از تهران معرفی‌نامه می‌فرستند، اما بانک‌های کهگیلویه و بویراحمد زیر بار نمی‌روند / مسئول کشوری گفت من اولین بار است چنین چیزی می‌بینم / خدمات‌دهی باید از حالت سلیقه‌ای خارج شود / فرهنگ سفارش بسیاری از سرمایه‌گذاران را فراری داده است

این پایگاه خبری در نظر دارد به‌مناسبت دهه فجر و چهل‌وششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، سلسله‌ گفت‌وگوهایی با مستعدان برتر کهگیلویه و بویراحمدی منتشر کند و در قالب آن از فرایندهای نخبگی، خدمات نظام به نخبگان و مسائل و مشکلات نخبگان را بررسی کند.
به گزارش کبنا، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نهادهایی با هدف دسترسی عادلانه مستعدان و نخبگان به حمایت‌های مالی و معنوی فراهم شد؛ در سال 1385 بنیاد ملی نخبگان با هدف شناسایی، جذب و پشتیبانی مادی و معنوی از نخبگان شکل گرفت. این بنیاد در پی آن است با فراهم کردن بستر مناسب، افراد مستعد و نخبه را در مسیر شکوفایی توانمندی‌ها و نوآوری‌هایشان یاری دهد و ارتباط موثری بین این استعدادها و نیازهای علمی و صنعتی کشور برقرار کند. از سوی دیگر، بنیاد نخبگان با تشویق به فعالیت در حوزه‌های تخصصی و ارتقای جایگاه علمی کشور، از شیب تند مهاجرت نخبگان تا حدی زیادی کاسته است. بنیاد نخبگان، حمایت‌های متعددی در اختیار افراد مستعد قرار می‌دهد [برای مشاهده شیوه‌نامه‌ طرح‌های بنیاد این‌جا کلیک کنید].
حسن بردانیا دانش‌آموخته دکتری رشته بیوتکنولوژی از  دانشگاه تربیت مدرس و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج از دیگر مستعدانی است که در این پایگاه خبری با او گفت‌وگو کرده‌ایم. وی که پژوهش‌ها و طرح‌های تحقیقاتی مختلف درون‌دانشگاهی و کشوری انجام داده و بیش از 60 تا 70 مقاله داخلی و بین‌المللی منتشر کرده، با شرکت‌های دانش‌بنیان نیز همکاری داشته  و همچنین برخی از دانشجوها را پشتیبانی نموده تا به سمت کارهای دانش‌بنیان پیش بروند.
وی در مورد بنیاد نخبگان گفت: به نظر من بنیاد نخبگان یک نهاد مستقل از وزارتخانه‌های آموزشی زیر نظر ریاست جمهوری است که وظیفه‌اش شناسایی استعدادهای درخشان و نخبه‌ها در سطوح مختلف دانشجویی، اساتید دانشگاه و ... است و از آنها حمایت‌های مختلف به عمل می‌آورد.
وی افزود: من از طریق دوستانم در دوره دکتری با بنیاد نخبگان آشنا شدم. این بنیاد یک سری شرایط برای هر دوره دارد. اما من بنا به دلایلی در دوره دکتری نتوانستم درخواست دهم. بعد از این‌که در دوره هیأت علمی درخواست دادم، به توصیه دوستانی بود که قبلا استفاده کرده بودند و شرایط من را می‌دانستند و می‌گفتند می‌شود از این طرح‌های بنیاد نخبگان استفاده کنید.
