تاریخ انتشار
شنبه ۱۹ فروردين ۱۴۰۲ ساعت ۱۰:۱۳
کد مطلب : ۴۶۰۷۶۲
همزمان با توافقات بین ایران و عربستان؛
«سیا» بازی امریکا در دیدار چینی تهران و ریاض
۰
کبنا ؛
همزمان با دیدار وزرای خارجه ایران و عربستان در پکن که طی آن بر سر بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور در زمان مقرر و پایان دادن به جنگ در یمن توافق شد، رئیس سیا هم سرزده خود را به ریاض رساند تا به سعودی‌ها این اطمینان را بدهد که امریکا به همکاری اطلاعاتی با عربستان همچنان متعهد است؛ اقدامی که نشان می‌دهد واشنگتن از نزدیکی تهران و ریاض به شدت هراسان است.
یک ماه پس از توافق ایران و عربستان با هدف عادی‌سازی روابط دیپلماتیک، وزرای دو کشور هم با یکدیگر دیدار کردند تا هر چه سریع‌تر مفاد توافقات انجام شده را اجرایی کنند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران روز پنج شنبه در پکن با فیصل بن‌فرحان، همتای سعودی خود دیدار و گفتگو کرد و پس از پایان دیدارهای دوجانبه و با حضور وزیر خارجه چین بیانیه مشترکی را امضا کردند. دو طرف طی این گفتگو‌ها بر اهمیت پیگیری اجرای توافق پکن و فعال‌سازی آن به نحوی که اعتماد متقابل و زمینه‌های همکاری را گسترش دهد و به ایجاد امنیت، ثبات و شکوفایی منطقه کمک کند، تأکید نمودند. دو طرف بر اهمیت گفتگو پیرامون راه‌های گسترش روابط دوجانبه و فعال‌سازی موافقتنامه همکاری‌های امنیتی بین دو کشور که در تاریخ ۲۸ فروردین ۱۳۸۰ و موافقتنامه عمومی همکاری در زمینه اقتصاد، تجارت، سرمایه‌گذاری، فناوری، علوم، فرهنگ، ورزش و جوانان که در تاریخ ۶ خرداد ۱۳۷۷ به امضا رسیده است، تأکید نمودند. دو طرف توافق کردند نمایندگی‌های دو کشور طی زمان مورد توافق، بازگشایی شود و اقدامات لازم را برای گشایش سفارتخانه‌های دو کشور در ریاض و تهران و سرکنسولگری‌های این دو کشور در جده و مشهد صورت دهند.
فیصل بن‌فرحان، با ذکر این نکته که روابط جدید بین ایران و عربستان، فضای مثبت جدیدی را در کل منطقه ایجاد کرد، گفت: «آماده‌ایم با کمک و همکاری ایران این فضای مثبت را در مناسبات منطقه‌ای تقویت کنیم.» امیرعبداللهیان هم ضمن ابراز خرسندی از بازگشت روابط دو کشور همسایه به حالت طبیعی، از آمادگی تهران برای توسعه روابط با ریاض در تمامی زمینه‌های مورد علاقه خبر داد. دیدار وزرای خارجه دو کشور در ادامه توافقات انجام شده بین ایران و عربستان سعودی در ۱۹ اسفندماه گذشته بود تا پس از هفت سال تنش روابط سیاسی را ازسر بگیرند. علاوه بر ملاقات وزرای خارجه ایران و عربستان، وزیر خارجه فرانسه که همراه ماکرون در پکن حضور داشت با تغییر برنامه خود دیداری سه ساعته با وزیر خارجه ایران برگزار کرد که گفته می‌شود فضای مثبت بر آن حاکم بوده است
به نظر می‌رسد، توافق ایران و عربستان در عرصه منطقه‌ای هم تأثیر خود را گذاشته است. یک منبع یمنی روز جمعه اعلام کرد خالد بن‌سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی، طرح نهایی توافق جدید آتش‌بس را به اطلاع همه طرف‌های یمنی حاضر در ریاض رساند. این منبع به اسپوتنیک گفت آتش‌بس جدید شامل چند بند از جمله از سرگیری صادرات نفت از همه میدان‌های نفتی جنوب و میدان نفتی مأرب در شمال و همچنین لغو همه محدودیت‌های اعمال شده بر بندر الحدیده و افزایش پرواز‌ها از فرودگاه صنعا است و علاوه بر این همه راه‌های مواصلاتی بین مناطق تحت کنترل جنبش انصارالله و تحت کنترل دولت طرفدار عربستان باز خواهد شد. بنابراین، در صورتی که عربستان واقعاً به بند‌های این آتش‌بس پایبند باشد، می‌توان به پایان جنگ ۹ ساله در یمن امیدوار بود.
