میکنند یارانه نان حذف میشود و هزینه مابهالتفاوت آن را به حساب مردم واریز میکنیم، روز دیگر سیاستهای خود را تغییر میدهند و اعلام میکنند این یارانه به حساب نانواییها واریز خواهد شد، روز دیگر اعلام میکنند قرار نیست یارانه آرد تغییری کند.
وی با بیان اینکه این برنامههای متناقض دولت نشان میدهد که هنوز نحوه و شکل اجرای برنامههای درباره ارز 4200 تومانی مشخص نشده است، گفت: هر یک از شیوههای اجرای تغییر یارانه ارز ترجیحی تبعات خاص خود را دارد و یک نظام اقتصادی برای یک اجرای تصمیم باید تمام جوانب آن را بسنجد و بعد آن را اعلام کند.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه اظهارات ضد و نقیض مسئولان نشان میدهد که سیستم در تصمیمگیریهای اقتصادی به شدت مشکل دارد، اذعان کرد: این نحوه و اجرای تصمیمگیری برای اداره بیش از 80 میلیون نفر در عمل نمیتواند موفق شود.
عزتی افزود: دولت باید درباره نحوه تبدیل ارز 4200 تومانی به یارانه ریالی یا تبدیل آن به ارز بازار آزاد به یک اجماع نسبی با مشورت کارشناسان اقتصادی میرسید و بعد آن را به جامعه اعلام میکرد و همین اظهارات متناقض به شدت تبعات روانی در جامعه ایجاد میکند.
وی ادامه داد: برنامه دولت برای حذف ارز 4200 تومانی در همین نقطه شروع بسیار تنشزا بوده و به شدت برای مردم و فعالان اقتصادی مشکل و تنش ایجاد کرده است.
این کارشناس اقتصادی بیان کرد: پرداخت یارانه گندم و نان شاید یک احساس رضایت ظاهری برای مردم ایجاد کند اما این نحوه اجرا هم تبعات و فسادی را در اقتصاد خواهد داشت.
عزتی تاکید کرد: معتقدم دولت هنوز به جمعبندی کامل درباره نحوه و اجرای سیاست حذف ارز 4200 تومانی نرسیده و به همین دلیل است که هر مسئولی درباره آن موضوع متفاوتی را عنوان میکند اما آنچه که تمام مسئولان درباره حذف یارانه گندم اعلام کردند این بوده که مردم مانند روال سابق نان میخرند و قرار نیست تغییری در قیمت نان ایجاد شود. اگر این ادعا درست بود اساساً چرا این التهاب در جامعه ایجاد شد و مردم را نگران نان شب خود کردند. بنابراین مشخص است که مشکلی وجود دارد یا عدهای به دنبال ایجاد التهاب در بین مردم به ویژه طبقات پایین هستند و دولت هم متوجه این اقدامات عامدانه نمیشود. در نهایت این نحوه تصمیمگیری برای مسائل اقتصادی کشور به شدت نگرانکننده است.
وی با تاکید بر اینکه در اقتصاد، افزایش قیمتها بین انبار کالا سرایتپذیر است، گفت: افزایش قیمت از کالایی به کالای دیگر و از بازاری به بازار دیگر منتقل میشود و افزایش چندبرابری قیمت ماکارونی به معنای افزایش نرخ تورم است. روزانه چند میلیارد تومان در بخش ماکارونی معاملات صورت میگیرد که این عدد در سال به چند هزار میلیارد تومان میرسد و حالا که قرار شده یک شبه قیمت ماکارونی 3 برابر شود قطعا نسبت به تولید ملی به معنای افزایش نرخ تورم است.
این کارشناس اقتصادی افزود: از سوی دیگر وقتی قیمت ماکارونی به یکباره 3 و یا 4 برابر میشود، مردم به سمت کالای جایگزین میروند و افزایش تقاضا برای کالای جایگزین باعث افزایش قیمت آن هم میشود. مگر میشود در یک رستوران قیمت ماکارونی افزایش پیدا کند و این افزایش قیمت یک نوع غذا بر روی سایر غذاها اثر نگذارد. باید توجه داشته باشیم که افزایش قیمت غذایی که جزو قوت غالب کارگران در کارخانجات محسوب میشود، هزینه تمام شده تولید را افزایش میدهد و این هزینه به طور مستقیم به هزینه نهایی محصول اضافه میشود.
