تاریخ انتشار
پنجشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۱۹:۱۴
کد مطلب : ۴۴۱۹۳۵
باقری: ما دیشب دو سند را در اختیار طرف مقابل قرار دادیم
آخرین جزئیات مذاکرات وین؛ ایران متن پیشنهادی خود را در وین تحویل داد
۰
کبنا ؛یک تحلیلگر مسائل سیات خارجی، تصریح کرد: «هر موضوعی که یک طرف به آن بپردازد، از آن سو هم طرف مقابل یک درخواست دیگری را روی میز می‌گذارد. به طور کلی اگر قرار باشد که چارچوب برجام 2015 احیا شود، رفع کلیه تحریم‌ها عملی نیست.»
به گزارش کبنا، قاسم محبعلی مدیر کل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه در گفتگو با «انتخاب» درباره پیش‌بینی خود از روند مذاکرات، عنوان کرد: «با توجه به اینکه هم ایران و هم امریکا به نوعی مذاکرات و بازگشت به برجام 2015 را پذیرفته‌اند، می‌توان گفت در کلیات توافقاتی صورت گرفته است و مشکل برمی‌گردد به جزئیاتی همچون برداشتن تحریم‌ها و چگونگی بازگشت ایران به تعهداتش در برجام 2015. اینها مشکلاتی است که هم می‌تواند حل و فصل شود و هم کل قضیه را به کلی منتفی کند.»
وی با بیان اینکه «تا وقتی که روی آخرین بند توافق نشود، نمی‌توان بر مسیر و موفقیت مذاکرات تاکید کرد»، گفت: «با این حال این گام مثبتی است و احتمال می‌رود که مذاکرات ادامه پیدا کند. اینکه از لحاظ زمانی چه قدر طول می‌کشد، غیر قابل پیش بینی است و باید صبر کرد تا ببینیم که چه زمانی برجام احیا می‌شود یا خیر.»
محبعلی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه برخی معتقدند ایران تحت عنوان ضمانت به دنبال لغو تحریم‌هایی همچون U Turn است گفت: «همه اینها قابل مذاکره است. هر موضوعی که یک طرف به آن بپردازد و مطرح کند، از آن سو هم طرف مقابل یک درخواست دیگری را روی میز می‌گذارد. به طور کلی اگر قرار باشد که چارچوب برجام 2015 احیا شود، باید پاسخ دهم خیر، رفع کلیه تحریم‌ها عملی نیست چون در برجام اساساً چنین توافقی وجود نداشته است.»
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در مورد اینکه چرا بحث U Turn در برجام 2015 بحث نشده بود، اظهار کرد: «آن موقع طرفین یعنی هم ایران و هم دولت اوباما توافق کردند فقط روی برنامه هسته‌ای ایران و قطعنامه‌های شش‌گانه شورای امنیت صحبت کنند نه سایر موضوعات. می‌دانید که تحریم‌های اروپاییان، امریکاییان و حتی تحریم‌های سازمان ملل ابعاد وسیع‌تری دارد؛ برنامه‌های نظامی ایران، برنامه‌های موشکی ایران و... تحت عناوین مختلفی است و برخی با یکدیگر همپوشانی دارند.»
وی ادامه داد: «طبیعی است که آن موقع تصمیم ایران این بود که درباره موضوع دیگری مذاکره نکنند و امریکاییان هم پذیرفته بودند که فقط درباره برنامه هسته‌ای ایران صحبت کنند و به توافقی برسند که به زعم آنان اگر ایران روزی تصمیم بگیرد از برنامه صلح‌آمیز خود عدول کند و به سمت تولید سلاح برود، چند سال زمان ببرد.»
باقری: اصلاحات خود را روی پیش نویس اعمال کرده‌ایم / طرف مقابل هم این اختیار را دارد که نظرات خودش را درباره اصلاحات ما بیان کند؛ اساس مذاکرات هم بر همین نکته است
علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیأت ایرانی در مذاکرات با گروه ۱+۴ امروز (پنجشنبه 11 آذرماه 1400) در جمع خبرنگاران در وین به تشریح رایزنی‌های انجام شده در این چند روز در وین پرداخت و گفت: امروز چهارمین روز گفت‌وگوها را آغاز می‌کنیم. در طول روزهای گذشته هیأت جمهوری اسلامی ایران در تعامل با دیگر هیأت‌های عضو ۱+۴ نشست‌های متعددی اعم از دوجانبه و مشترک چندجانبه را برگزار کرده است.
وی بیان کرد: از روز شنبه این جلسات در وین برگزار شد و تا دیشب (چهارشنبه) تا پاسی از شب جلسات ادامه داشت. امروز نیز جلساتی پیش رو داریم از جمله جلساتی با نمایندگان روسیه و چین داشتم و همینطور نشست با روسای هیأت‌های نمایندگی سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا که دو نشست دیروز برگزار شد و یک نشست هم امروز خواهم داشت.
معاون سیاسی وزیر خارجه یادآور شد: در این نشست‌ها ما دیدگاه‌های خودمان را در مورد موضوعات محوری و اصلی این دور از گفت‌وگوها به ویژه موضوع لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه طرح کردیم و شاخص‌ها و ملاک‌هایی که برای بیان مواضع خودمان لازم بود با آنها در میان گذاشتیم. آنها هم در این زمینه سؤالاتی را مطرح می‌کردند و ابهام‌هایی داشتند که در این نشست‌ها تلاش شد که این ابهام‌ها رفع و به سؤالات آنها پاسخ داده شود.
سندی که در اختیار طرف مقابل قرار دادیم
وی گفت: دیشب دو سند را در اختیار طرف مقابل قرار دادیم. سند اول دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در مورد موضوع لغو تحریم‌ها است و همینطور سند دوم در مورد موضوع اقدامات هسته‌ای ایران است که در اختیار طرف مقابل قرار گرفت. قاعدتاً طرف مقابل باید اینها را بررسی و آمادگی لازم را کسب کند برای اینکه وارد گفت‌وگوها و مذاکرات جدی با جمهوری اسلامی ایران در مورد متن‌های ارائه شده، شود.
بازیگرانی که به دنبال اخلال در روند گفت‌وگوها هستند
رئیس هیأت مذاکره کننده ایرانی در وین با بیان اینکه نکته مهم این است که این گفت‌وگوها دارای آثار متنوع و متعدد بینالمللی است، یادآور شد: بر همین اساس بازیگران دیگری که خارج از عرصه این گفت‌وگوها هستند، یا به طور مستقیم با به واسطه برخی از بازیگران داخل گفت‌وگوها، تلاش می‌کنند که در روند گفت‌وگوها اخلال ایجاد کرده و مسیر دستیابی به توافق و مسیر گفت‌وگوهای سازنده را دچار اخلال کنند.
