مجلس زير سايه «گروه فشار»

کبنا ؛گروه فشار واژه‌اي آشنا براي مردم ايران است؛ گروهي که براي نشان دادن مخالفت خود با سياست‌هاي نهادهاي رسمي مانند دولت يا مصوبات مجلس و حتي مخالفان سياسي‌شان از روش‌هاي نامتعارف استفاده مي‌کنند. در تعريف رسمي گروه‌هاي فشار آمده است: «سازمان يا گروهي که براي تامين منافع خاص خود مي‌کوشد با اقداماتي هماهنگ و ازپيش‌طراحي‌شده، افکار عمومي و بخش‌هاي تصميم‌گيرنده حکومت را به اتخاذ تصميم يا سياست‌هايي سوق دهد.» نقش اين گروه‌هاي فشار در تجمعات دهه 70 پررنگ بود چنانکه ايسنا نوشته است: «مسعود ده‌نمکي در دهه 70 به همراه حسين ا...‌کرم در قالب جمعيت انصار حزب‌ا... پرچم‌دار ورود به جمع‌ها يا برنامه‌هايي بود که باب ميلش نبود. هرازگاهي هم تجمعات خياباني برگزار مي‌کردند. آنها در آن زمان به گروه فشار معروف بودند.» اما اکنون گروه فشار جديدي تشکيل شده و نکته قابل‌تامل آن است که اين‌بار اصولگرايان از لفظ گروه فشار و در انتقاد از عملکرد اين گروه سخن گفته‌اند.
روايت ميرسليم از گروه فشار
روز گذشته از مصطفي ميرسليم، نماينده اصولگراي مجلس در واکنش به اينکه طرح شفافيت آرا در برهه‌هاي زماني متعددي از مجلس مطرح شده است، اما پس از تصويب موادي از اين طرح، اهداف طراحان و موضوع‌هاي مختلفي از آن مانند شفافيت نوع رأي نماينده (اعم از موافق، مخالف و ممتنع) حذف شد، اظهار داشت: «به دليل وجود گروه‌هاي فشار، نمايندگاني ممکن است برخلاف آنچه حق مي‌دانند و به نفع موکلانشان تشخيص مي‌دهند، تحت تاثير فشار گروه‌هاي اجتماعي و سياسي اظهارنظر کنند يا رأي بدهند، در حالي‌که قلبا بدان اعتقاد ندارند. همه نمايندگان اعتقاد دارند که بايد در اظهارنظر آزاد باشند و نگران فشارها و عواقب سياسي به‌ويژه شکايت‌هاي بيرون از مجلس نباشند؛ در نتيجه تا اين تضمين حاصل نشده است، شفافيت کامل را نقض غرض مي‌دانند، زيرا تاکنون تعدادي از نمايندگان براي اظهارنظر شفاف‌شان با احضار به دادگاه، ناگزير شده‌اند با صرف وقت به دفاع از موضع و رأي خود اهتمام ورزند و تعدادي از نمايندگان ديگر به دليل نوع رأي‌شان، مورد بي‌مهري دستگاه‌هاي اجرائي قرار گرفته‌اند. به همين دليل حوزه انتخابيه‌شان در زمينه‌هايي محروم مانده است. نتيجه مي‌گيريم که شفافيت آرا بايد به‌صورت بهينه انجام گيرد تا هم حق موکلان احقاق شود، هم نمايندگان تحت فشار قرار نگيرند و حق را قرباني مصلحت نکنند.»



