کبنانیوز - رویکرد توسعه محور استاندار کهگیلویه و بویراحمد؛ تغییر از رویکرد نوسازی به توسعه‌ همه‌جانبه و پایدار / در کنار زیرساخت‌ها، آموزش و پرورش و آموزش عالی نیز مورد توجه ویژه قرار گرفته است / وفاق؛ از مردم تا مجلس و مدیران ملی

نگاهی به عملکرد و رویکرد استاندار به مناسبت دهه فجر انقلاب اسلامی

رویکرد توسعه محور استاندار کهگیلویه و بویراحمد؛ تغییر از رویکرد نوسازی به توسعه‌ همه‌جانبه و پایدار / در کنار زیرساخت‌ها، آموزش و پرورش و آموزش عالی نیز مورد توجه ویژه قرار گرفته است / وفاق؛ از مردم تا مجلس و مدیران ملی

نگاهی به عملکرد پنج ماهه استاندار کهگیلویه و بویراحمد نشان می‌دهد نوعی تغییر پارادایمی در استان در حال شکل گرفتن است که طی آن رویکرد نوسازی که تاکنون بی‌ثمر بوده به تدریج جایش را به رویکرد توسعه همه‌جانبه و پایدار می‌دهد.
به گزارش کبنا، پس از تغییر دولت و روی کار آمدن مسعود پزشکیان، هر چند برخی، با معرفی اسکندر مؤمنی به‌عنوان وزیر کشور موافق نبودند، اما وزیر کشور نشان داد عزم جدی برای اصلاح برخی رویه‌های نادرست دارد. انتصاب یدالله رحمانی به‌عنوان نخستین استاندار در دولت چهاردهم سهم استان کهگیلویه و بویراحمد شد. حالا دیگر پنج ماه از حضور رحمانی در استانداری کهگیلویه و بویراحمد می‌گذرد. بنابراین به بهانه چهل‌وششمین سالگرد دهه فجر و پنج ماهگی حضور در استان، نگاهی به عملکرد و رویکرد او می‌اندازیم.
رحمانی رویکردی توسعه‌مدار دارد؛ همین هم روزنه امیدی برای استان محروم کهگیلویه و بویراحمد است؛ دیگر خبری از آن سخنرانی‌های بلند و بی‌نتیجه در استان نیست؛ متأسفانه در دوره‌های گذشته، چپ و راست مسئولین حرف می‌زدند، ادعا می‌کردند و انگیزه می‌دادند، اما نوبت به نتیجه که می‌رسید یا خود را کنار می‌کشیدند و یا شروع می‌کردند به خط و نشان کشیدن برای یکدیگر؛ حالا دیگر چندان خبری از این رفتارهای مدیریتی نیست.
در دهه فجر امسال در کهگیلویه و بویراحمد ۶۲۹ پروژه عمرانی و اقتصادی با اعتباری بیش از پنج هزار میلیارد تومان افتتاح و کلنگ‌زنی شدند. از یک هزار پروژه نیمه‌تمام استان با اعتبار ۱۷۰ هزار میلیارد تومان (۱۷۰ همت)، در دهه فجر، ۳۸۶ پروژه عمرانی با اعتبار ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان به بهره‌برداری رسید. از این ۶۲۹ پروژه استان، ۳۲ طرح تولیدی و اقتصادی با سرمایه گذاری یک هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان دولت و بخش خصوصی و اشتغالزایی مستقیم ۵۸۰ نفر و دوبرابر این رقم اشتغال غیرمستقیم مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
استاندار برای نخستین بار برای افتتاح این پروژه‌ها خود شخصاً در تمام شهرستان‌ها حضور پیدا کرد و ساعت‌ها نیز در آنجا ماند. هر چند حضور مداوم در بین مردم ظن رفتارهای پوپولیستی را تقویت می‌کند، اما اگر دیدار با مردم شهرستان‌های مختلف، حساب‌شده باشد، نه تنها عوام‌فریبی نیست، بلکه مردم‌مداری است.
شهروندان مثل سال‌های قبل منتظر بودند پروژه‌های جدیدی تعریف شود تا باز هم به سیاق همان سال‌ها به نتیجه نرسند؛ گویا در گذشته افتتاح و کلنگ‌زنی بیش از بهره‌برداری اهمیت داشت. اما حالا کلنگ‌زنی‌ها بر اساس تعریف بودجه و عزم جدی برای نهایی‌شدن بود. امسال اولویت دولت در کهگیلویه و بویراحمد تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام بود. به همین خاطر تعداد پروژه‌ها نسبت به برخی سال‌ها کمتر بود؛ از سوی دیگر استاندار تن به هر افتتاح نیمه‌تمام نیز نداد.
گفت‌وگوی رحمانی صرفاً با مردم شهرستان‌ها آن‌هم در دهه فجر محدود نبوده؛ او از روز نخستی که وارد استان کهگیلویه و بویراحمد شد، همان هفته نخست مدیران را فراخواند که برنامه‌هایشان را بشنود و برنامه خود را به آنها ابلاغ کند.
البته این جلسات صرفاً محدود به مدیران نبود؛ رحمانی با بسیاری از گروه‌های سیاسی و اجتماعی نیز جلسه گذاشت؛ جلساتی که از یک نفر در آنها بود تا جلسات 10، 15، 50، وحتی 100 و 150 نفر.