این دیپلمات ارشد ایرانی گفت: من دیروز در جلسه با نمایندگان مختلف هیأت‌های ۱+۴ این بحث را مطرح کردم و هشدار دادم که باید تلاش بشود اجازه ندهیم که نگاه و رویکرد بازیگران خارج از گفت‌وگوها بر روند مذاکرات تأثیر منفی و سلبی بگذارد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه افزود: امیدواریم بعد از ارائه پیشنهادهای جمهوری اسلامی ایران به طرف مقابل آنها بتوانند در کوتاه‌ترین زمان به یک جمع‌بندی برای ورود به گفت‌وگوهای جدی با جمهوری اسلامی ایران در مورد دو سندی که ارائه شده است، برسند.
باقری ادامه داد: ما به طرف مقابل اعلام کردیم که برای ادامه گفت‌وگوها آمادگی داریم. ما در وین هستیم که این گفت‌وگوها را ادامه دهیم. قاعدتاً آنها نیاز دارند که اسنادی را که ما در اختیار آنها قرار دادیم، بررسی کنند. اگر آنها برای استمرار گفت‌وگوها آماده باشند، ما هیچ مانعی در این زمینه نداریم.
وی اضافه کرد: قاعدتاً امروز در تماسی که با آنها داریم و آنها با ما خواهند داشت، وضعیت بررسی این اسناد و همچنین جدول زمانی در گفت‌وگوهایی که بین جمهوری اسلامی ایران و نمایندگان ۱+۴ یک در وین برگزار می‌شود، مشخص خواهد شد.
معاون سیاسی وزیر خارجه در پاسخ به این سؤال که آیا امیدوار هستید که طرف‌های مقابل به این دو سند پاسخ مثبت دهند؟ گفت: اینکه بررسی این اسناد چقدر طول می‌کشد به آنها بستگی دارد. در نشستی که با برخی از روسای هیأت‌ها دارم، این موضوع طرح خواهد شد و امروز با آقای انریکه مورا (معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) هم جلسه دارم و قاعدتاً ایشان در آن جلسه دیدگاه‌های طرف مقابل را داشته باشد که بتوانیم با به یک جدول زمانی برای پیشبرد گفت‌وگوها دست یابیم.
آن چیزی که پیش روی ما قرار دارد، متن پیش نویسی است که در آخرین دور گفت‌وگوها در وین ۶ حاصل شده
باقری درباره اظهارات مقامات اروپایی درباره پیش نویس‌های قبلی و رفع تحریم‌ها نیز بیان کرد: آن چیزی که پیش روی ما قرار دارد، متن پیش نویسی است که در آخرین دور گفت‌وگوها در وین ۶ حاصل شده است و همه طرف‌ها اذعان داشتند و دارند که این متن حداکثر یک پیش نویس است که پیش نویس قابل مذاکره است.
وی با بیان اینکه هیچ اختلافی بین ما و آنها در این زمینه نیست، اظهار داشت: ما بر دو نکته تأکید کردیم یکی اینکه یک موارد اختلافی است که از قبل باقی مانده، ولی برخی موضوعات است که کاستی‌های اسناد است که درباره آن کاستی‌ها نگاه خود را در سند جدید بیان کردیم. برخی نکات است که در پیش نویس وجود دارد که با اسنادی که مورد قبول طرفین است مغایرت دارد و طرفین آن اسناد را قبول دارند. بر همان اساس ما پیش نویس را ارزیابی کرده و نگاه و اصلاحات خودمان را در مورد آن اعمال کردیم.
با یک اصلاحاتی در متن مواجه شدیم که این اصلاحات در اختیار طرف مقابل قرار گرفته/ ارائه این ۲ سند نشانه جدیت ما بود
معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره اینکه چقدر احتمال می‌دهید تغییرات در دو پیش نویس از سوی طرف مقابل قابل قبول باشد؟ اظهار داشت: در ایران دولت جدیدی سر کار آمده و دولت تیم جدیدی را مأمور ادامه گفت‌وگوها کرده است. بر اساس این واقعیت ما با یک اصلاحاتی در متن مواجه شدیم که این اصلاحات در اختیار طرف مقابل قرار گرفته و قاعدتاً طرف مقابل هم این اختیار را دارد که نظرات خودش را درباره پیشنهادات و اصلاحاتی که ما روی متن پیش نویس اعمال کردیم، بیان کند. اساس مذاکرات هم بر همین نکته است.
باقری اضافه کرد: چون یکی از محورهایی که برخی جریان‌هایی که نمی‌خواهند گفت‌وگوها به نتیجه برسد، این بود که اینگونه القا می‌کردند که طرف ایرانی در گفت‌وگوها جدی نیست. ارائه این ۲ سند نشانه جدیت ما بود و ما حتی به صورت ریز نگاه و رویکرد و مواضع خودمان را در مورد بخش‌های مختلف سند ارائه کردیم.
خطیب‌زاده: هیأت‌ها در وین، از اقامتگاه نخست‌وزیر رژیم صهیوئیستی دستور نخواهند گرفت
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: هیأت‌های مذاکره کننده در وین، از اقامتگاه نخست‌وزیر رژیم صهیوئیستی دستور نخواهند گرفت.
به گزارش خبرگزاری ایران پرس، در پی گفت‌وگوی تلفنی نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با وزیر امور خارجه آمریکا و تأکید «نفتالی بنت» بر توقف مذاکرات جاری در وین، «سعید خطیب‌زاده» در توئیتی نوشت: با پیشرفت گفت‌وگوها در وین، رژیم اسرائیل بار دیگر چهره واقعی خود را به نمایش گذاشته و خواستار توقف فوری مذاکرات شده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران افزود: تعجبی ندارد؛ رژیمی که پیدایش آن بر مبنای جنگ، تنش و ترور بوده، همواره از گفت‌وگو بیزار است.
«نفتالی بنت» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی روز پنجشنبه در گفت‌وگویی تلفنی با «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا خواهان پایان فوری مذاکرات وین شد.
دور جدید مذاکرات وین برای رفع تحریم‌ها و احیای برجام از روز دوشنبه (۲۹ نوامبر /هشتم آذر) در پایتخت اتریش آغاز شده است و همچنان ادامه دارد.
هیأت جمهوری اسلامی ایران در وین ۲ سند پیشنهادی خود را در قالب دو موضوع لغو تحریم‌های ظالمانه و مسائل هسته‌ای تحویل گروه ۱+۴ در مذاکرات وین داده است.
گروسی: توافق با ایران همچنان ممکن است، اما زمان باقیمانده کم است / در حال حاضر غنی سازی ۹۰ درصدی اورانیوم در ایران وجود ندارد / به نفع تهران است که در تعامل با آژانس شفافیت بیشتری نشان دهد / اگر دوباره از من دعوت کنند، یک دقیقه‌ای به ایران می‌روم
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: به نفع تهران است که در تعامل با آژانس شفافیت بیشتری را از خود نشان بدهد زیرا در صورت وجود اراده سیاسی، رسیدن به توافق همیشه ممکن است.