عزتی با بیان اینکه افزایش قیمت ماکارونی به همین تناسب، واضح و روشن باعث افزایش سایر مواد خوراکی میشود، اظهار کرد: اگر دولت همین امروز یارانه افزایش قیمت آرد را به مردم بپردازد تکلیف سایر کالاهایی که به دلیل افزایش قیمت آرد گران شدهاند چیست؟ در این صورت مردم فقط یارانه افزایش قیمت گندم را دریافت کردند و این شامل سایر کالاها نمیشود.
وی با تاکید بر اینکه تبعات روانی حذف یارانه گندم در بین مردم به صورت روشن دیده میشود، اذعان کرد: امروز مردم نگران تامین غذاهای ساده مانند نان و ماکارونی هستند و این غذاها قوت غالب کارگران محسوب میشود و دولت با اجرای نادرست این سیاست باعث افزایش فشار روانی مردم شد به طوری که نه تنها فعالان اقتصادی بلکه مردم عام هم نمیتوانند برای یک ماه آینده خود برنامهریزی داشته باشند.
این کارشناس اقتصادی افزود: معتقدم عدهای در دولت به صورت ناآگاهانه یا آگاهانه و مغرضانه میخواهند التهابی در جامعه ایجاد کنند و دولت هم آنقدر درگیر روزمرگی شده که قدرت تشخیص اقدامات این جریان را ندارد و هر یک از این اجرای نادرست تصمیم حذف ارز 4200 تومانی آثار مخربی را در رفتار مردم ایجاد میکند.
عزتی با بیان اینکه خودکفایی در گندم ادعای اشتباهی بود، گفت: گندم محصول کشت دیمی است و در بازه زمانی کوتاه مدت به دلیل افزایش بارندگی در فصل بهار تولید گندم در کشور افزایش یافت بدون آنکه این افزایش تولید گندم حاصل دستاورد دولت باشد اما دولت گمان کرد در خودکفایی گندم موفق عمل کرده است. سالانه به طور متوسط حدود 10 میلیون تن گندم تولید میشود که اگر بارندگی افزایش پیدا کند، این عدد به 15 میلیون تن هم میرسد اما این افزایش تولید چیزی نیست که حاصل اقدام و برنامهریزی دولت باشد.
وی افزود: البته دولت با تغییر کشتهای آبی و یا افزایش قیمت خرید تضمینی گندم میتواند باعث افزایش تولید این محصول کشاورزی شود تا کشاورزان به جای کشت هندوانه به سمت گندم بروند اما معمولا دولتها به این موضوعات فکر نمیکنند و به دنبال ایجاد مزیت در این موضوع نیستند.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه دولت هر روز به دنبال یک سیاستگذاری جدید است که این خود باعث افزایش نابسامانیها میشود، توضیح داد: دولت برای حذف ارز ترجیحی گندم اعلام کرد که این اقدام در راستای کاهش با قاچاق آرد بوده در حالی که در تمام دنیا با نظارت دقیق بر روی مرزها، اعمال مجازات سنگین و یا نظارت منظم و ردیابی کالا با قاچاق مبارزه میکند. آنچه که دولت درباره قاچاق آرد گفت بیشتر شبیه به توجیه بود وگرنه امکان قاچاق 3 میلیون تن آرد و گندم وجود ندارد و کدام عقل سالمی میپذیرد که 3 میلیون تن قاچاق آرد و گندم در کشورمان انجام میشود!
عزتی تاکید کرد: چرا اعلام نمیکنند 3 میلیون تن قاچاق آرد و گندم به چه صورتی انجام شده؛ با چند کامیون و در کدام منطقه مرزی؟ آیا کولبران امکان این میزان قاچاق را دارند و مگر در کشور چقدر الاغ وجود دارد که این میزان قاچاق از طریق الاغها و از مرزهای غیرقانونی انجام شود.
وی اضافه کرد: دولت به دنبال حذف یارانه گندم بود و متاسفانه منطق و استدلال کافی در این باره نداشت.
این کارشناس اقتصادی درباره ادعای دولت مبنی بر افزایش قیمت جهانی گندم اذعان کرد: اساساً در اینجا بحث افزایش قیمت جهانی مطرح نیست بلکه دولت به دنبال تبدیل یارانه 4200 تومانی به ارز آزاد است اما نباید این سیاست به صورت یکباره و یک شبه به اجرا میرسید که منجر به التهاب جامعه شود.
