عبور بی‌دردسر دولت از گذر بهارستان؟

کبنا ؛در حالی اولین روز برگزاری جلسات مجلس جهت بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم برگزار شد که این نشست تحت تأثیر پاندمی کرونا قرار داشت.
به گزارش کبنا، جلسه علنی صبح روز شنبه ساعت ۸ و ۵ دقیقه آغاز شد. ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری به همراه کابینه‌اش و همچنین اسماعیلی رئیس دفتر و مخبر معاون اول رئیس جمهوری پیش از آغاز جلسه در صحن علنی حضور داشتند.
در ابتدا محمدباقر قالیباف رئیس مجلس از برگزاری جلسات فشرده کمیسیون‌ها جهت بررسی برنامه وزرا سخن گفت و به این نکته اشاره داشت که مجلس در چند روز آینده کار مهم و حساسی را پیش رو دارد.
سپس طبق آیین نامه داخلی مجلس نوبت به دفاع رئیس جمهوری از برنامه و وزرای پیشنهادی خود رسید. ابراهیم رئیسی ضمن تاکید بر این نکته که تلاش شده شایستگان به مجلس معرفی شوند گفت که برنامه دولت براساس عدالت و پیشرفت تنظیم شده است.
او همچنین از برنامه آنی، فوری و کوتاه مدت برای حل مشکلات مردم و وجود برنامه میان مدت و بلندمدت سخن گفت و سپس به تشریح چگونگی انتخاب وزرای پیشنهادی پرداخت؛ رئیسی این اطمینان را داد که در معرفی وزرا اصلاً روابط سببی، نسبی، خانوادگی، حزبی و گروهی مطرح نبوده است.
یکی از نکات مورد توجه در سخنان رئیس جمهوری را می‌توان به نام بردن از سه نماینده مجلس عنوان کرد. او گفت که علی نیکزاد و احمد امیرآبادی ترجیح دادند که در مجلس بمانند و اولویت امیرحسین قاضی زاده هاشمی نیز وزارت بهداشت و درمان نبوده است. براساس ماده ۲۰۶ آیین نامه رئیس جمهوری دو ساعت و نیم فرصت برای دفاع از برنامه و وزرای پیشنهادی خود را دارد که از این زمان به میزان یک ساعت استفاده کرد و همچنان یک ساعت و نیم وقت دارد. نکته قابل توجه این است که ابراهیم رئیسی تا پایان مدت جلسه علنی صبح در مجلس حضور داشت و به تمام صحبت‌های مخالفان و موافقان گوش داده و حتی در مواردی بخشی از صحبت‌ها را یادداشت می‌کرد.
علاوه بر اینکه رئیس جمهوری اولویت اول دولت خود را مهار کرونا بیان کرد، تعدادی از نمایندگان مجلس در مقام مخالفت و موافقت بر لزوم کنترل وضعیت کرونا تاکید داشتند. به طور نمونه می‌توان به صحبت‌های محمدیاری نماینده تالش اشاره داشت که علاوه بر ذکر این نکته که باید قطع‌نامه پروتکل‌های بهداشتی رعایت شود گفت که در جلسه امروز مجلس هم تعدادی از نمایندگان فاصله اجتماعی را رعایت نکردند.
اشاره محمدیاری به دقایقی از جلسه مجلس بود که در گعده‌های مختلف و بدون رعایت فاصله گذاری اجتماعی با یکدیگر صحبت می‌کردند. علاوه بر این در مقاطعی دور رئیس جمهوری و یا وزرا جمع شده و خبری از رعایت فاصله گذاری اجتماعی هم نبود.
این همهمه و شلوغی باعث شد که چند بار رئیس مجلس از نمایندگان بخواهد که در صندلی‌های خود نشسته و نظم جلسه را حفظ کنند. همچنین اجازه دهند رئیس جمهوری به صحبت‌های نمایندگان گوش دهد. حتی قالیباف از نیکزاد نایب رئیس مجلس هم خواست که به نمایندگان تذکر داده تا در جای خود بنشینند.