امریکا هراسان از توافق تهران-ریاض
ترتیبات امنیتی و سیاسی جدیدی که در هفته‌های اخیر در منطقه در حال شکل‌گیری است به مذاق امریکایی‌ها خوش نیامده است و از اینکه دست‌شان از نقش‌آفرینی در تحولات خلیج فارس پس از توافقات ایران و عربستان کوتاه شده است نگران هستند. یک مقام امریکایی اعلام کرده است که در پی توافق تهران – ریاض با میانجیگری چین، ویلیام برنز رئیس سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) سفری به عربستان داشته است. به گزارش اسکای‌نیوز، این مقام امریکایی گفت: «برنز به عربستان سعودی سفر کرد و در آنجا با همتایان اطلاعاتی و رهبران کشور درباره منافع مشترک گفتگو کرد.» این مقام که نامی از او فاش نشده است، افزود که برنز «تعهد امریکا به همکاری اطلاعاتی با عربستان، به ویژه در زمینه‌هایی مانند مبارزه با تروریسم» را تقویت کرد. سخنگوی سیا در پاسخ به پرسش‌ها درباره تأیید این سفر، گفته است که این سازمان در مورد سفر برنز اظهارنظر نمی‌کند. امریکا نگران است که بهبود روابط تهران و ریاض، منافع این کشور را در منطقه تهدید کند و پس از چند دهه حضور نظامی در خلیج فارس چین جای واشنگتن را بگیرد. نفع امریکا بر این اساس پایه‌گذاری شده بود که با تشدید تنش بین ایران و اعراب حضور خود را در خلیج فارس تثبیت کند و با ایران‌هراسی سالانه میلیارد‌ها دلار از فروش تسلیحات به شیخ‌نشین‌ها عاید واشنگتن می‌شد، اما با تقویت مناسبات کشور‌های منطقه، حضور امریکا در هاله‌ای از ابهام قرار خواهد گرفت. از نظر امریکایی‌ها، چین در حال نفوذ در خاورمیانه است تا هژمونی واشنگتن را به چالش بکشد و اعراب هم در یک سال گذشته نشان داده‌اند که دیگر به سیاست‌های دیکته شده از سوی کاخ سفید اعتنایی ندارند و این مقدمه‌ای برای خروج امریکایی‌ها از منطقه است، اما با این حال واشنگتن سعی دارد به بهانه حمایت از امنیت اعراب، همچنان جای پای خود را در خلیج فارس سفت کند.
یک ماه پس از توافق ایران و عربستان با هدف عادی‌سازی روابط دیپلماتیک، وزرای دو کشور هم با یکدیگر دیدار کردند تا هر چه سریع‌تر مفاد توافقات انجام شده را اجرایی کنند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران روز پنج شنبه در پکن با فیصل بن‌فرحان، همتای سعودی خود دیدار و گفتگو کرد و پس از پایان دیدارهای دوجانبه و با حضور وزیر خارجه چین بیانیه مشترکی را امضا کردند. دو طرف طی این گفتگو‌ها بر اهمیت پیگیری اجرای توافق پکن و فعال‌سازی آن به نحوی که اعتماد متقابل و زمینه‌های همکاری را گسترش دهد و به ایجاد امنیت، ثبات و شکوفایی منطقه کمک کند، تأکید نمودند. دو طرف بر اهمیت گفتگو پیرامون راه‌های گسترش روابط دوجانبه و فعال‌سازی موافقتنامه همکاری‌های امنیتی بین دو کشور که در تاریخ ۲۸ فروردین ۱۳۸۰ و موافقتنامه عمومی همکاری در زمینه اقتصاد، تجارت، سرمایه‌گذاری، فناوری، علوم، فرهنگ، ورزش و جوانان که در تاریخ ۶ خرداد ۱۳۷۷ به امضا رسیده است، تأکید نمودند. دو طرف توافق کردند نمایندگی‌های دو کشور طی زمان مورد توافق، بازگشایی شود و اقدامات لازم را برای گشایش سفارتخانه‌های دو کشور در ریاض و تهران و سرکنسولگری‌های این دو کشور در جده و مشهد صورت دهند.