رافائل گروسی در گفت وگو با کانال خبری «فرانسه ۲۴» با بیان اینکه مذاکرات دور هفتم از نقطه صفر شروع نمی‌شود، بلکه بر اساس شش دور مذاکرات قبلی به پیش می‌رود، افزود: توافق با ایران همچنان ممکن است، اما زمان باقیمانده کم است.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکید کرد: آژانس طرف توافق برجام نیست، اما به عنوان بازرس و تضمین‌کننده توافق از نزدیک مذاکرات جاری در وین را رصد می‌کند.
گروسی در خصوص غنی سازی ۹۰ درصدی بیان کرد: در حال حاضر غنی‌سازی ۹۰ درصدی در ایران وجود ندارد.
وی با بیان اینکه برجام حد نصاب ۳.۶۷ درصد را برای غنی‌سازی تعیین کرده بود، اما الان غنی‌سازی ۶۰ درصدی انجام می‌شود، افزود: ایران در فردو غنی‌سازی ۲۰ درصدی را انجام می‌دهد و در حال افزایش آن است.
گروسی درباره قصد خود مبنی بر دیدار مجدد از تهران گفت: چنان چه از وی دعوت شود، ظرف یک دقیقه به ایران می‌رود.
وی در ارتباط با سایت تسا در کرج و ادعای ایران مبنی بر از کار افتادن دوربین‌های نظارتی آژانس در جریان عملیات خرابکارانه گفت: آژانس خرابکاری را محکوم می‌کند؛ امیدواریم که یک توافق، که بسیار لازم و ضروری است، حاصل شود.
مقامات امریکایی: دور فعلی مذاکرات روز پنجشنبه یا جمعه به پایان می‌رسد
مقامات دولت بایدن روز چهارشنبه گفتند که دور فعلی مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های بزرگ جهانی در وین، روز پنجشنبه یا جمعه به پایان می‌رسد. این منابع توضیح دادند که زمان دقیق، به تحولات مذاکرات بستگی دارد.
هآرتص نوشت: مقامات دولت بایدن روز چهارشنبه گفتند که دور فعلی مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های بزرگ جهانی در وین، روز پنجشنبه یا جمعه به پایان می‌رسد. این منابع توضیح دادند که زمان دقیق، به تحولات مذاکرات بستگی دارد.
در ادامه این مطلب آمده است: با این حال، خبرگزاری "تسنیم" امروز گزارش داد کشورهای اروپایی که طرف مذاکرات هستند، می‌خواهند این دور از مذاکرات سریعاً پایان یابد. این خبرگزاری نوشته است یک منبع دخیل در مذاکرات این موضوع را تأیید کرده، و یکی دیگر از مقامات نزدیک به تیم مذاکره‌کننده ایران گفته است که ایران می‌خواهد مذاکرات هسته‌ای را تا هر اندازه که لازم باشد ادامه دهد.
در هفته‌های اخیر، مقامات ارشد اسرائیلی به کشورهای حاضر در مذاکرات مراجعه کرده و از آنها خواسته‌اند که گفتگوها محدود و مشروط به یک ضرب الاجل باشد. ارزیابی اسرائیل این است که تهران به دنبال آن است که مذاکرات تا جایی که ممکن است به طول بینجامد، تا به طور مخفیانه برنامه هسته‌ای خود را پیش ببرد.
مذاکرات ایران با شش طرف دیگر مذاکرات یعنی آمریکا، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان روز دوشنبه آغاز شد و توسط دو تیم جداگانه انجام می‌شود. یکی از آنها که به درخواست تهران ایجاد شده است، به مباحث مربوط به رفع تحریم‌های آمریکا علیه ایران می‌پردازد و دیگری در مورد بازگشت کامل ایران و ایالات متحده به توافق سال 2015 است.
ایالات متحده در حال حاضر طرف رسمی مذاکرات نیست و ارتباط ایرانی‌ها با هیئت آمریکایی در وین، غیر مستقیم است.
نشریه «اسلیت»: تفکر اشتباهی که می‌تواند باعث شود بایدن شانس خود را برای توافق با ایران از بین ببرد
ایالات متحده و ایران روز دوشنبه در وین در تلاشی دیگر که احتمالاً آخرین تلاش خواهد بود، برای احیای توافق هسته‌ای ایران با یکدیگر ملاقات کردند. اگر هیچ یک از طرفین از خواسته‌های فعلی خود عقب نشینی نکنند، مذاکرات که پنج ماه است متوقف شده، احتمالاً به جایی نخواهد رسید. در این صورت شاهد تشدید تنش‌ها یا چیزی بدتر از آن خواهیم بود.
انتشار تحلیل‌ها و مطالب رسانه‌های خارجی تنها به منظور اطلاع رسانی و آگاهی از برداشت آنها انجام می‌شود و انتشار آن به منزله تأیید محتوای آن توسط «انتخاب» نیست.
نشریه آنلاین «اسلیت» (slate magazine) در مطلبی به قلم فرد کاپلان نوشت: ایالات متحده و ایران روز دوشنبه در وین در تلاشی دیگر که احتمالاً آخرین تلاش خواهد بود، برای احیای توافق هسته‌ای ایران با یکدیگر ملاقات کردند. اگر هیچ یک از طرفین از خواسته‌های فعلی خود عقب نشینی نکنند، مذاکرات که پنج ماه است متوقف شده، احتمالاً به جایی نخواهد رسید. در این صورت شاهد تشدید تنش‌ها یا چیزی بدتر از آن خواهیم بود.
در ادامه این مطلب آمده است: توافقی که در سال ۲۰۱۵ توسط باراک اوباما و رهبران شش کشور دیگر از جمله ایران به دست آمد، ایرانی‌ها را ملزم به محدود کردن برنامه‌ی هسته‌ای خود کرد. در ازای آن، ایالات متحده تقریباً تمام تحریم‌های اقتصادی خود را لغو می‌کرد. کارها به آرامی پیش می‌رفت، بازرسان بین المللی تأیید کردند که ایران به توافق پایبند است، تا اینکه در سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا از توافق خارج شد، تحریم‌ها را دوباره اعمال کرد و همه امضاکنندگان دیگر را نیز تحت فشار قرار داد تا تحریم‌ها را علیه تهران اعمال کنند. ایران به مدت یک سال به این توافق پایبند و به دنبال راهی برای تجارت با جهان خارج از قلمروی دلار بود. تهران به بند ۳۶ قرارداد ۱۵۹ صفحه‌ای استناد و بیان کرد که اگر برخی از امضاکنندگان «به تعهدات خود عمل نکنند»، بقیه «زمینه‌ای برای توقف اجرای تعهدات خود» خواهند داشت. این بند به این منظور نوشته شده بود که اگر ایرانی‌ها به تقلب روی آوردند، آمریکا و کشورهای اروپایی بتوانند به سرعت تحریم‌ها را دوباره اعمال کنند. اما همانطور که دیدیم، شرایط می‌توانست به سمت دیگری نیز پیش برود.