جالب این‌جاست که استاندار در این مدت علاوه بر این جلسات، هم باید برنامه‌های توسعه را پیش می‌برد و هم تغییرات مدیریتی را؛ و هم جلسات و شوراهایی را احیاء می‌کرد که ماه‌ها و برخی سال‌ها برگزار نشده بودند. برخی از این کارگروه‌ها و جلسات نیز بی‌خاصیت و فشل شده بودند؛ احیای آنها زمان‌بر است.
رویکرد توسعه محور دولت جدید را می‌توان در کنار توسعه زیرساخت‌ها اهمیت دادن به آموزش و پرورش و آموزش عالی دید؛ این موضوع هم در سطح کشوری و هم در سطح استانی کاملاً مشهود است. زیرساخت‌های توسعه همچون راه‌ها مورد توجه قرار گرفت؛ پروژه‌های اقتصادی کم‌کم در حال جان‌گرفتن هستند؛ در دیدار استاندار و مدیرعامل پتروشیمی خلیج فارس، تزریق ۵۰۰ میلیارد تومان منابع به پتروشیمی دهدشت مورد توجه قرار گرفت. اما بیش از این‌ها تمرکزی است که دولت در استان روی مسائل آموزشی دارد؛ چرا که معتقد است تربیت نیرو پیشران توسعه است؛ این نیروی نیروی انسانی خوب و ماهر است که می‌تواند ارزش افزوده ایجاد کند.
رحمانی در جمع رؤسای دانشگاه‌های استان به آنها تأکید کرد که ارتقای کیفیت آموزش و پژوهش را باید در دستور کار خود قرار دهند. وی به آنها گفت: شما آنقدر باید خوب تحقیق کنید که دستگاه‌های اجرایی چاره مشکلشان را در تحقیقات شما ببینند. این رویکرد بسیار متفاوت با رویکردی است که پژوهش را صرفاً هزینه‌کرد آن یک درصد بودجه پژوهشی می‌داند و بعد از انجام پژوهش، بدون آن‌که مورد بهره‌برداری قرار گیرد، در گوشه قفسه کتابخانه‌ها خاک می‌خورد.
در ادبیات توسعه نیز شاهد چنین تغییری هستیم که حتی می‌توان آن را یک شیفت پارادایمی دانست. در این تغییر پارادیمی، تأکید از اقتصاد به تأکید بر فرهنگ تغییر کرده است؛ در واقع اگر زمانی تمام هم و غم دولت‌ها رشد اقتصادی بود، حالا رویکرد آن‌ها رشد نیروی انسانی است؛ چرا که با نیروی انسانی ماهر و فناور، می‌توان به ارزش افزوده‌ای چندبرابری رسید؛ این بازاندیشی در توسعه را می‌توان به وضوح در گذر از رویکرد نوسازی به رویکردهای جدیدتر همچون توسعه همه‌جانبه و پایدار دید.
آموزش و پرورش و آموزش عالی در این رویکرد، حرف نخست را در توسعه می‌زنند. حالا دولت جدید شرایطی فراهم کرده که در آن دانشگاه به تدریج قدرت بگیرد. مسعود پزشکیان در تمام سخنرانی‌های پیش و پس از ریاست جمهوری، بر استفاده از نظر کارشناسان تأکید کرده است؛ همین عامل هم باعث شده توجه به آموزش عالی در این دولت بسیار بیش از دولت‌های پیشین باشد. در این دولت تأکید بر این است که اساتید دانشگاه و متخصصان حرف بزنند و نظر کارشناسی بدهند و مسئولین و وزرا و .. عمل کنند. در سطح استانی نیز در همین پنج ماه گذشته می‌بینیم که بیشترین جلسات استاندار حول محورهای آموزشی و به‌ویژه آموزش و پرورش بوده است.

