ناترازی در توزیع میوه و تره‌بار در کهگیلویه و بویراحمد / میوه‌هایی که در استان تولید می‌شوند، اما در این‌جا توزیع نمی‌شوند / چرا میدان میوه و تره‌بار در یاسوج شکست می‌خورد؟ / ستاد تنظیم بازار با هماهنگی و برنامه‌ریزی ناترازی‌ها را رفع کند

کبنا ؛در حالی که استان کهگیلویه و بویراحمد ظرفیت تولید بخش زیادی از میوه و تره‌بار مورد نیاز خود را دارد، اما به دلیل ناترازی‌ای که در عرضه و تقاضا به وجود آمده، بخشی از مایحتاج مردم از استان‌های همجوار با قیمتی بالاتر از قیمت واقعی آن‌ها تهیه می‌شود.
به گزارش کبنا، با وجود این‌که تنها سه هفته تا شروع سال نو باقی مانده، برخی نابسامانی‌های بازار میوه و تره‌بار، نگرانی‌هایی برای شهروندان کهگیلویه و بویراحمدی به وجود آورده است. در استانی که تورم بالا و قدرت خرید مردم نیز پایین است، خرید میوه با قیمت‌های کنونی به‌سختی امکان‌پذیر است. مشاهدات میدانی خبرنگار کبنا نیوز در سطح شهر یاسوج نشان می‌دهد موز کیلویی 150 هزار تومان به فروش می‌رسد؛ سیب زمینی کیلویی 70 هزار تومان، سیر 320، کیوی 180، پرتقال 60 و بادمجان بین 40 تا 50 هزار تومان قیمت دارد. این در حالی است که قیمت چنین اقلامی حتی در استان‌هایی همچون تهران و البرز نیز پایین‌تر از یاسوج است. در کرج به راحتی می‌توان موز را با کیلویی 90 تا 100 هزار تومان، سیب زمینی با 40 و پرتقال را بین 30 تا 40 هزار تومان تهیه کرد.
چه اتفاقی افتاده که در استان حاصلخیز کهگیلویه و بویراحمد که به‌راحتی می‌تواند چنین اقلامی را خود تولید کند، قیمت‌ها اینچنین بالاست؟ در پاسخ باید گفت هر چند کهگیلویه و بویراحمد توان تأمین چنین اقلامی را دارد، اما یا برخی از آنها به اندازه کافی کشت نمی‌شود و یا بخشی از آنها به خارج از استان می‌روند.
دولت به کشاورزان تسهیلات، کود، ادوات و کمک‌های متعددی ارائه می‌دهد. در مقابل این خدمات، کشاورزان کهگیلویه و بویراحمدی نیز موظف هستند علاوه بر تأمین نیازهای خود، به مسئولیت اجتماعی‌شان نیز عمل کنند. یعنی محصولاتی بکارند که استان در آنها کمبود دارد. اگر چنین اتفاقی بیفتد، دیگر شاهد چنین ناترازی‌هایی نخواهیم بود.
اما مسأله به این سادگی‌ها هم نیست. در واقع بخشی از محصولات مورد نیاز در همین استان کشت می‌شوند. محصولات مورد نیاز تولید می‌شوند، اما بخشی از آن در کهگیلویه و بویراحمد توزیع نمی‌شود. یکی از دلایل آن به نبود یک میدان میوه و تره‌بار موفق برمی‌گردد.
