سیاه‌ و سفید آمار اشتغال

کبنا ؛ مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش اعلام کرد نرخ بیکاری به رقم ۷.۹درصد رسیده است. بررسی آمارها طی سال های اخیر حاکی از آن است که این میزان کاهش نرخ بیکاری بی‌سابقه بوده است. بر اساس این گزارش، بیش از ۹۰۰هزار نفر از تابستان سال گذشته تا تابستان سال جاری به میزان «جمعیت شاغل» افزوده شده که در «بخش خدمات ۴۸۰هزار نفر»، «صنعت ۳۷۰هزار نفر» و «کشاورزی ۵۸هزار نفر» اشتغال ایجاد شده است. هر چند تعداد کل شاغلان هنوز نسبت به تابستان سال۹۸ رقم کمتری است، اما مجموعه آمارها در تابستان سال جاری نشان‌دهنده یک وضعیت ایده‌آل در کشور است. با این حال برخی از منتقدان معتقدند که با توجه به شرایط اقتصادی جامعه این روند در نرخ بیکاری و آمار اشتغال جای سوال دارد. هرچند مرکز آمار ایران آمارهای بیکاری را ارائه کرده است، اما تحلیلی درباره جزئیات ورود و خروج در بخش‌های مختلف اقتصادی و کیفیت مشاغل ایجاد‌شده ارائه نکرده است و در صورت وجود این آمارها می‌توان تحلیل دقیق‌‌تری از داده‌ها ارائه کرد.

 آخرین آمار مربوط به بازار کار ایران نشان می‌دهد که نسبت اشتغال در تابستان جاری نسبت به تابستان سال گذشته رشد یک‌درصدی داشته و به 38.3درصد رسیده است. بر این اساس در بازه زمانی مذکور 906هزار نفر به جمعیت شاغلان افزوده شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد این بیشترین میزان نسبت اشتغال از پاییز سال 1398 است. بر‌اساس آمار منتشر‌شده می‌توان گفت نسبت اشتغال برای اولین بار به میزان دوران پیش از همه‌گیری ویروس کرونا رسیده است. با‌این‌حال برخی معتقدند آمار منتشرشده دارای شبهه است و افزایش حدود یک‌میلیون شغل در طول یک سال با وجود شرایط فعلی اقتصاد ایران، بسیار دشوار است. در دومین فصل سال جاری نرخ بیکاری نیز با رشد نقطه‌به‌نقطه منفی یک‌درصد، به 7.9درصد رسیده است. علاوه بر این، نرخ مشارکت اقتصادی در بازه زمانی مذکور با رشد 0.6درصدی به 41.6درصد رسیده است.
تصویر آماری اشتغال تابستان
نگاهی به نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در تابستان سال جاری نشان می‌دهد نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت 15ساله و بیشتر در تابستان سال جاری با افزایش 0.6درصدی به 41.6درصد رسیده است. جمعیت فعالان اقتصادی در این فصل نیز با افزایش 689هزار نفری به 26میلیون و 801هزار نفر رسیده است. علاوه بر افزایش جمعیت فعالان اقتصادی، جمعیت غیرفعال نیز 65هزار نفر افزایش یافته است. نسبت اشتغال تابستان 1402 نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افزایش یک‌درصدی مواجه بوده است.
در این فصل نسبت اشتغال به 38.3درصد رسیده که از پاییز سال 1398 بیشترین میزان آن است. پیش از آن در پاییز سال 1398نسبت اشتغال معادل 39.8درصد بوده  است. این مساله می‌تواند نشان‌دهنده آن باشد که نسبت اشتغال برای اولین بار به دوران پیش از همه‌گیری کرونا رسیده است. نگاهی به تغییرات جمعیت شاغلان در تابستان سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد جمعیت شاغلان با افزایش 906هزار نفری مواجه بوده و به 24میلیون 685 نفر رسیده است. برخی معتقدند آمار منتشر‌شده دارای شبهه است و افزایش حدود یک‌میلیون شغل در طول یک سال با وجود شرایط فعلی اقتصاد ایران بسیار دشوار است.  همان‌طور که نسبت اشتغال نقطه‌به‌نقطه در تابستان سال جاری افزایش یک‌درصدی را تجربه کرده، نرخ بیکاری در همین بازه زمانی با رشد منفی یک‌درصدی مواجه بوده است. در دومین فصل سال جاری نرخ بیکاری به 7.9درصد رسیده است. جمعیت بیکاران تابستان سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش 217هزار نفری همراه بوده است.
اشتغال مردان و زنان ‌

بررسی جزئیات گزارش مذکور نشان می‌دهد در تابستان سال جاری نسبت اشتغال مردان معادل 64.3درصد بوده و نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 0.9درصدی داشته است. در دومین فصل سال جاری 528هزار نفر به جمعیت شاغلان مرد افزوده شده است. در همین بازه زمانی نرخ بیکاری مردان با رشد منفی یک‌درصدی به 6.3درصد رسیده و 194هزار نفر از جمعیت بیکاران مرد کاسته شده است. علاوه بر این، نرخ مشارکت اقتصادی مردان در تابستان سال 1402 نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد 0.2درصدی، به 68.6درصد رسیده و 334هزار نفر به جمعیت فعالان اقتصادی مرد افزوده شده است.
 آمارهای مربوط به زنان در بازار کار نشان می‌دهد در تابستان سال جاری نسبت اشتغال زنان به 12.3درصد رسیده است. مقایسه این نسبت اشتغال با تابستان سال گذشته نشان می‌دهد نسبت اشتغال زنان رشد یک‌درصدی را تجربه کرده است. در این بازه زمانی 378هزار نفر به جمعیت زنان شاغل افزوده شده است. در تابستان سال جاری نرخ بیکاری زنان به 15.4درصد رسیده است.
نرخ بیکاری زنان در تابستان سال جاری در مقایسه با تابستان سال گذشته با رشد منفی 1.8درصدی مواجه بوده و در این بازه زمانی 23هزار نفر از جمعیت بیکاران زن کاسته شده است. نگاهی به اشتغال تابستان سال جاری در بخش‌های مختلف اقتصاد  نشان می‌دهد که از میان سه بخش کشاورزی، خدمات و صنعت، اشتغال در بخش خدمات با 50.5درصد بیشترین سهم را داشته است. پس از خدمات، صنعت با سهم 34درصدی و کشاورزی با سهم 15.5درصدی در رتبه‌های بعدی قرار دارند.