در خلال صحبت‌های موافقان و مخالفان، نمایندگان به طرح مشکلات حوزه انتخابیه خود می‌پرداختند که قالیباف با قطع صحبت آن‌ها از نمایندگان می‌خواست که درباره برنامه دولت نه مشکلات حوزه انتخابیه‌شان صحبت کنند.
جلسه دیروز مجلس جلسه آرام بود و شاید تنها یک بار با درخواست تذکر عده‌ای از نمایندگان مواجه شد آن هم زمانی که معین الدین سعیدی نماینده چابهار این جمله را گفت که رؤیا را از سرزمین من، سیستان و بلوچستان گرفته‌اند. مرکز نشینان، مرزنشینان را دریابند و فراموش نکنند که در طول تاریخ مردمان سیستان و بلوچستان اجازه دست درازی اجنبی به کشور را نداده است. موضوع تذکر نمایندگان به دلیل تذکر رئیس مجلس به سعیدی مبنی بر صحبت کردن در دستور، منتفی شد.
قوی‌ترین و ضعیف‌ترین وزیر پیشنهادی رئیسی
بررسی کابینه پیشنهادی رئیس جمهوری در صحن مجلس درحالی از دیروز آغاز شد که برخی گمانه‌ها حکایت از رأی نیاوردن برخی گزینه‌ها دارد.
به گزارش خبرآنلاین اما و اگرها درباره رأی یا عدم رأی اعتماد نمایندگان به کابینه ابراهیم رئیسی از همان روز معرفی کابینه پیشنهادی به مجلس آغاز شد. کابینه‌ای که فاصله‌ای با آنچه در گمانه زنی‌ها مطرح می‌شد داشت و به نظر می‌رسید برخی طیف‌های اصولگرا را شاکی و ناراحت کرده است.
با حضور وزرای پیشنهادی در کمیسیون‌ها و مشخص شدن برنامه‌های آنها برای سکانداری وزارتخانه‌های دولت، کم کم زمزمه‌های عدم رأی اعتماد به برخی از آنها به گوش رسید و حالا در روزی که قرار است بررسی همان برنامه‌ها در صحن مجلس کلید بخورد برخی خبرها حکایت از آن دارد که احتمال اینکه مجلس به چند وزیر پیشنهادی رئیسی رأی ندهد زیاد است.
در این میان هستند کسانی که معتقدند این ادعا که مجلس به چند وزیر پیشنهادی رأی نخواهد داد تنها یک بازی رسانه‌ای و سیاسی است و در نهایت مجلس بنایش را بر تعامل کامل با دولت رئیسی گذاشته است.
مجلس تمام قد پشت کابینه رئیسی است؟
این گزاره زمانی قوی‌تر می‌شود که برخی از نمایندگان مجلس در گفت و گو با خبرگزاری با خبرآنلاین، موضوع کمک به ابراهیم رئیسی برای تشکیل هر چه زودتر و بدون دردسر کابینه دولت سیزدهم را به میان آورده‌اند. نمایندگانی چون مجید نصیرایی سخنگوی کمیسیون فرهنگی بر این باورند که رویکرد مجلس این است که به طور کامل، تمام ظرفیتش را صرف کمک به آقای رئیسی کند تا کابینه‌ای قوی و خوب تشکیل دهد و به سرعت کارها را شروع کند.
همچنین علیرضا شهبازی از اعضای کمیسیون برنامه و بودجه و همچنین حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس تاکید دارند که وزرای ضعیف هم شانسی برای گرفتن رأی اعتماد از مجلس را دارند اگر رئیسی توان دفاع قوی از آنها را داشته باشد.