به گزارش آرمان ملی آنلاین به نقل از ایلنا، عزتی با اشاره به راهکارهای منطقی برای تصمیمگیری درباره تغییر یارانه اظهار کرد: دولتها هیچگاه با ایجاد شوک در تغییر سیاستی موفق نبودند و تغییر یارانه باید به صورت مرور زمان، پلکانی و تدریجی اعمال میشد نه اینکه یک شبه اعلام کنند قیمت ماکارونی 4 برابر شده است! اگر افزایش قیمتها در طول 2 سال و به صورت پلکانی انجام میشد، چنین التهابی در جامعه مشاهده نمیشد.
روزانه 250 گرم نان يارانهاي
سه روز پس از جنجالهاي شكل گرفته بر سر رشد قيمت عجيب آرد براي نانواييهاي آزادپز، حالا جزييات تازهاي از برنامههاي جبراني دولت در حوزه يارانه نان منتشر شده است. توجيه اصلي اين اقدام آن بوده كه با توجه به حجم گسترده تخلف در حوزه توزيع آرد طي سالهاي گذشته تصميم دولت بر آن شد تا يارانه نان كه تا پيش از اين به گندم تعلق ميگرفت مستقيما به نانوايان پرداخت شود. بر اين اساس طي چند روز گذشته نانواييهاي استان زنجان به صورت پايلوت به كارتخوانهاي هوشمند تجهيز شدند و قرار بر اين است تا به ازاي تعداد نانهاي فروخته شده يارانه نان به نانوا تعلق گيرد و هيچ تغييري در حجم و قيمت نان خريداري شده نيز صورت نگيرد. آنطور كه مشخص شده، دولت به ازاي هر فرد 250 گرم در روز نان در نظر گرفته است. گفته ميشود كه مازاد بر اين نياز بايد به صورت آزاد پرداخت شود. در واقع فرد خريدار نان، تا 250 گرم در روز را با قيمت يارانهاي دريافت ميكند و بقيه را بايد به قيمت آزاد حساب كند. مسوولان بانك مركزي اعلام كردهاند خريد توسط كارتهاي بانكي انجام خواهد شد و بعد از مشخص شدن نواقص كار در استان زنجان اين طرح در ساير استانها اجرايي خواهد شد. در اين راستا مهران محرميان، معاون فناوريهاي نوين بانك مركزي روز گذشته اعلام كرده نيازي به كارت جديد و افتتاح حساب مجدد براي خريد يارانهاي نيست. به گفته محرميان در حال حاضر ۱۵۰۰ دستگاه پذيرنده (POS) در نانواييهاي استان زنجان براي اجراي اين طرح وجود دارد البته پيش از عيد در يكي از شهرستانها اين طرح به صورت آزمايشي اجرايي شد و در حال حاضر نيز عملياتي شده است. وي درخصوص نحوه تسويه با نانواييها نيز گفته است: به لحاظ تسويهاي كه با فرد نانوا انجام ميشود، تغييري نخواهيم داشت، به عبارت ديگر تسويه با فرد نانوا و كل مبلغي كه مقرر است به حساب وي واريز شود در همان سيكلهاي پايا كه در حال حاضر به صورت روزانه انجام ميشود و به همان روال قبلي صورت ميگيرد.
سازمان برنامه و بودجه در مورد طرح نان شفافسازي كند
سيد محمدرضا مرتضوي، رييس هياتمديره انجمن صنفي آردسازان ايران در واكنش به اخبار ضد و نقيضي كه در مورد پرداخت يارانه آرد طي روزهاي گذشته در رسانهها منتشر شد به «اعتماد» گفت: متاسفانه برخي افراد در اين مدت با حدس و گمان در مورد نحوه پرداخت يارانه آرد با رسانهها و مطبوعات مصاحبه كردهاند و يك روز گفته شد اين يارانه به حساب سرپرستان خانوار واريز ميشود و روز بعد گفتند به حساب نانواها واريز ميشود. اما هنوز نهاد اصلي اين طرح كه سازمان برنامه و بودجه است واكنشي در اين خصوص نداشته، اين در حالي است كه آقاي مسعود ميركاظمي بايد در اين خصوص شفافسازي كند و در مورد اصلاح سيستم آرد و نان و تغيير قيمت گندم در ايران و دنيا صحبت كند.