وی گفت: بنیاد امتیازاتی در اختیار مستعدان قرار می‌دهد؛ در هر دوره مزایا و تشویقی‌هایی دارد که این تشویقی به صورت‌های متفاوت است. یک سری از این تسهیلات برای دانشجویان است؛ مثلاً آنها می‌توانند به‌جای خدمت سربازی یک طرح تحقیقاتی تحت نظر اساتیدی که بنیاد معرفی می‌کند انجام دهند. یا کسانی که فارغ‌التحصیل شده‌اند و بنیاد آنها را به عنوان مستعد شناسایی می‌کند را به دانشگاه‌ها و مؤسسات معرفی می‌کند که استخدام شوند. یا حتی بنیاد در روند هیأت علمی شدن هم می‌تواند کمک کند؛ در طرح شهید شهریاری برای جذب هیأت علمی به مستعدان کمک می‌کند 
وی گفت: من یک سال از طرح شهید احمدی روشن استفاده کردم که تحقیقی و دانشجومحور است و برای انجام یک سری طرح‌های پژوهشی خاص استفاده می‌شود. در این طرح، ما طرح پژوهشی می‌دهیم و تعهد می‌دهیم همزمان با انجام، طرح یک سری دانشجوی مستعد را انتخاب و به آنها آموزش دهیم، بنیاد هم از ما برای انجام طرح حمایت می‌کند.
 بر اساس این طرح، به انجام پژوهشی در مورد ساخت ماسک نانو پرداختیم که با آن می‌توان جلوی بسیاری از آلاینده‌ها را گرفت، این ماسک‌ها می‌توانند جاذب گرد و خاک و آلاینده‌های متفاوت باشند و اجازه عبور ذرات در آنها داده نمی‌شود. این کار را با 8 دانشجو انجام دادیم؛ دو دانشجوی دکتری دانشگاه یاسوج و شش دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی یاسوج. بر اساس نتیجه طرح، یک طرح تجاری‌سازی هم آماده شد. حالا کار به این مرحله رسیده که باید اقدامات تشکیل شرکت دانش‌بنیان و موارد دیگرش را انجام دهیم که خودم باید این کار را انجام دهم، اما هنوز در مرحله محصول اولیه مانده، اما طرح تجاری‌سازی آن انجام شده است.
وی گفت: یک سال هم از طرح مرحوم دکتر کاظم آشتیانی استفاده کردم که یک طرح تشویقی هست؛ این طرح به این شکل است که اساتید دانشگاه مدارک یا رزومه خود را در سایت بنیاد بارگذار می‌کنند، پس از بررسی و تأیید بنیاد، در صورت کسب امتیازات لازم می‌توان از این تسهیلات استفاده کرد که آن زمان در سال 1402 که من استفاده کردم مبلغ 100 میلیون تومان بود.
این عضو هیأت علمی افزود: روند به این شکل است که برای هر گروه خاص یک تسهیلاتی دارند. مثلاً کسانی که دانشجو هستند یا آنهایی که استاد دانشگاه هستند یا آنهایی که می خواهند استخدام شوند، می‌توانند از طرح‌های بنیاد استفاده کنند. این طرح‌ها دوره‌ای هستند، افراد می‌توانند از طریق سایت بنیاد نخبگان از زمان و فرایندهای آنها مطلع شده و استفاده کنند.
وی ادامه داد: روند بنیاد در اعطای تسهیلات کاملاً شفاف است؛ من شخصاً و نوعی مسئولین بنیاد را ندیدم، همه چیز از طریق سایت است. کارشناسان بنیاد بررسی می‌کنند و سپس نتیجه را از طریق سایت به شخص اعلام می‌کنند. به این شکل نیست که مثل یک اداره بروید با کسی صحبت کنید یا نامه سفارشی ببرید؛ اصلاً اینطوری نیست. رزومه شخص از طریق سایت بارگذاری می‌شود، آنها نتیجه را بررسی و اعلام می‌کنند. این روندی است که به‌طور مرتب همه مستعدان می‌توانند استفاده کنند.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: دانشجویانی که برای آینده خود برنامه دارند، به سایت بنیاد مراجعه کنند؛ همین الأن طرح احمدی روشن است که می‌توانند از تسهیلات آن استفاده کنند. البته سایر طرح‌ها هم وجود دارد که می‌توانند از مزایای آنها استفاده کنند. تا از آینده خودشان مطمئن شوند؛ بدانند در بنیاد از سفارش و پارتی خبری نیست؛ یعنی شخصاً برای من اتفاق نیفتاده است.