در دو سال پس خروج واشنگتن از توافق، ایران غنی‌سازی اورانیوم را از سر گرفته است تا جایی که می‌تواند ظرف یک ماه یا بیشتر، اورانیوم غنی شده‌ی کافی برای ساخت یک بمب اتمی را در اختیار داشته باشد. به طور خلاصه، این کشور نسبت به دوران قبل از امضای توافق در سال ۲۰۱۵ به یک کشور مجهز به سلاح هسته‌ای نزدیک‌تر است. ترامپ این توافق را که اغلب آن را «بدترین توافق تاریخ» می‌خواند، لغو کرد، به امید اینکه به تهران فشار بیاورد تا آنچه را که او و دستیارانش توافقی «بهتر» می‌نامیدند، امضا کند. اما در واقعیت استراتژی او نتیجه‌ی معکوس داشت.
با این حال، گیج‌کننده‌تر از به هم ریختن اوضاع توسط ترامپ، این است که چرا جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا که در طول مبارزات انتخاباتی گفت توافق را بازمی‌گرداند، بلافاصله پس از ورود به قدرت در ژانویه‌ی گذشته، این کار را انجام نداد. او دقیقاً می‌توانست ترامپ را به خاطر این آشفتگی مقصر بداند و پیشنهاد کند که اگر ایرانی‌ها سخت‌افزار هسته‌ای خود را به تدریج از بین ببرند، تحریم‌ها را به تدریج لغو می‌کند. در عوض، به دلایلی که هیچ کس به وضوح توضیح نداده است، دو طرف بر سر اینکه چه کسی باید اولین قدم را بردارد، با هم اختلاف پیدا کردند. در ماه آوریل، اتحادیه اروپا وارد عمل شد و شش دور مذاکره با ایران را در وین برگزار کرد. برای مدتی به نظر می‌رسید که تلاش‌ها برای بازگشت به مذاکرات با ایالات متحده می‌تواند کارساز باشد، اما این اتفاق نیفتاد. در ژوئن، ایران رئیس‌جمهور جدیدی به نام ابراهیم رئیسی را انتخاب کرد که به توافق بدبین بود. به این ترتیب، بن بست عمیق‌تر شد.
این که مذاکرات از سر گرفته می‌شود، نشانه‌ی خوبی است، اما چشم انداز آن تاریک به نظر می‌رسد. ایرانی‌ها بر دو نکته پافشاری می‌کنند: اول، اینکه ایالات متحده همه‌ی تحریم‌ها را قبل از اینکه تهران بخشی از برنامه هسته‌ای خود را از بین ببرد، لغو کند. دوم اینکه ایالات متحده تضمین کند که روسای جمهور آینده‌ی این کشور از توافق خارج نخواهند شد. ... هیچ رئیس‌جمهوری نمی‌تواند یا نباید همه‌ی تحریم‌ها را لغو کند، مگر اینکه ایران دست‌کم برخی از سانتریفیوژهای خود را که اورانیوم غنی‌سازی می‌کنند، برچیند. همچنین هیچ رئیس‌جمهوری نمی‌تواند صادقانه قول دهد که روسای جمهور آینده به این توافق پایبند باشند. توضیح اینکه، توافق هسته‌ای یک معاهده نیست، بلکه یک ترتیبات اجرایی چندجانبه است. این توافق تا حدی به این دلیل با این روش مورد مذاکره قرار گرفت که اوباما می‌دانست نمی‌تواند دو سوم سنا را برای تصویب آن با خود همراه و آن را تبدیل به یک معاهده کند.
ممکن است راهی برای خروج وجود داشته باشد. اتحادیه اروپا می‌تواند به‌عنوان یک میانجی واقعی عمل کند، همانطور که در آوریل تلاش کرد، اما نتوانست این کار را انجام دهد. این اتحادیه باید با تعیین جدول زمانی که در آن هر طرف گام‌های مرحله‌ای و همزمان را برمی‌دارد، وارد عمل شود. در این جدول، ایالات متحده چند تحریم را لغو می‌کند، ایران نیز همزمان چند سانتریفیوژ را نابود می‌کند. اما در همین حال، چندین سیاستمدار آمریکایی، از جمله برخی از اعضای دولت بایدن، گفته‌اند که بازگشت به شرایط توافق ۲۰۱۵ به اندازه کافی خوب نیست. آنها می‌گویند که زمان زیادی از توافق ۲۰۱۵ گذشته است و با توجه به اینکه برخی از اقدامات توافق در سال ۲۰۲۵ منقضی می‌شود و ایران پیشرفت بیشتری در راستای ساخت بمب هسته‌ای نسبت به آن زمان داشته است، باید شرایط توافق تغییر کند.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه در اکتبر گفت: ما در حال نزدیک‌تر شدن به نقطه‌ای هستیم که در آن بازگشت به پایبندی به توافق به خودی خود مزایایی که در سال ۲۰۱۵ مدنظر بود را به همراه نخواهد داشت. در اینجا می‌توان به دو نکته اشاره کرد. اول، بلینکن و همکارانش باید این واقعیت را در ژانویه می‌دیدند و اعلام می‌کردند. دوم، دیدگاه او کوته بینانه است. درست است، اگر همین هفته توافق با ایران احیا می‌شد، می‌توانستیم در مورد عقب انداختن تاریخ‌های انقضای اولیه صحبت کنیم. اما حالا که شرایط مهیا نیست، چرا توافق اولیه را احیا نکنیم و سپس برنامه‌ی گام به گام در راستای لغو تحریم‌ها و برچیدن سانتریفیوژها طراحی نکنیم، اما یک بند اضافه کنیم که اگر توافق جدیدی تا سال ۲۰۲۴ امضا نشد، معامله یک بار دیگر متوقف می‌شود. به هر حال، اگر جمهوری خواهان دوباره به قدرت برسند، ممکن است توافق از بین برود.
بسیاری از سیاستمداران، اکثر جمهوری خواهان و چند دموکرات می‌گویند که این پیشنهاد عملی نیست. آنها می‌خواهند توافق جدیدی ایجاد کنند که نه تنها تاریخ انقضای تعهدات هسته‌ای ایران را به عقب می‌اندازد، بلکه تولید موشک و کمک ایران به گروه‌های تروریستی را محدود یا لغو می‌کند. اوباما و تیمش در جریان مذاکرات اولیه به دنبال گنجاندن این مسائل در توافق بودند، اما به دو دلیل آنها را کنار گذاشتند. اول اینکه ایران با آن محدودیت‌ها موافقت نمی‌کرد و دوم، مهم‌ترین وظیفه این بود که ایران از ساخت سلاح هسته‌ای بازداشته شود. توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵، با سرزده‌ترین رویه‌های راستی‌آزمایی که تا به حال در یک توافق کنترل تسلیحات مورد مذاکره قرار گرفته بود، پایان یافت. گزینه‌های واقع بینانه این بود که یا ایرانی را بپذیریم که موشک می‌سازد، به تروریست‌ها کمک می‌کند و سلاح هسته‌ای دارد یا با ایرانی روبرو شویم که دو فعالیت اول را انجام می‌دهد، اما سلاح هسته‌ای ندارد.