هر بار که تلاشی شد تا میدان میوه و تره‌بار در یاسوج جان بگیرد، موانع متعددی جلوی آن را گرفت. کشاورزان کهگیلویه و بویراحمدی به جای آن‌که میوه خود را به میدان میوه و تره‌بار یاسوج بیاورند، آن را در اختیار دلالان می‌گذارند تا به استان‌های همجوار همچون استان فارس برده شود. روشن است که باید کرایه حمل آن را پرداخت کنند. سپس میوه‌فروشان یاسوجی به فارس رفته، میوه استان خود را از آن‌جا تهیه می‌کنند؛ البته نه با قیمتی که هم‌استانی‌های خود فروخته‌اند، بلکه با سودی که خریدار استان فارسی یا دیگر خریداران روی آن کشیده است. از طرف دیگر، حمل آن به یاسوج نیازمند هزینه دیگری است. اگر هزینه دو کرایه و سود فروشنده شیرازی را تنها 10 درصد در نظر بگیریم، در مجموع 30 درصد روی میوه کشیده می‌شود. حالا خود میوه‌فروش یاسوجی هم که زحمت زیادی متقبل شده تا به شیراز برود و برگردد حداقل بین 30 درصد سود روی آن اقلام می‌برد که با یک حساب سرانگشتی بین 50 تا 60 درصد روی قیمت اقلامی می‌رود که در همین استان تولید شده است؛ مثلا میوه‌ای که اگر در استان می‌ماند نهایتا 50 هزار تومان قیمت داشت، حال 100 هزار تومان فروخته می‌شود.

در همین یاسوج حدود 200 میوه‌فروش وجود دارد، اگر همین‌ها نیاز خود را از طریق میدان میوه و تره‌بار یاسوج تأمین کنند، کشاورز کهگیلویه و بویراحمدی هم مجبور می‌شود تولیدات خود را به میدان بیاورد. بنابراین هم هزینه حمل و نقل از بین می‌رود و هم واسطه‌ها حذف می‌شوند.
اما حالا اقلامی بخشی از اقلامی همچون سیب زمینی، پیاز، پرتقال، سیب درختی و .. را از خارج از استان تأمین می‌کنیم؛ به همین خاطر هزینه آن بیش از 50 درصد قیمت واقعی‌شان است.
یک مسأله دیگر نیز وجود دارد؛ موز یکی از میوه‌های محبوب در سطح کشور و استان کهگیلویه و بویراحمد است، اما در کشور تولید نمی‌شود و یک میوه وارداتی محسوب می‌شود. این‌گونه مطرح می‌شود که یکی از دلایل گرانی میوه و سبزیحات در کشور صادرات بی‌رویه و بی‌حساب و کتاب است. همچنین می‌گویند واردکنندگان موز، به جای دریافت پول،  اقلامی همچون گوجه، سیب و پرتقال می‌گیرند؛ نوعی مبادله کالا به کالا صورت می‌گیرد. یکی از دلایل کمبود چنین اقلامی نیز به همین موضوع برمی‌گردد.
بنابراین به این صورت نوعی ناترازی در سطح استان کهگیلویه و بویراحمد و کشور شکل می‌گیرد و نیاز به واردات برخی از اقلام به وجود می‌آید که همین استان ظرفیت تولید آن را دارد. روشن است که کالاهای اساسی نباید بیش از حد صادر شوند، به گونه‌ای که خود استان کهگیلویه و بویراحمد و یا کشور نیازمند واردات آنها شود؛ آن هم با قیمتی بالاتر از قیمت واقعی. احتکار دو هزار تن سیب‌زمینی در شیراز را می‌توان از نشانه‌های اختلال در بازار میوه دانست.
حالا که مدت زیادی تا شروع سال نو باقی نمانده است، لازم است ستاد تنظیم بازار این وضعیت را ساماندهی کند تا شهروندان برای تأمین مایحتاج خود به مشکل برنخورند. دولت تسهیلات بسیاری را برای کشاورزی تخصیص داده است. لازم است جهاد کشاورزی نیز هماهنگی و برنامه‌ریزی بیشتری در این زمینه داشته باشد. اگر برنامه‌ریزی درست و اصولی وجود داشته باشد، تولیدات استانی به اندازه نیاز استان در همین‌جا توزیع می‌شوند و دیگر نیازی به تأمین میوه خود از استان‌های همجوار نخواهد بود.