فانتزی دلاری شدن؛
آرژانتینیها هر دلاری که به دست میآورند را زیر تشک پنهان میکنند!
24 ارديبهشت 1402 ساعت 18:11
تورم سرسام آور و ارز کمیاب بار دیگر به بحث در مورد دامپینگ* پزو دامن زده است. حالا همگان در مورد چیزی صحبت میکنند که ۲۰ سال پیش شکست خورده است.
محدودیتهای ارزی و کاهش ارزش روزانه پزو واحد پول ملی آرژانتین، دلار امریکا را به یک وسواس در آرژانتین تبدیل کرده است. روزنامهها و ایستگاههای تلویزیونی در آرژانتین نرخ ارز را دقیقه به دقیقه رصد میکنند. ارز فروشان خیابانی اسکناسها را با تب و تاب مرتب میکنند. کاربران تیک تاک و یوتیوبرها ویدئوهایی را در مورد بهتر نگهداشتن اسکناسهای دلار منتشر میکنند. تمام آنان پس انداز خود را به دلار تبدیل کرده و اکنون معاملات املاک و مستغلات به دلار انجام میشود. حتی برای اجاره واحدهای کوچکتر نیز مالکان ارزهای با ارزشتری در مقایسه با پزو را طلب میکنند.
فرارو به نقل از ال پائیس نوشت، آرژانتین کشوری با دو ارز است. اکنون آرژانتینیها هر دلاری که به دست میآورند را زیر تشک پنهان میکنند. شش ماه پیش از انتخابات ریاست جمهوری آرژانتین یک پیام تبلیغاتی راست افراطی شعلههای نارضایتی را در آن کشور برافروخت: آیا اگر آرژانتین پزو را کنار گذاشته و کل اقتصادش را دلاری کند میتواند از بحران فعلی خارج شود؟
"خاویر میلی" سیاستمدار آرژانتیتی از حزب لیبرتارین به این پرسش پاسخ مثبت میدهد. میلی در نظرسنجیها در مقایسه با سایر نمایندگان و نامزدهای جناحهای محافظه کار مانند اعضای حزب حاکم پرونیست و راست میانه اقبال بیش تری کسب کرده است. او در کمتر از سه سال حضوری پر رنگ در برنامههای تلویزیونی داشته و در نظرسنجیهای انتخاباتی جهشی چشمگیر را نشان داده است.
میلی خواستار "سوزاندن" بانک مرکزی و "بردن اره برقی" به عرصه مخارج عمومی شده است. او خواستار ممنوعیت جدید سقط جنین و قانونی کردن فروش اعضای بدن است. به طور خلاصه، میلی آرژانتین را به بحث در مورد امکان دلاری کردن اقتصاد سوق داده است؛ حتی اگر سایر سیاستمداران با نظرش مخالف بوده و تقریبا ۶۰ درصد از افکار عمومی آرژانتین در نظرسنجیها نیز با این ایده مخالفت کرده باشند.
"جولیان زیکاری" اقتصاددان میگوید: "آرژانتین در موقعیتی قرار ندارد که دلاری سازی را انجام دهد، زیرا این امر مستلزم ذخایر دلاری بانک مرکزی است که آن را در اختیار ندارد. تلاش برای دلاری سازی اقتصاد باعث از بین رفتن کامل دستمزدها و حقوق بازنشستگی خواهد شد".
او که کتابی در مورد تاریخ بحرانهای اقتصادی آرژانتین نوشته میگوید دلاری سازی یک اقدام بسیار رادیکال و ناامیدکننده است که توسط "متعصبانی که فکر میکنند بهترین کار منفجر کردن همه چیز میباشد" پیشنهاد شده است.
خاور میلی در برنامه تلویزیونی از سه اقدام اقتصادی رادیکال حمایت کرده است: حذف بانک مرکزی، خصوصی سازی شرکتهای دولتی و تعدیل مالی که تولید ناخالص داخلی را ۱۳ رتبه کاهش میدهد. او معتقد است که در صورت نقد شدن تمامی داراییها و بدهیهای بانک مرکزی، فرآیند دلاری سازی مطابق با نرخ ارز بازار موازی (۴۶۹ پزو به ازای هر دلار در اوایل ماه مه) امکان پذیر خواهد بود. سایر اقتصاددانان از دولت، احزاب اپوزیسیون و سازمانهای مستقل کمتر نسبت به این ارزیابی خوش بین هستند و معتقدند دلاری شدن باعث تورم شدید شده و میتواند قیمت دلار را تا ۸ هزار پزو نیز افزایش دهد.
"امیلیانو لیبمن" اقتصاددان و پژوهشگر میگوید: "لجستیک دلاری شدن بسیار پیچیده خواهد بود. برای آغاز تمام پزوهای در گردش باید با مبلغ بسیار پایین دلاری خریداری شوند".