به گزارش کبنا، قاسم محبعلی مدیر کل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه در گفتگو با «انتخاب» درباره پیش‌بینی خود از روند مذاکرات، عنوان کرد: «با توجه به اینکه هم ایران و هم امریکا به نوعی مذاکرات و بازگشت به برجام 2015 را پذیرفته‌اند، می‌توان گفت در کلیات توافقاتی صورت گرفته است و مشکل برمی‌گردد به جزئیاتی همچون برداشتن تحریم‌ها و چگونگی بازگشت ایران به تعهداتش در برجام 2015. اینها مشکلاتی است که هم می‌تواند حل و فصل شود و هم کل قضیه را به کلی منتفی کند.»
وی با بیان اینکه «تا وقتی که روی آخرین بند توافق نشود، نمی‌توان بر مسیر و موفقیت مذاکرات تاکید کرد»، گفت: «با این حال این گام مثبتی است و احتمال می‌رود که مذاکرات ادامه پیدا کند. اینکه از لحاظ زمانی چه قدر طول می‌کشد، غیر قابل پیش بینی است و باید صبر کرد تا ببینیم که چه زمانی برجام احیا می‌شود یا خیر.»
محبعلی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه برخی معتقدند ایران تحت عنوان ضمانت به دنبال لغو تحریم‌هایی همچون U Turn است گفت: «همه اینها قابل مذاکره است. هر موضوعی که یک طرف به آن بپردازد و مطرح کند، از آن سو هم طرف مقابل یک درخواست دیگری را روی میز می‌گذارد. به طور کلی اگر قرار باشد که چارچوب برجام 2015 احیا شود، باید پاسخ دهم خیر، رفع کلیه تحریم‌ها عملی نیست چون در برجام اساساً چنین توافقی وجود نداشته است.»
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در مورد اینکه چرا بحث U Turn در برجام 2015 بحث نشده بود، اظهار کرد: «آن موقع طرفین یعنی هم ایران و هم دولت اوباما توافق کردند فقط روی برنامه هسته‌ای ایران و قطعنامه‌های شش‌گانه شورای امنیت صحبت کنند نه سایر موضوعات. می‌دانید که تحریم‌های اروپاییان، امریکاییان و حتی تحریم‌های سازمان ملل ابعاد وسیع‌تری دارد؛ برنامه‌های نظامی ایران، برنامه‌های موشکی ایران و... تحت عناوین مختلفی است و برخی با یکدیگر همپوشانی دارند.»
وی ادامه داد: «طبیعی است که آن موقع تصمیم ایران این بود که درباره موضوع دیگری مذاکره نکنند و امریکاییان هم پذیرفته بودند که فقط درباره برنامه هسته‌ای ایران صحبت کنند و به توافقی برسند که به زعم آنان اگر ایران روزی تصمیم بگیرد از برنامه صلح‌آمیز خود عدول کند و به سمت تولید سلاح برود، چند سال زمان ببرد.»
باقری: اصلاحات خود را روی پیش نویس اعمال کرده‌ایم / طرف مقابل هم این اختیار را دارد که نظرات خودش را درباره اصلاحات ما بیان کند؛ اساس مذاکرات هم بر همین نکته است
علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیأت ایرانی در مذاکرات با گروه ۱+۴ امروز (پنجشنبه 11 آذرماه 1400) در جمع خبرنگاران در وین به تشریح رایزنی‌های انجام شده در این چند روز در وین پرداخت و گفت: امروز چهارمین روز گفت‌وگوها را آغاز می‌کنیم. در طول روزهای گذشته هیأت جمهوری اسلامی ایران در تعامل با دیگر هیأت‌های عضو ۱+۴ نشست‌های متعددی اعم از دوجانبه و مشترک چندجانبه را برگزار کرده است.
وی بیان کرد: از روز شنبه این جلسات در وین برگزار شد و تا دیشب (چهارشنبه) تا پاسی از شب جلسات ادامه داشت. امروز نیز جلساتی پیش رو داریم از جمله جلساتی با نمایندگان روسیه و چین داشتم و همینطور نشست با روسای هیأت‌های نمایندگی سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا که دو نشست دیروز برگزار شد و یک نشست هم امروز خواهم داشت.
معاون سیاسی وزیر خارجه یادآور شد: در این نشست‌ها ما دیدگاه‌های خودمان را در مورد موضوعات محوری و اصلی این دور از گفت‌وگوها به ویژه موضوع لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه طرح کردیم و شاخص‌ها و ملاک‌هایی که برای بیان مواضع خودمان لازم بود با آنها در میان گذاشتیم. آنها هم در این زمینه سؤالاتی را مطرح می‌کردند و ابهام‌هایی داشتند که در این نشست‌ها تلاش شد که این ابهام‌ها رفع و به سؤالات آنها پاسخ داده شود.
سندی که در اختیار طرف مقابل قرار دادیم
وی گفت: دیشب دو سند را در اختیار طرف مقابل قرار دادیم. سند اول دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در مورد موضوع لغو تحریم‌ها است و همینطور سند دوم در مورد موضوع اقدامات هسته‌ای ایران است که در اختیار طرف مقابل قرار گرفت. قاعدتاً طرف مقابل باید اینها را بررسی و آمادگی لازم را کسب کند برای اینکه وارد گفت‌وگوها و مذاکرات جدی با جمهوری اسلامی ایران در مورد متن‌های ارائه شده، شود.
بازیگرانی که به دنبال اخلال در روند گفت‌وگوها هستند
رئیس هیأت مذاکره کننده ایرانی در وین با بیان اینکه نکته مهم این است که این گفت‌وگوها دارای آثار متنوع و متعدد بینالمللی است، یادآور شد: بر همین اساس بازیگران دیگری که خارج از عرصه این گفت‌وگوها هستند، یا به طور مستقیم با به واسطه برخی از بازیگران داخل گفت‌وگوها، تلاش می‌کنند که در روند گفت‌وگوها اخلال ایجاد کرده و مسیر دستیابی به توافق و مسیر گفت‌وگوهای سازنده را دچار اخلال کنند.
این دیپلمات ارشد ایرانی گفت: من دیروز در جلسه با نمایندگان مختلف هیأت‌های ۱+۴ این بحث را مطرح کردم و هشدار دادم که باید تلاش بشود اجازه ندهیم که نگاه و رویکرد بازیگران خارج از گفت‌وگوها بر روند مذاکرات تأثیر منفی و سلبی بگذارد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه افزود: امیدواریم بعد از ارائه پیشنهادهای جمهوری اسلامی ایران به طرف مقابل آنها بتوانند در کوتاه‌ترین زمان به یک جمع‌بندی برای ورود به گفت‌وگوهای جدی با جمهوری اسلامی ایران در مورد دو سندی که ارائه شده است، برسند.
