سوء تغذیه کودکان در کهگیلویه و بویراحمد

کبنا ؛براساس آماری که به تازگی در همایش اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع طب کودکان منتشر شده کهگیلویه و بویراحمد جزء چهار استانی است که عوارض ناشی از کم وزنی، لاغری و کوتاهی قد کودکان در آن به علت سوء تغذیه شایع است و از این رو بررسی دلایل و راهکار‌های پیشگیری از آن اهمیت دارد.
براساس گفته‌های دبیر همایش اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع طب کودکان، مطالعات نشان می‌دهد که در استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد کوتاهی قد، کم وزنی و لاغری شیوع بالایی دارد که این امر ناشی از سوء تغذیه است.
محمد تقی حسینی طباطبایی در خصوص سوء تغذیه گفته اگر چه شاخص‌های سلامت کودکان ایران در مقایسه با کشور‌های منطقه خوب است اما در مورد تغذیه کودکان مذکور باید برنامه‌ریزی بهتری صورت گیرد.
بر اساس گزارش‌های وزارت بهداشت، به طور میانگین ۱۵ درصد از کودکان کشورمان دچار سوءتغذیه هستند و در مجموع ۸۰۰ هـزار کودک ایرانی در سنین رشد با کمبود انرژی و مواد پروتئینی و نیز کمبود ریزمغذی‌ها روبرو هستند.
آمار رسمی نشان می‌دهد که حدود ۱۱ درصد از کودکان ایرانی با کم وزنی و ۹/۴ درصد یا مشکل لاغری مواجه هستند که این آمار در مناطق روستایی کشور به حدود دو برابر افزایش پیدا می‌کند و حدود ۲۱ درصد از کودکان ساکن در روستا‌های کشور با کوتاهی قد مواجه هستند و در بیشتر استان‌های کشور، کودکان روستایی دو برابر کودکان شهری از سوء‌تغذیه رنج می‌برند.
سوء تغذیه چیست؟

بر اساس نظر کارشناسان، سوء تغذیه یا Malnutrition، شامل دریافت ناکافی مواد غذایی یا نامتعادل بودن گروه‎‌های مختلفی از مواد مغذی در برنامه غذایی می‌شود. حتی افرادی که بیش از حد اضافه وزن دارند و بیشتر از کالری مورد نیاز بدنشان، کالری دریافت می‌کنند هم ممکن است دچار سوء تغذیه باشند.
به عبارت بهتر وقتی فردی غذای خیلی کمی مصرف می‌کند یا از رژیم غذایی محدودی پیروی می‌کند یا اینکه بدن خود را از دستیابی به بعضی مواد غذایی محروم می‌کند، به طور مستقیم روی سلامتی خود تأثیر می‌گذارد. در بعضی موارد این موضوع می‌تواند تهدید‌کننده او باشد.
علل و راهکار‌های درمانی
کارشناس بهبود تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی یاسوج با اشاره به اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد که عوارضی مانند کم وزنی، لاغری و کوتاهی قد در کهگیلویه وبویراحمد شایع است می‌گوید که کم وزنی و چاقی دو طیف سوءتغذیه دوران کودکی است.

موسی گودرزی تأکید کرد که هر چند شاخص‌های اقتصادی نقش مهمی در تغذیه مناسب دارد اما همیشه سوء تغذیه ناشی از فقر نیست و گاهی بی‌توجهی والدین به تغذیه کودک به سوء تغذیه منجر می‌شود.
وی تأکید کرد: گاهی خانواده‌ها بیشتر پول خود را برای نیاز‌های ثانویه خرج می‌کنند در حالی که سوءتغذیه می‌تواند پیامد‌های زیادی برای کودکان داشته باشد این مسأله مورد غفلت قرار می‌گیرد.
گودرزی تصریح کرد: با توجه به اینکه سوءتغذیه عوارض زیادی در بزرگسالی این کودکان برای جامعه به بار می‌آورد، متولیان سلامت و خانواده‌ها باید مراقب این نکته کلیدی باشند که مراقبت از کودک در اوایل دوران کودکی بهترین و خردمندانه‌ترین سرمایه‌گذاری برای توسعه کشور بوده که شامل تغذیه خوب، رشد و تکامل مناسب و آموزش از همان بدو تولد است.