گروه فشار در مجلس عليه هاشمي
آنچه ميرسليم به آن اشاره کرد تنها مورد عرض اندام گروه فشار در پارلمان نبود و اين گروه مدت‌هاست در مجلس اتراق کرده است. به عنوان نمونه، در ارديبهشت سال 92 برخي نمايندگان درصدد جمع‌آوري امضا عليه آيت‌ا... هاشمي با هدف انصراف وي از حضور در انتخابات رياست‌جمهوري بود. البته مخالفان آيت‌ا... سال‌ها در قامت گروه فشار تلاش مي‌کردند تا به تخريب ايشان بپردازند اما سعه صدر آيت‌ا... آنها را ناکام مي‌کرد. نمايندگاني که آن روز ديگران را تحريک به امضاي نامه عليه آيت‌ا... هاشمي مي‌کردند همان‌هايي بودند که در زمان دولت اصلاحات کفن‌پوش مي‌شدند و عليه سياست‌هاي آن دولت موضع مي‌گرفتند. اسماعيل جليلي، نماينده وقت مجلس درخصوص انتشار اخباري در مورد تهيه نامه‌اي با امضاي 100 نماينده به شوراي نگهبان براي رد صلاحيت مشايي و هاشمي گفت: عده‌اي از نمايندگان در تلاش براي جمع‌آوري امضا براي ارسال نامه‌اي به شوراي نگهبان درخصوص ردصلاحيت مشايي و هاشمي بودند که اين کارشان با عدم استقبال نمايندگان ناکام ماند.
گروه فشار در مجلس براي استيضاح وزرا
در سال 97 مخالفان تصويب لوايح «پالرمو» و «سي‌اف‌تي» در مجلس به تکليفش عمل مي‌کرد که صادق زيباکلام تحليلگر سياسي درباره اين گروه چنين گفت: «اين گروه با فشار به نمايندگان مجلس و تهديد آنها براي تغيير ديدگاهشان درباره طرح‌ها و لوايح مختلف اعمال نفوذ مي‌کند. لوايح اف‌اي‌تي‌اف يکي از اشکال اين اعمال نفوذ است. در حال حاضر هم شاهديم به برخي از اعضاي مجمع تشخيص مصلحت نظام با ارسال پيام تهديد و هشدار به اعضاي مجمع تشخيص مصلحت نظام مي‌خواهند بر تصميم و راي آنها اثر بگذارند.» البته احمد توکلي، عضو مجمع تشخص مصلحت هم از پيامک‌هايي خبر داده که در مخالفت با لوايح «پالرمو» و «سي‌اف‌تي» به مجمع فرستاده مي‌شوند. او مي‌گويد روزانه هفت تا ده پيامک در اين زمينه به دست اعضا مي‌رسد. دي‌ماه سال گذشته هم جلال ميرزايي، نماينده وقت مجلس از اقدامات گروه فشار در مجلس پرده برداشت. وي با اشاره به تاکيد برخي نمايندگان مجلس به استيضاح وزراي روحاني و فشار به رئيس‌جمهور براي استعفا و... گفت: «عجيب هم اين است که اين گروه فشار يا دولت سايه انتظار دارد دولت مستقر به‌جاي پيگيري و برنامه‌هايي که بابت آن از مردم راي اعتماد گرفته مطالبات آنها را اجرا کند که اين يک بدعتي است.»
تغذيه اين گروه از کجاست؟
اعضاي گروه فشار بايد حول يک محور به دور هم جمع شوند و اهدافي را پيگيري کنند. طي سال‌هاي اخير برخي اعضاي جبهه پايداري نقش اصلي را در سازماندهي گروه فشار داشتند. دي‌ماه سال گذشته اين خبر منتشر شد که تيمي از نمايندگان مجلس که مخالف سياست‌هاي دولت دوازدهم هستند، به‌صورت منظم با سعيد جليلي ليدر «دولت سايه» جلسه برگزار مي‌کنند. اعتمادآنلاين نوشت: «از تاريخ سه‌شنبه 21 آبان‌ماه تاکنون چهار جلسه برگزار شده است. به‌صورت متوسط بين 15 تا 20نفر از نمايندگان در اين جلسات شرکت مي‌کنند و موضوعات روز و مهم در مجلس و دولت در اين جلسات به بررسي گذاشته مي‌شود. گفته مي‌شود نصرا... پژمانفر ليدري اين تعداد از نمايندگان عضو فراکسيون اصولگرايان ولايي براي حضور در جلسات دولت سايه را برعهده دارد. همچنين تعدادي از نمايندگان به صورت ثابت در اين جلسات حضور دارند و فقط تعداد اندکي از اين نمايندگان در جلسات مختلف تغيير مي‌کنند.»