باقری ادامه داد: ما به طرف مقابل اعلام کردیم که برای ادامه گفت‌وگوها آمادگی داریم. ما در وین هستیم که این گفت‌وگوها را ادامه دهیم. قاعدتاً آنها نیاز دارند که اسنادی را که ما در اختیار آنها قرار دادیم، بررسی کنند. اگر آنها برای استمرار گفت‌وگوها آماده باشند، ما هیچ مانعی در این زمینه نداریم.
وی اضافه کرد: قاعدتاً امروز در تماسی که با آنها داریم و آنها با ما خواهند داشت، وضعیت بررسی این اسناد و همچنین جدول زمانی در گفت‌وگوهایی که بین جمهوری اسلامی ایران و نمایندگان ۱+۴ یک در وین برگزار می‌شود، مشخص خواهد شد.
معاون سیاسی وزیر خارجه در پاسخ به این سؤال که آیا امیدوار هستید که طرف‌های مقابل به این دو سند پاسخ مثبت دهند؟ گفت: اینکه بررسی این اسناد چقدر طول می‌کشد به آنها بستگی دارد. در نشستی که با برخی از روسای هیأت‌ها دارم، این موضوع طرح خواهد شد و امروز با آقای انریکه مورا (معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) هم جلسه دارم و قاعدتاً ایشان در آن جلسه دیدگاه‌های طرف مقابل را داشته باشد که بتوانیم با به یک جدول زمانی برای پیشبرد گفت‌وگوها دست یابیم.
آن چیزی که پیش روی ما قرار دارد، متن پیش نویسی است که در آخرین دور گفت‌وگوها در وین ۶ حاصل شده
باقری درباره اظهارات مقامات اروپایی درباره پیش نویس‌های قبلی و رفع تحریم‌ها نیز بیان کرد: آن چیزی که پیش روی ما قرار دارد، متن پیش نویسی است که در آخرین دور گفت‌وگوها در وین ۶ حاصل شده است و همه طرف‌ها اذعان داشتند و دارند که این متن حداکثر یک پیش نویس است که پیش نویس قابل مذاکره است.
وی با بیان اینکه هیچ اختلافی بین ما و آنها در این زمینه نیست، اظهار داشت: ما بر دو نکته تأکید کردیم یکی اینکه یک موارد اختلافی است که از قبل باقی مانده، ولی برخی موضوعات است که کاستی‌های اسناد است که درباره آن کاستی‌ها نگاه خود را در سند جدید بیان کردیم. برخی نکات است که در پیش نویس وجود دارد که با اسنادی که مورد قبول طرفین است مغایرت دارد و طرفین آن اسناد را قبول دارند. بر همان اساس ما پیش نویس را ارزیابی کرده و نگاه و اصلاحات خودمان را در مورد آن اعمال کردیم.
با یک اصلاحاتی در متن مواجه شدیم که این اصلاحات در اختیار طرف مقابل قرار گرفته/ ارائه این ۲ سند نشانه جدیت ما بود
معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره اینکه چقدر احتمال می‌دهید تغییرات در دو پیش نویس از سوی طرف مقابل قابل قبول باشد؟ اظهار داشت: در ایران دولت جدیدی سر کار آمده و دولت تیم جدیدی را مأمور ادامه گفت‌وگوها کرده است. بر اساس این واقعیت ما با یک اصلاحاتی در متن مواجه شدیم که این اصلاحات در اختیار طرف مقابل قرار گرفته و قاعدتاً طرف مقابل هم این اختیار را دارد که نظرات خودش را درباره پیشنهادات و اصلاحاتی که ما روی متن پیش نویس اعمال کردیم، بیان کند. اساس مذاکرات هم بر همین نکته است.
باقری اضافه کرد: چون یکی از محورهایی که برخی جریان‌هایی که نمی‌خواهند گفت‌وگوها به نتیجه برسد، این بود که اینگونه القا می‌کردند که طرف ایرانی در گفت‌وگوها جدی نیست. ارائه این ۲ سند نشانه جدیت ما بود و ما حتی به صورت ریز نگاه و رویکرد و مواضع خودمان را در مورد بخش‌های مختلف سند ارائه کردیم.
خطیب‌زاده: هیأت‌ها در وین، از اقامتگاه نخست‌وزیر رژیم صهیوئیستی دستور نخواهند گرفت
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: هیأت‌های مذاکره کننده در وین، از اقامتگاه نخست‌وزیر رژیم صهیوئیستی دستور نخواهند گرفت.
به گزارش خبرگزاری ایران پرس، در پی گفت‌وگوی تلفنی نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با وزیر امور خارجه آمریکا و تأکید «نفتالی بنت» بر توقف مذاکرات جاری در وین، «سعید خطیب‌زاده» در توئیتی نوشت: با پیشرفت گفت‌وگوها در وین، رژیم اسرائیل بار دیگر چهره واقعی خود را به نمایش گذاشته و خواستار توقف فوری مذاکرات شده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران افزود: تعجبی ندارد؛ رژیمی که پیدایش آن بر مبنای جنگ، تنش و ترور بوده، همواره از گفت‌وگو بیزار است.
«نفتالی بنت» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی روز پنجشنبه در گفت‌وگویی تلفنی با «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا خواهان پایان فوری مذاکرات وین شد.
دور جدید مذاکرات وین برای رفع تحریم‌ها و احیای برجام از روز دوشنبه (۲۹ نوامبر /هشتم آذر) در پایتخت اتریش آغاز شده است و همچنان ادامه دارد.
هیأت جمهوری اسلامی ایران در وین ۲ سند پیشنهادی خود را در قالب دو موضوع لغو تحریم‌های ظالمانه و مسائل هسته‌ای تحویل گروه ۱+۴ در مذاکرات وین داده است.
گروسی: توافق با ایران همچنان ممکن است، اما زمان باقیمانده کم است / در حال حاضر غنی سازی ۹۰ درصدی اورانیوم در ایران وجود ندارد / به نفع تهران است که در تعامل با آژانس شفافیت بیشتری نشان دهد / اگر دوباره از من دعوت کنند، یک دقیقه‌ای به ایران می‌روم
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: به نفع تهران است که در تعامل با آژانس شفافیت بیشتری را از خود نشان بدهد زیرا در صورت وجود اراده سیاسی، رسیدن به توافق همیشه ممکن است.
رافائل گروسی در گفت وگو با کانال خبری «فرانسه ۲۴» با بیان اینکه مذاکرات دور هفتم از نقطه صفر شروع نمی‌شود، بلکه بر اساس شش دور مذاکرات قبلی به پیش می‌رود، افزود: توافق با ایران همچنان ممکن است، اما زمان باقیمانده کم است.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکید کرد: آژانس طرف توافق برجام نیست، اما به عنوان بازرس و تضمین‌کننده توافق از نزدیک مذاکرات جاری در وین را رصد می‌کند.