متأسفانه در آموزش و پرورش استان، معدل‌ها افت بسیار شدیدی داشته‌اند که اصلاً پذیرفته نیست. کلاس‌های فوق برنامه تبدیل به برنامه اصلی، و برنامه‌ اصلی، تبدیل به حاشیه شده است. گویا تنها هدف از آموزش و پرورش تربیت دانش‌آموز کنکوری است؛ یعنی فردی که بتواند در تست‌های کنکور موفق شود؛ همین پدیده به تفکر کنکوری دامن زده است. تفکری که نمود آن را می‌توان در معدل دانش‌آموزان دید. چرا که امتحانات اغلب تشریحی برگزار می‌شوند، اما این دانش‌آموزان برای آزمون‌های تستی تربیت شده‌اند؛ همه اینها در حالی اتفاق افتاده که مانیفست کشور در آموزش و پرورش، انسان‌سازی بوده است و می‌توان نمود کامل آن را در کتاب «انسان کامل» شهید مطهری دید. به هر حال با وضعیتی که گرفتار آموزش و پرورش استان شده و عوامل بسیاری در آن دخیل هستند، استاندار بیشترین توجهش را به این زمینه معطوف کرده است.
دانشگاه نیز مورد توجه دولت جدید در استان است. رئیس دانشگاه نباید فضای سیاسی را بر فضای علمی غالب کند. فضای سیاسی برای آن است که دانشجو در کنار تحصیل، در امور سیاسی هم مشارکت داشته باشد؛ نه این‌که تحصیل فرع و بازی‌های سیاسی اصل شود. رئیس دانشگاه نباید خود سیاسی عمل کند؛ وظیفه او تأمین بستر مناسب برای دانشجو و انتصاب بر اساس شایستگی‌های علمی و مدیریتی است؛ اما گاهی در دانشگاه‌های استان، برنامه رؤسا دقیقاً برعکس این است. به همین خاطر است که رحمانی تمرکزش را بر دانشگاه گذاشته تا این رویه را تغییر دهد. در هفته‌ها و ماه‌های آینده نتیجه این تغییر رویه را خواهیم دید.
البته غلبه رویکرد سیاسی در دستگاه‌های اداری استان تنها مختص به دانشگاه نیست. تغییر این رویکرد زمان‌بر است؛ آنقدر باید تکرار شود تا به تدریج رویکرد توسعه‌محور جای آن را بگیرد. گویا مدیران استان نمی‌دانند که مهمترین وظیفه آنها حمایت از تولید است. به همین خاطر است که حواشی مدیریتی و سیاسی برای آنها شیرین‌تر از اقدامات سخت و طاقت‌فرسای تأمین و حمایت از تولید است.
یکی از مشکلاتی که در سال‌های گذشته در مسیر پروژه‌های استانی پیش می‌آمد عدم حل معار ضین به روش اصولی بود. اما حالا با رویکرد توسعه‌مدار دولت جدید، تأکید زیادی بر معارضین می‌شود به گونه‌ای که هم پروژه پیش برود و هم حقی از کسی ضایع نشود.
مشروعیت مدیران از دو منبع متفاوت تأمین می‌شود؛ بخشی از آن ناشی از جایگاهی است که در دولت دارند و بخشی دیگر ناشی از پذیرش آنها از سوی شهروندان است. مدیری که بخواهد از هر دو نظر مشروعیت داشته باشد، باید عملکرد مطلوب و تسلط بر حوزه مدیریتی خود داشته باشد. در دولت جدید قرار است تأکید بیشتری بر نتیجه باشد تا جلسات بی‌نتیجه. متأسفانه همان‌طور که یکی از جامعه‌شناسان کشور گفته بود، نوعی از مدیران در کشور به وجود آمده که وی از آنها تحت عنوان «جلاسان گردگو» یاد کرده بود. یعنی مدیرانی که تمام عملکردشان در رفتن از این جلسه به آن جلسه خلاصه می‌شود و حتی در جلسات نیز اطلاعات دقیق و آماری نمی‌دهند تا مبادا در آینده مورد بازخواست قرار گیرند، آنها گرد و مبهم حرف می‌زنند تا در آینده بتوانند به هر طریقی که خواستند از زیر بار مسئولیت‌شان شانه خالی کنند. رصد شرایط جدید در کهگیلویه و بویراحمد نشان می‌دهد عزمی جدی برای مقابله با چنین گزارش‌عملکردهایی شکل گرفته است.

استاندار کهگیلویه و بویراحمد و تیمش شعار وفاق ملی را سرلوحه عملکرد خود قرار داده است؛ از یکسو وفاق با نمایندگان مجلس را در پیش گرفته است؛ البته وفاق در این زمینه به معنای تعامل با نمایندگان و بهره‌گیری مشورتی از آنهاست. علاوه بر این وفاق با مدیران و مسئولین ملی نیز مد نظر تیم استانی است. استاندار کهگیلویه و بویراحمد تاکنون چندین جلسه با رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، وزیر راه و شهرسازی، وزیر جهاد کشاورزی و وزیر ارتباطات داشته است.
اما توسعه در کهگیلویه و بویراحمد زمانی اتفاق می‌افتد که رفتارهای جزیره‌ای و تک‌روی مدیران از بین برود؛ تیم مدیریتی استان باید یکدست و واحد باشند. لازم است که مدیران تغییر نگرش بدهند. مدیر باید باور کند که وظیفه‌اش چیست و در جهت آن بکوشد. اگر چنین تغییراتی رخ ندهد، تمام تلاش دولت در سطح استانی و ملی هر چه که باشد به ثمر نمی‌نشیند، چرا که در نهایت همین مدیران میانی باید مجری سیاست‌های دولت باشند.