رييس هياتمديره انجمن صنفي آردسازان ايران با اشاره به اجراي طرح آزمايشي پرداخت يارانه آرد در استان زنجان نيز گفت: فرآيند ارايه يارانه آرد، به نانوايان تغيير پيدا خواهد كرد و بر مبناي فروش نان، يارانه آرد به نام حساب نانوايان واريز خواهد شد. تعدادي دستگاه پوز به نانواييهاي زنجان داده شده و زماني كه خريدار كارت بانكي خود را براي خريد نان ميكشد قيمت نان همانند گذشته محاسبه ميشود اما مابقي آن از سوي دولت به حساب نانوا واريز ميشود.
300 گرم گندم سهم روزانه هر ايراني
مرتضوي در ادامه با اشاره به سهميه ۲۵۰ گرمي نان نيز تصريح كرد: سهميه گندمي كه به خبازيها داده ميشود حدود 7 ميليون تن در سال است كه تقريبا در ماه حدود 600 هزار تن ميشود كه البته با احتساب بخش ماكاروني و نانهاي حجيم (فانتزي) اين رقم به 10 ميليون تن گندم ميرسد. در گذشته اينگونه محاسبه ميشد كه سهميه هر فرد ايراني يا سرانه مصرف در روز حدود 300 گرم گندم ميشد كه اگر اين 300 گرم را در 360 روز ضرب كنيد حدود 100 كيلوگرم در سال ميشود. رييس هياتمديره انجمن صنفي آردسازان ايران تصريح كرد: اينكه اين اقدام دولت چقدر درست يا غلط است، يارانه نان را چگونه قرار است تقسيم كنند، قيمتها در آينده آزاد ميشود يا خير يا اينكه همان منابع قبل را ميخواهند بين مردم به صورت يكسان تقسيم كنند يا اينكه تنها ميخواهند به دهكهاي خاصي بدهند، از جمله مواردي است كه دولت بايد آن را شفافسازي كند تا مردم از نحوه عملكرد دولت آگاه شوند.
ادعاي قاچاق 3 ميليون تن آرد را رد ميكنم
مرتضوي در واكنش به ادعاي قاچاق 3 ميليون تن آرد خاطرنشان كرد: بعيد به نظر ميرسد زيرا ظرفيت هر كاميون براي جابهجايي آرد 10 تن ميشود و اين ميزان آرد بايد با 300 هزار كاميون قاچاق شده شود و روزانه بايد 1000 كاميون آرد از مرزها خارج شوند و هيچكس هم جلوي اين ميزان قاچاق را نگيرد.
رييس هياتمديره انجمن صنفي آردسازان ايران در ادامه گفت: به اعتقاد بنده اين ارقام جز آمارسازي و دروغپراكني موضوع ديگري نيست، مصرف آرد صنف و صنعت و مصرف آرد خبازيها در كشور مشخص است به عنوان مثال 400 كيلو آرد سهميه يك واحد نانوايي است و اين سوال مطرح ميشود كه اين ميزان آرد قاچاق از كجا تامين شده است؟
مرتضوي تصريح كرد: دولت بايد براي سال 1401 حدود 120 هزار ميليارد تومان يارانه آرد گندم و نان پرداخت ميكرد كه توان پرداخت اين ميزان از يارانه را در اين شرايط ندارد و اين طرح نان را براي همين منظور كليد زده است.
رييس هياتمديره انجمن صنفي آردسازان ايران تصريح كرد: با توجه به منابع محدودي كه دولت براي اين منظور در اختيار دارد در حال حاضر اين روش (طرح نان) را در پيش گرفته است و مردم بايد بدانند راهحل بهتري براي اين موضوع نبود و به نفع مردم است و نبايد اخبار دروغ در اين خصوص منتشر شود.
بر اساس اين گزارش همچنان قيمت نان در نانواييهاي دولتي تغييري نكرده و قيمت انواع نان به اين شرح است: نان سنگك آزادپز ساده: ۵ هزار تومان، سنگك كنجدي آزادپز بر اساس سايز نان در برخي مناطق مياني تهران: ۷ تا ۱۰ هزار تومان، سنگك ساده با آرد دولتي: ۳ هزار تومان، نان تافتون: ۱,۵۰۰ تومان، لواش: ۵۰۰ تومان، بربري با آرد دولتي: ۳ هزار تومان، بربري آزادپز: ۵ هزار تومان، نان باگت (بسته به مناطق مختلف پايتخت): ۸ تا ۱۰ هزار تومان، پيراشكي: ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان، نان خرمايي (فانتزيپز): ۵ هزار تومان و نان نارگيلي: ۸ هزار تومان.