او معتقد نیست که دلاری شدن غیر ممکن است اگرچه تنها نمونه مشابه در تاریخ معاصر آرژانتین آسیب زا بود. در سال ۱۹۹۰ میلادی زمانی که تورم در آن کشور به ۲۳۱۴ درصد رسید یک طرح تبدیل پذیری دلار مطرح شد. دولت تحت ریاست "کارلوس منم" رژیم تبدیل پذیری را با بدهیهای خارجی و خصوصی سازی شرکتهای دولتی حفظ کرد، اما تا سال ۱۹۹۷ میلادی ابتکار عمل در حال شکست بود. رژیم تبدیل پذیری سرانجام در دسامبر ۲۰۰۱ میلادی در جریان بحران "کورالیتو" (نام غیررسمی اقدامات اقتصادی دولت) عملا غرق شد.
لیبمن میگوید: "بحث دلاری شدن به دلیل وضعیتی که آرژانتین با آن مواجه شده مطرح است که در واقع اصلا موضوع خوبی نیست. این غیرواقع بینانه است که تصور کنیم دلاری کردن یک راه حل جادویی است، زیرا هیچ ابزاری برای استفاده در شرایط نامساعد خارجی برای شما باقی نمیگذارد. برای مثال، اقتصاد دلاریزه شده نمیتواند در زمان تغییر نرخ ارز، خود را با دلار در حال سقوط سازگار سازد و صرفا از طریق رکود میتوان آن را تنظیم کرد. ما پیشتر موردی را پشت سر گذاشته ایم که نتوانست رژیم تبدیل پذیری را نجات دهد".
زیکاری با لحنی واضحتر سخن میگوید. او با اشاره به این که چگونه فدرال رزرو ایالات متحده از افزایش نرخ بهره برای مهار تورم و رسیدگی به بحرانهای بانکی استفاده میکند، میافزاید:"دلاری سازی یک هذیان است که در نهایت سبب تبدیل یک کشور به مستعمره کشوری دیگر میشود و در واقع آن کشور خواهد بود که سیاست پولی شما را مشخص میسازد. در آن صورت شما بدون سیاستگذاری نرخ ارز و با گزینههای سیاستگذاری مالی بسیار محدود باقی خواهید ماند و باید هرگونه برنامهای برای توسعه صنعتی را فراموش کنید".
آرژانتین تقریبا متفق القول بر این باور است که دلاری شدن امکان پذیر نیست. هواداران "کریستینا کرشنر" در اوایل ماه مه در جریان سخنرانی او انتظار داشتند تا برنامه هایش برای انتخابات بعدی را اعلام کند. در عوض، معاون رئیس جمهور بررسیای تاریخی درباره بحران تبدیل پذیری ارز به حضار ارائه کرد. کرشنر بدون آن که نامی از خاویر میلی ببرد به ایده دلاری کردن اقتصاد آرژانتین مطرح شده توسط او حمله کرد.
او گفت: "همگان در مورد چیزی صحبت میکنند که ۲۰ سال پیش شکست خورده است. این سیاستمداران چگونه میخواهند کسی را متقاعد کنند که میتوانند قدرتهای اقتصادی را کنترل کنند و همه مشکلات آرژانتین را حل نمایند؟ بس است. از این خیال پردازی و فانتزی دست بردارید".
با این وجود، این فانتزی بدون شک روی مردم آرژانتین نیز تاثیر گذاشته است. دلار بخشی از زندگی روزمره آرژانتینیها شده چه از طریق بازار رسمی ارز چه از طریق بازار موازی در خیابان و یا از طریق دلاری شدن معاملات املاک و مستغلات و وسایل الکترونیکی مستعمل.
پس انداز دلاری در آرژانتین به امری معمول تبدیل شده است. لیبمن میگوید: "در واقع میتوانم بگویم به من بگویید چند نفر از آرژانتینیها میتوانند پس انداز کنند و من براساس آن میزان دلار پسانداز شده در این کشور را به شما خواهم گفت".
لیبمن که در حال همکاری با سازمانهایی برای خروج آرژانتین از وضعیت دو ارزی فعلی است میگوید: "ما نباید چرخ را دوباره اختراع کنیم. ممکن است چندین دهه به طول انجامد، اما برخی از همسایگان ما به وضعیت مطلوب ارزی دست یافتند. برای داشتن یک اقتصاد کلان منظم با تورم پایین و باثباتتر نباید بودجههای ملی را با گردش پول بیشتر تامین کنیم. ما نباید از این اهرم سوء استفاده کنیم. این گزینهای است که آرژانتین هنوز آن را نیازموده است".
*بازارشکنی یا قیمت شکنی از واژگان خاص اقتصادی محسوب میشود که به طور خاص در تجارت بین المللی جایگاهی ویژه و قانونی دارد و عبارت است از فروش یا صادرات یک کالا با قیمت کمتر از هزینههای تمام شده یا به عبارتی دیگر فروش کالا در خارج به قیمتی کمتر از قیمت داخلی. معادل فارسی این واژه "رقابت مکارانه" یا تبعیض در قیمتها در بازرگانی معنا شده است.
منبع: ال پائیس
کد مطلب: 462325