فیصل بن‌فرحان، با ذکر این نکته که روابط جدید بین ایران و عربستان، فضای مثبت جدیدی را در کل منطقه ایجاد کرد، گفت: «آماده‌ایم با کمک و همکاری ایران این فضای مثبت را در مناسبات منطقه‌ای تقویت کنیم.» امیرعبداللهیان هم ضمن ابراز خرسندی از بازگشت روابط دو کشور همسایه به حالت طبیعی، از آمادگی تهران برای توسعه روابط با ریاض در تمامی زمینه‌های مورد علاقه خبر داد. دیدار وزرای خارجه دو کشور در ادامه توافقات انجام شده بین ایران و عربستان سعودی در ۱۹ اسفندماه گذشته بود تا پس از هفت سال تنش روابط سیاسی را ازسر بگیرند. علاوه بر ملاقات وزرای خارجه ایران و عربستان، وزیر خارجه فرانسه که همراه ماکرون در پکن حضور داشت با تغییر برنامه خود دیداری سه ساعته با وزیر خارجه ایران برگزار کرد که گفته می‌شود فضای مثبت بر آن حاکم بوده است
به نظر می‌رسد، توافق ایران و عربستان در عرصه منطقه‌ای هم تأثیر خود را گذاشته است. یک منبع یمنی روز جمعه اعلام کرد خالد بن‌سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی، طرح نهایی توافق جدید آتش‌بس را به اطلاع همه طرف‌های یمنی حاضر در ریاض رساند. این منبع به اسپوتنیک گفت آتش‌بس جدید شامل چند بند از جمله از سرگیری صادرات نفت از همه میدان‌های نفتی جنوب و میدان نفتی مأرب در شمال و همچنین لغو همه محدودیت‌های اعمال شده بر بندر الحدیده و افزایش پرواز‌ها از فرودگاه صنعا است و علاوه بر این همه راه‌های مواصلاتی بین مناطق تحت کنترل جنبش انصارالله و تحت کنترل دولت طرفدار عربستان باز خواهد شد. بنابراین، در صورتی که عربستان واقعاً به بند‌های این آتش‌بس پایبند باشد، می‌توان به پایان جنگ ۹ ساله در یمن امیدوار بود.
امریکا هراسان از توافق تهران-ریاض
ترتیبات امنیتی و سیاسی جدیدی که در هفته‌های اخیر در منطقه در حال شکل‌گیری است به مذاق امریکایی‌ها خوش نیامده است و از اینکه دست‌شان از نقش‌آفرینی در تحولات خلیج فارس پس از توافقات ایران و عربستان کوتاه شده است نگران هستند. یک مقام امریکایی اعلام کرده است که در پی توافق تهران – ریاض با میانجیگری چین، ویلیام برنز رئیس سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) سفری به عربستان داشته است. به گزارش اسکای‌نیوز، این مقام امریکایی گفت: «برنز به عربستان سعودی سفر کرد و در آنجا با همتایان اطلاعاتی و رهبران کشور درباره منافع مشترک گفتگو کرد.» این مقام که نامی از او فاش نشده است، افزود که برنز «تعهد امریکا به همکاری اطلاعاتی با عربستان، به ویژه در زمینه‌هایی مانند مبارزه با تروریسم» را تقویت کرد. سخنگوی سیا در پاسخ به پرسش‌ها درباره تأیید این سفر، گفته است که این سازمان در مورد سفر برنز اظهارنظر نمی‌کند. امریکا نگران است که بهبود روابط تهران و ریاض، منافع این کشور را در منطقه تهدید کند و پس از چند دهه حضور نظامی در خلیج فارس چین جای واشنگتن را بگیرد. نفع امریکا بر این اساس پایه‌گذاری شده بود که با تشدید تنش بین ایران و اعراب حضور خود را در خلیج فارس تثبیت کند و با ایران‌هراسی سالانه میلیارد‌ها دلار از فروش تسلیحات به شیخ‌نشین‌ها عاید واشنگتن می‌شد، اما با تقویت مناسبات کشور‌های منطقه، حضور امریکا در هاله‌ای از ابهام قرار خواهد گرفت. از نظر امریکایی‌ها، چین در حال نفوذ در خاورمیانه است تا هژمونی واشنگتن را به چالش بکشد و اعراب هم در یک سال گذشته نشان داده‌اند که دیگر به سیاست‌های دیکته شده از سوی کاخ سفید اعتنایی ندارند و این مقدمه‌ای برای خروج امریکایی‌ها از منطقه است، اما با این حال واشنگتن سعی دارد به بهانه حمایت از امنیت اعراب، همچنان جای پای خود را در خلیج فارس سفت کند.