کارشناس بهبود تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی یاسوج ابراز داشت: خطر ابتلا به سوءتغذیه کودکان از ۶ ماهگی یا همان زمانی که استفاده از کمک غذا برای کودک شروع می‌شود آنان را تهدید می‌کند.
وی با یادآوری این مسأله مهم که سبد غذایی کودکان باید روزانه سرشار از مواد مغذی شامل پروتئین‌ها، قند‌ها، چربی‌ها، سبزیجات، میوه‌ها، حبوبات، تخم مرغ و لبنیات باشد تأکید کرد: کوتاهی قد، پایین آمدن میزان یادگیری، کاهش ایمنی بدن از مهمترین پیامد‌های سوءتغذیه کودکان است.
گودرزی در مورد نحوه درمان کودکانی که از سوء تغذیه رنج می‌برند، ابراز داشت: بهبود تغذیه آنان در کنار دارو درمانی می‌تواند درمان اثربخش باشد.
برنامه‌های حمایتی دولت
مسوول روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی یاسوج تأکید کرد: مراکز بهداشتی مناطق روستایی و شهری استان از همان بدو تولید وضعیت کودکان را پایش می‌کنند و شماری از آنان را زیرپوشش طرح بهبود تغذیه نهاد‌های حمایت قرار می‌دهد.
سیدحسین رازیان تأکید کرد: هم اکنون یکهزار کودک زیر پنج سال کهگیلویه و بویراحمد زیرپوشش نهاد‌های حمایتی هستند اما انتظار می‌رود این حمایت‌ها هم از نظر شمار افراد زیرپوشش و هم از نقطه نظر میزان کمک‌ها بیشتر شود.
وی اشاره‌ای به شمار کودکان مبتلا به سوء تغذیه در استان نکرد و ابراز داشت: با توجه به اینکه مراقبان سلامت و بهورزان وضعیت کودکان را در سال نخست زندگی به صورت ماهیانه در دومین سال زندگی آنان به صورت هر ۲ ماه یک بار و در سومین سال زندگی آنان هر ۶ ماه یک بار بررسی و در سامانه سیب ثبت می‌شود.
رازیان عنوان کرد: آموزش مادران دارای کودک زیر پنج سال و تجویز مکمل‌هایی مانند آهن از جمله حمایت‌های دولت برای کمک به تغذیه کودکان است.

وی تأکیدکرد: وزارت بهداشت برنامه‌های تازه‌ای برای بهبود تغذیه کودکان دچار سوء تغذیه دارد که قرار است معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج مشخصات این کودکان را اعلام کند.
حمایت بهزیستی از کودکان مبتلا به پی کی یو
معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی کهگیلویه وبویراحمد با اشاره به اینکه افراد مبتلا به بیماری پی کی یو چنانچه درمان نکنند به معلولیت آنان مبتلا می‌شوند گفت: برای درمان بیماران پی کی یو سالانه هزینه‌ای جداگانه‌ای لحاظ می‌شود که این بودجه امسال سه میلیون تومان به ازای هر نفر است.
کریم رهیده با اشاره به اینکه ۵۰ کودک مبتلا به این بیماری در استان زیرپوشش بهزیستی هستند اضافه کرد: بیماران مبتلا به فنیل کتونوری(پی کی یو) به خاطر محدودیت‌هایی که بیماری به آن‌ها تحمیل کرده از خوردن انواع غذا‌های پروتئین دار محروم بوده و همواره از گرسنگی رنج می‌برند.
بیماری فنیل کتونوری از نوع بیماری‌های متابولیک ارثی است که به دلیل محدودیت‌های غذایی و رژیم سخت غذایی، مبتلایان را دچار سختی‌های زیادی می‌کند.
مبتلایان به این بیماری نمی‌توانند مواد غذایی دلخواه خود را انتخاب کنند و استفاده از مواد غذایی حاوی مقادیر زیاد فنیل آلانین، موجب محدودیت شدید دریافت سایر مواد غذایی و تأمین نشدن انرژی و مواد مغذی مورد نیاز آن‌ها می‌شود.

ایرنا در پایان این گزارش نوشت: در این بیماری به علت کمبود آنزیم فنیل آلانین هیدروکسیلاز، اسید آمینه فنیل آلانین و متابولیت‌های آن در خون موجب اختلال رشد و عقب ماندگی ذهنی در کودکان می‌شود، البته تشخیص به موقع، رژیم غذایی صحیح زیر نظر متخصص تغذیه و حفظ و تداوم رژیم غذایی در تمام طول عمر در سلامت بیمار بسیار مؤثر است.
وی ابراز داشت: حمایت از خانواده‌های دارای فرزندان چندقلو و اعطای شیرخشک از دیگر حمایت‌های بهزیستی از کودکان دچار سوء تغذیه است.
با همه این حمایت‌ها با توجه به گزارش اعلام شده در همایش اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع طب کودکان کشور به نظر می‌رسد که تجربه نهاد پیشرفت و آبادانی بنیاد علوی در منطقه محروم دیشموک شهرستان کهگیلویه که شمار زیادی مادرباردار و کودک را زیرپوشش حمایتی بهبود تغذیه برد مشارکت بنگاه‌های اقتصادی بزرگ و خیران نیکوکار در کنار تلاش مضاعف مسوولان می‌تواند پیامد‌های سوء تغذیه در کهگیلویه و بویراحمد را کاهش دهد.