بردانیا عنوان کرد: کهگیلویه و بویراحمد به دلایل زیادی نتوانسته توسعه پیدا کند؛ یکی از آن فقر مالی است. اما مهمتر از همه همان فرهنگ سفارش خویشاوندسالاری است. در همین بنیاد به ما نامه می‌دهند برای استفاده از تسهیلات بانکی؛ اتفاقاً نامه رسمی هم می‌دهند، این نامه را تهران هم می‌فرستد. یعنی این‌طوری نیست که من با کارشناس دوست باشم و از او نامه بگیرم. باید درخواست دهید، تهران نامه را می‌فرستد؛ نامه هم طبق قراردادی است که تهران با بانک مرکزی منعقد کرده است. حالا آن نامه را به ما می‌دهند که به بانک برویم. اما بانک زیر بار نمی‌رود. من حتی با کارشناس بنیاد در تهران صحبت کردم که مسئول تسهیلات مسکن بود. می‌گفت اولین جایی است که من می‌بینم بانک زیر بار نمی‌رود.
وی ادامه داد: بنیاد نخبگان حمایت‌های خیلی خوبی دارد. اما تا زمانی این حمایت‌ها خوبند که زیر نظر خود بنیاد باشد، یعنی این‌که خودش این کارها را انجام دهد. هر حمایتی که بنیاد خودش انجام داده خیلی خوب پیش رفته است. اما همین‌که به یک نهاد دیگری معرفی می‌کند، سنگ‌اندازی‌ها شروع می‌شود. این سنگ‌اندازی‌ها به اشکال متفاوت است. نمونه‌اش همین تجربه‌ای است که من برای استفاده از تسهیلات بانکی داشتم. بانک ملی یاسوج به من گفت باید میانگین حساب داشته باشید. سرپرستی بانک رفاه گفت من اصلاً بودجه‌ای برای چنین چیزی ندارم و این نامه برای ما احباری نیست و صرفاً یک پیشنهاد است و ما بر اساس آن تسهیلات نمی‌دهیم. بانک تجارت هم گفت که باید شماره‌نامه را بفرستید. ما شماره‌نامه را فرستادیم. اما به شکل‌های متفاوت ما را پیچاندند. آنقدر این رفتارها ادامه می‌یابد تا متقاضی خسته شود.
این استاد دانشگاه گفت: لازم است که خدمات‌دهی از حالت سلیقه‌ای بیرون بیاید. یعنی گروه و طایفه اولویت نداشته باشد. باید دستگاه‌های اداری نگاه کنند اگر فردی برای توسعه استان مهم و مثبت است به او کمک کنند. و کارش را راه بیندازند نه اینکه ناامیدش کنند و سنگ‌اندازی کنند. مثلاً فرض کنید یک شخص سرمایه‌گذار به استان آمده تا کاری انجام دهد. اما متأسفانه گاهی کاری با او می کنند که شخص ول می‌کند و می رود استان‌های دیگر. آنجا راحت استانداری به او زمین می‌دهد. بانک‌ها به او وام می‌هند. خیلی خوب با او همکاری می‌کنند. حتی او را هم نمی‌شناسند؛ همین که بدانند قرار است بر اساس این سرمایه‌گذاری سودی نصیب استان شود و چند نفر مشغول به کار شوند، برای آنها کافی است. ولی اینجا نه؛ متأسفانه این‌جا باید از قبل طرف را بشناسی و سفارش کرده باشی. فرهنگ سفارش در کهگیلویه و بویراحمد بسیار مهم است. اما این کاری است که نخبه‌ها زیر بار آن نمی‌روند. افراد مستعد و نخبه از مسیر فرهنگ سفارش راه نمی‌روند. ولی این مسیری است که متأسفانه در کهگیلویه و بویراحمد باب شده است.