گروسی در خصوص غنی سازی ۹۰ درصدی بیان کرد: در حال حاضر غنی‌سازی ۹۰ درصدی در ایران وجود ندارد.
وی با بیان اینکه برجام حد نصاب ۳.۶۷ درصد را برای غنی‌سازی تعیین کرده بود، اما الان غنی‌سازی ۶۰ درصدی انجام می‌شود، افزود: ایران در فردو غنی‌سازی ۲۰ درصدی را انجام می‌دهد و در حال افزایش آن است.
گروسی درباره قصد خود مبنی بر دیدار مجدد از تهران گفت: چنان چه از وی دعوت شود، ظرف یک دقیقه به ایران می‌رود.
وی در ارتباط با سایت تسا در کرج و ادعای ایران مبنی بر از کار افتادن دوربین‌های نظارتی آژانس در جریان عملیات خرابکارانه گفت: آژانس خرابکاری را محکوم می‌کند؛ امیدواریم که یک توافق، که بسیار لازم و ضروری است، حاصل شود.
مقامات امریکایی: دور فعلی مذاکرات روز پنجشنبه یا جمعه به پایان می‌رسد
مقامات دولت بایدن روز چهارشنبه گفتند که دور فعلی مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های بزرگ جهانی در وین، روز پنجشنبه یا جمعه به پایان می‌رسد. این منابع توضیح دادند که زمان دقیق، به تحولات مذاکرات بستگی دارد.
هآرتص نوشت: مقامات دولت بایدن روز چهارشنبه گفتند که دور فعلی مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های بزرگ جهانی در وین، روز پنجشنبه یا جمعه به پایان می‌رسد. این منابع توضیح دادند که زمان دقیق، به تحولات مذاکرات بستگی دارد.
در ادامه این مطلب آمده است: با این حال، خبرگزاری "تسنیم" امروز گزارش داد کشورهای اروپایی که طرف مذاکرات هستند، می‌خواهند این دور از مذاکرات سریعاً پایان یابد. این خبرگزاری نوشته است یک منبع دخیل در مذاکرات این موضوع را تأیید کرده، و یکی دیگر از مقامات نزدیک به تیم مذاکره‌کننده ایران گفته است که ایران می‌خواهد مذاکرات هسته‌ای را تا هر اندازه که لازم باشد ادامه دهد.
در هفته‌های اخیر، مقامات ارشد اسرائیلی به کشورهای حاضر در مذاکرات مراجعه کرده و از آنها خواسته‌اند که گفتگوها محدود و مشروط به یک ضرب الاجل باشد. ارزیابی اسرائیل این است که تهران به دنبال آن است که مذاکرات تا جایی که ممکن است به طول بینجامد، تا به طور مخفیانه برنامه هسته‌ای خود را پیش ببرد.
مذاکرات ایران با شش طرف دیگر مذاکرات یعنی آمریکا، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان روز دوشنبه آغاز شد و توسط دو تیم جداگانه انجام می‌شود. یکی از آنها که به درخواست تهران ایجاد شده است، به مباحث مربوط به رفع تحریم‌های آمریکا علیه ایران می‌پردازد و دیگری در مورد بازگشت کامل ایران و ایالات متحده به توافق سال 2015 است.
ایالات متحده در حال حاضر طرف رسمی مذاکرات نیست و ارتباط ایرانی‌ها با هیئت آمریکایی در وین، غیر مستقیم است.
نشریه «اسلیت»: تفکر اشتباهی که می‌تواند باعث شود بایدن شانس خود را برای توافق با ایران از بین ببرد
ایالات متحده و ایران روز دوشنبه در وین در تلاشی دیگر که احتمالاً آخرین تلاش خواهد بود، برای احیای توافق هسته‌ای ایران با یکدیگر ملاقات کردند. اگر هیچ یک از طرفین از خواسته‌های فعلی خود عقب نشینی نکنند، مذاکرات که پنج ماه است متوقف شده، احتمالاً به جایی نخواهد رسید. در این صورت شاهد تشدید تنش‌ها یا چیزی بدتر از آن خواهیم بود.
انتشار تحلیل‌ها و مطالب رسانه‌های خارجی تنها به منظور اطلاع رسانی و آگاهی از برداشت آنها انجام می‌شود و انتشار آن به منزله تأیید محتوای آن توسط «انتخاب» نیست.
نشریه آنلاین «اسلیت» (slate magazine) در مطلبی به قلم فرد کاپلان نوشت: ایالات متحده و ایران روز دوشنبه در وین در تلاشی دیگر که احتمالاً آخرین تلاش خواهد بود، برای احیای توافق هسته‌ای ایران با یکدیگر ملاقات کردند. اگر هیچ یک از طرفین از خواسته‌های فعلی خود عقب نشینی نکنند، مذاکرات که پنج ماه است متوقف شده، احتمالاً به جایی نخواهد رسید. در این صورت شاهد تشدید تنش‌ها یا چیزی بدتر از آن خواهیم بود.
در ادامه این مطلب آمده است: توافقی که در سال ۲۰۱۵ توسط باراک اوباما و رهبران شش کشور دیگر از جمله ایران به دست آمد، ایرانی‌ها را ملزم به محدود کردن برنامه‌ی هسته‌ای خود کرد. در ازای آن، ایالات متحده تقریباً تمام تحریم‌های اقتصادی خود را لغو می‌کرد. کارها به آرامی پیش می‌رفت، بازرسان بین المللی تأیید کردند که ایران به توافق پایبند است، تا اینکه در سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا از توافق خارج شد، تحریم‌ها را دوباره اعمال کرد و همه امضاکنندگان دیگر را نیز تحت فشار قرار داد تا تحریم‌ها را علیه تهران اعمال کنند. ایران به مدت یک سال به این توافق پایبند و به دنبال راهی برای تجارت با جهان خارج از قلمروی دلار بود. تهران به بند ۳۶ قرارداد ۱۵۹ صفحه‌ای استناد و بیان کرد که اگر برخی از امضاکنندگان «به تعهدات خود عمل نکنند»، بقیه «زمینه‌ای برای توقف اجرای تعهدات خود» خواهند داشت. این بند به این منظور نوشته شده بود که اگر ایرانی‌ها به تقلب روی آوردند، آمریکا و کشورهای اروپایی بتوانند به سرعت تحریم‌ها را دوباره اعمال کنند. اما همانطور که دیدیم، شرایط می‌توانست به سمت دیگری نیز پیش برود.