سرازیر شدن کیسههای آرد دولتی به فانتزی فروشان/ افزایش ۲.۵ تا ۳ برابری قیمت نان فانتزی
رئیس اتحادیه نانهای فانتزی گفت: تا یک ماه گذشته فاصله معناداری بین قیمت نان سنتی و فانتزی وجود نداشت اما در شرایط فعلی این فاصله قیمت بیشتر شده و قیمت نان فانتزی حدود 2.5 تا 3 برابر افزایش نرخ را تجربه کرده است.
محمد جواد کرمی با انتقاد از نحوه اجرای آزادسازی آرد صنف و صنعت، گفت: این شیوه آزادسازی باعث خواهد شد روند سرازیر کیسههای آرد از نانوایان سنتی به سمت نانوایان فانتزی تشدید شود.
وی ادامه داد: فرض را بر این بگیرد در یک محله چند نانوایایی اعم از سنتی و فانتزی فعالاند؛ نانوا فانتزی یک کیسه آرد را 640 هزار تومان خریداری میکند این در حالیست که نانوا سنتی همان کیسه آرد را 38 هزار تومان میخرد اینجا این پرسش مطرح است که آیا این امکان وجود دارد یک کیسه آرد 38 هزار تومانی 400 هزار تومان به نانوا فانتزی بفروش برسد؟ بدون تردید پاسخ مثبت است و این تفاوت قیمت واحد صنفی را مجاب میکند که اقدام به چنین کاری کند.
کرمی با بیان اینکه 80 درصد آرد با نرخ دولتی در نانوایان سنتی توزیع میشود، تصریح کرد: قیمت گندم نانوایان سنتی کیلویی 665 تومان و 900 تومان است این در حالیست گندم نانهای نیمه حجیم و حجیم و صنعتی از کیلویی 2 هزار و 700 تومان به کیلویی 16 هزار تومان ارتقا یافت در این شرایط فضای رقابتی از بین میرود.
این فعال صنفی با انتقاد از نحوه توزیع دستگاههای هوشمند یارانه نان در نانوایان، افزود: این شیوه پرداخت یارانه تکرار روند سابق است چراکه مردم به سمت نانوایانی که مجهز به این دستگاهها هستند، هدایت میشوند و رانت همچنان وجود دارد. به نظر من این دستگاههای پز باید به همه واحدهای نانوایی که مجوز دارند داده شود تا مردم حق انتخاب داشته باشند که نیاز خود را از واحدی که کیفیت بهتری دارد خریداری کنند.
کرمی با طرح این پرسش که چرا باید یارانه گندم نانوایی که آرد را رول میکند با نانوایی که آن را پهن میکند متفاوت باشد؟ ادامه داد: به نظر میرسد در اجرا این طرح نتوانست درست عملیاتی شود و در نهایت شکست خواهد خورد.
رئیس اتحادیه نانهای فانتزی با 9.5 برابر شدن قیمت آرد نانوایان حجیم، خاطر نشان کرد: در یک ماه گذشته فاصله معناداری بین قیمت نان سنتی و نان فانتزی وجود نداشت اما در شرایط فعلی این فاصله قیمت بیشتر شده است و قیمت نان فانتزی حدود 2.5 تا 3 برابر افزایش نرخ را تجربه کرده است.
به گفته وی؛ در حال حاضر اتحادیه کف قیمت را برای نانهای حجیم در نظر گرفتند چرا که مصرفکنندگان توانایی خرید نان با این نرخها را ندارند. اگر قیمت نان کنترل نشود واحدهای خرد از چرخه تولید به مرور زمان حذف خواهند شد.
به گزارش کبنا به نقل از ایلنا،کرمی با اشاره به افزایش هزینههای جانبی نانوایان سنتی، افزود: در شرایط فعلی اگر آرد بهصورت مجانی در اختیار نانوایان سنتی قرار داده شود باز هم کفاف هزینههای جانبی آنها از جمله هزینه کارگری، انرژی و .... نمیدهد از اینرو آنها نیز خواهان افزایش نرخ نان هستند.
کد مطلب: 447733