قوی‌ترین وزرای کابینه پیشنهادی رئیسی
اما قوی‌ترین و ضعیف‌ترین وزرای پیشنهادی رئیسی از نگاه نمایندگان مجلس چه کسانی هستند؟ جلیل رحیمی جهان‌آبادی از اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس یازدهم در گفت و گو با خبرگزاری خبرآنلاین ضمن ببیان اسامی قوی‌ترین اعضای کابینه که از نظر او در رأس آنها، امیرعبداللهیان به عنوان وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه قرار دارد بر این باور است که وزرای قوی، متوسط و ضعیف در کابینه حضور دارند اما قوی‌ترین بخش کابینه رئیسی، بخش دفاعی و سیاست خارجی است. علیرضا شهبازی عضو کمیسیون برنامه و بودجه و کاظم دلخوش نیز تاکید دارند که تعدادی از وزرای پیشنهادی، کسانی هستند که هم قبلاً کار کردند و هم باتجربه هستند و یقیناً موفق هستند تعدادی هم که ناشناخته هستند باید بیشتر معرفی شوند و به شکل بهتری برنامه‌ههایشان را ارائه و عرضه کنند تا بتوانند نظر مجلس را جلب کنند. دلخوش ضمن اشاره به وزرای ضعیف و قوی کابینه رئیسی و ابراز رضایت از چهره‌های شناخته شده و با تجربه کابینه رئیسی بر این باور است که آقایان اوجی، رستم قاسمی، وحیدی، فاطمی امین، محرابیان، امیرعبداللهیان از وزرای پیشنهادی قوی هستند.
وزرایی چون امیرعبداللهیان به عنوان وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه، امیر آشتیانی به عنوان وزیر دفاع به اعتقاد برخی نمایندگان بیشترین رأی اعتماد را از مجلس خواهند گرفت.
توافق مجلس و دولت برای رأی اعتماد
در همین زمینه نیز رویداد می‌نویسد: نخستین جلسه رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی رئیسی برگزار شد و در این جلسه صحبت‌های نمایندگان مخالف هم حتی بوی موافقت می‌داد و با این مقدمه به نظر می‌رسد مجلس انقلابی و دولت انقلابی به توافقی مهم دست یافته‌اند.
به گزارش رویداد 24، با توجه به اینکه اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان مجلس اصولگرا هستند، بعید است وزیران معرفی شده از طرف ابراهیم رئیسی با مشکل جدی برای گرفتن رأی اعتماد مواجه شوند.
بعضی حقوقدانان معتقدند در ساختار سیاسی ایران، رأی اعتماد به وزرا، مهم‌ترین کنشگری نمایندگان مجلس است و نمایندگان از این فرصت برای بهره‌مندی از امتیازات مختلف استفاده می‌کنند. تمامی وزارتخانه‌های ایران معاونتی به نام معاونت پارلمانی دارند که ظاهراً شرح وظیفه اصلی آن ارتباط گرفتن با نمایندگان مجلس است و لابی‌های زیادی در آنجا انجام شده است. در روزهای گذشته نیز خبرهای زیادی منتشر شد که نشان می‌داد لابی‌های گسترده‌ای برای رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی انجام شده است؛ این در حالی است که این لابی‌ها توسط همان معاونت‌های حقوقی مستقر در دولت روحانی انجام شده است.
بعضی از نمایندگان مجلس، در جلسه روز شنبه از عدم حضور زنان و اهل سنت در کابینه ابراهیم رئیسی انتقاد کرده‌اند. از جمله جلال محمودزاده رئیس فراکسیون اهل سنت مجلس یازدهم در مخالفت صریح با کابینه دولت سیزدهم از میانگین سنی ۵۲ سال وزرا و عدم حضور زنان و اقلیت‌های دینی در کابینه انتقاد کرد و خطاب به رییس جمهوری گفت: چه کسی در لیست فعلی وزرا از جناح‌های مخالف است که بگوییم فراجناحی انتخاب کردید؟ شما باید به مردم و مجلس جواب دهید که در لیست فعلی وزرا چه کسی را از جناح‌های مخالف وجود دارد؟ آیا در کل وزرای دولت گذشته، یک وزیر عملکرد مثبتی نداشت تا به عنوان وزیر کابینه شما معرفی شود تا نشان از دیدگاه فراجناحی شما باشد؟»
او با اشاره به اینکه رئیسی از ۶ ماه قبل خبر داشته که رئیس جمهوری می‌شود، از دیر معرفی شدن کابینه به مجلس هم انتقاد کرد. محمودزاده، صریح‌ترین انتقادات را به کابینه معرفی شده از طرف ابراهیم رئیسی داشت.