در دو سال پس خروج واشنگتن از توافق، ایران غنی‌سازی اورانیوم را از سر گرفته است تا جایی که می‌تواند ظرف یک ماه یا بیشتر، اورانیوم غنی شده‌ی کافی برای ساخت یک بمب اتمی را در اختیار داشته باشد. به طور خلاصه، این کشور نسبت به دوران قبل از امضای توافق در سال ۲۰۱۵ به یک کشور مجهز به سلاح هسته‌ای نزدیک‌تر است. ترامپ این توافق را که اغلب آن را «بدترین توافق تاریخ» می‌خواند، لغو کرد، به امید اینکه به تهران فشار بیاورد تا آنچه را که او و دستیارانش توافقی «بهتر» می‌نامیدند، امضا کند. اما در واقعیت استراتژی او نتیجه‌ی معکوس داشت.
با این حال، گیج‌کننده‌تر از به هم ریختن اوضاع توسط ترامپ، این است که چرا جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا که در طول مبارزات انتخاباتی گفت توافق را بازمی‌گرداند، بلافاصله پس از ورود به قدرت در ژانویه‌ی گذشته، این کار را انجام نداد. او دقیقاً می‌توانست ترامپ را به خاطر این آشفتگی مقصر بداند و پیشنهاد کند که اگر ایرانی‌ها سخت‌افزار هسته‌ای خود را به تدریج از بین ببرند، تحریم‌ها را به تدریج لغو می‌کند. در عوض، به دلایلی که هیچ کس به وضوح توضیح نداده است، دو طرف بر سر اینکه چه کسی باید اولین قدم را بردارد، با هم اختلاف پیدا کردند. در ماه آوریل، اتحادیه اروپا وارد عمل شد و شش دور مذاکره با ایران را در وین برگزار کرد. برای مدتی به نظر می‌رسید که تلاش‌ها برای بازگشت به مذاکرات با ایالات متحده می‌تواند کارساز باشد، اما این اتفاق نیفتاد. در ژوئن، ایران رئیس‌جمهور جدیدی به نام ابراهیم رئیسی را انتخاب کرد که به توافق بدبین بود. به این ترتیب، بن بست عمیق‌تر شد.
این که مذاکرات از سر گرفته می‌شود، نشانه‌ی خوبی است، اما چشم انداز آن تاریک به نظر می‌رسد. ایرانی‌ها بر دو نکته پافشاری می‌کنند: اول، اینکه ایالات متحده همه‌ی تحریم‌ها را قبل از اینکه تهران بخشی از برنامه هسته‌ای خود را از بین ببرد، لغو کند. دوم اینکه ایالات متحده تضمین کند که روسای جمهور آینده‌ی این کشور از توافق خارج نخواهند شد. ... هیچ رئیس‌جمهوری نمی‌تواند یا نباید همه‌ی تحریم‌ها را لغو کند، مگر اینکه ایران دست‌کم برخی از سانتریفیوژهای خود را که اورانیوم غنی‌سازی می‌کنند، برچیند. همچنین هیچ رئیس‌جمهوری نمی‌تواند صادقانه قول دهد که روسای جمهور آینده به این توافق پایبند باشند. توضیح اینکه، توافق هسته‌ای یک معاهده نیست، بلکه یک ترتیبات اجرایی چندجانبه است. این توافق تا حدی به این دلیل با این روش مورد مذاکره قرار گرفت که اوباما می‌دانست نمی‌تواند دو سوم سنا را برای تصویب آن با خود همراه و آن را تبدیل به یک معاهده کند.
ممکن است راهی برای خروج وجود داشته باشد. اتحادیه اروپا می‌تواند به‌عنوان یک میانجی واقعی عمل کند، همانطور که در آوریل تلاش کرد، اما نتوانست این کار را انجام دهد. این اتحادیه باید با تعیین جدول زمانی که در آن هر طرف گام‌های مرحله‌ای و همزمان را برمی‌دارد، وارد عمل شود. در این جدول، ایالات متحده چند تحریم را لغو می‌کند، ایران نیز همزمان چند سانتریفیوژ را نابود می‌کند. اما در همین حال، چندین سیاستمدار آمریکایی، از جمله برخی از اعضای دولت بایدن، گفته‌اند که بازگشت به شرایط توافق ۲۰۱۵ به اندازه کافی خوب نیست. آنها می‌گویند که زمان زیادی از توافق ۲۰۱۵ گذشته است و با توجه به اینکه برخی از اقدامات توافق در سال ۲۰۲۵ منقضی می‌شود و ایران پیشرفت بیشتری در راستای ساخت بمب هسته‌ای نسبت به آن زمان داشته است، باید شرایط توافق تغییر کند.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه در اکتبر گفت: ما در حال نزدیک‌تر شدن به نقطه‌ای هستیم که در آن بازگشت به پایبندی به توافق به خودی خود مزایایی که در سال ۲۰۱۵ مدنظر بود را به همراه نخواهد داشت. در اینجا می‌توان به دو نکته اشاره کرد. اول، بلینکن و همکارانش باید این واقعیت را در ژانویه می‌دیدند و اعلام می‌کردند. دوم، دیدگاه او کوته بینانه است. درست است، اگر همین هفته توافق با ایران احیا می‌شد، می‌توانستیم در مورد عقب انداختن تاریخ‌های انقضای اولیه صحبت کنیم. اما حالا که شرایط مهیا نیست، چرا توافق اولیه را احیا نکنیم و سپس برنامه‌ی گام به گام در راستای لغو تحریم‌ها و برچیدن سانتریفیوژها طراحی نکنیم، اما یک بند اضافه کنیم که اگر توافق جدیدی تا سال ۲۰۲۴ امضا نشد، معامله یک بار دیگر متوقف می‌شود. به هر حال، اگر جمهوری خواهان دوباره به قدرت برسند، ممکن است توافق از بین برود.
بسیاری از سیاستمداران، اکثر جمهوری خواهان و چند دموکرات می‌گویند که این پیشنهاد عملی نیست. آنها می‌خواهند توافق جدیدی ایجاد کنند که نه تنها تاریخ انقضای تعهدات هسته‌ای ایران را به عقب می‌اندازد، بلکه تولید موشک و کمک ایران به گروه‌های تروریستی را محدود یا لغو می‌کند. اوباما و تیمش در جریان مذاکرات اولیه به دنبال گنجاندن این مسائل در توافق بودند، اما به دو دلیل آنها را کنار گذاشتند. اول اینکه ایران با آن محدودیت‌ها موافقت نمی‌کرد و دوم، مهم‌ترین وظیفه این بود که ایران از ساخت سلاح هسته‌ای بازداشته شود. توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵، با سرزده‌ترین رویه‌های راستی‌آزمایی که تا به حال در یک توافق کنترل تسلیحات مورد مذاکره قرار گرفته بود، پایان یافت. گزینه‌های واقع بینانه این بود که یا ایرانی را بپذیریم که موشک می‌سازد، به تروریست‌ها کمک می‌کند و سلاح هسته‌ای دارد یا با ایرانی روبرو شویم که دو فعالیت اول را انجام می‌دهد، اما سلاح هسته‌ای ندارد.
